Katılımcı liderliğin örgütsel bağlılığa etkisinde iş tatmininin rolü: Savunma sanayii kuruluşlarında bir araştırma
The role of job satisfaction regarding the effect of participative leadership on organisational commitment : A study across Turkish defense industry companies
- Tez No: 440843
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Lider, Liderlik, Liderlik Tarzları, Katılımcı Liderlik, Katılmalı Yönetim, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Aracılık Etkisi, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM), Türk Savunma Sanayii
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Liderlik tarzları, kendisine gösterilen bunca ilgiye ve üzerinde yapılan binlerce araştırmaya rağmen, gerek insan davranışının karmaşık bir yapıya sahip olması, gerekse birçok kavramın etkisiyle kolay değişim ve gelişim göstermesi nedeniyle hâlâ tam anlamıyla açıklanamayan bir kavram olmuştur. İş dünyasının globalleşmesi sonucu ortaya çıkan yeni iş koşulları ve imkânları çerçevesinde, işletmelerdeki liderlik anlayışında büyük anlamda değişiklikler meydana gelmiştir. Bilgi paylaşım hızı ve onun getirdiği bu değişim bağlamında, liderlerin kendilerine özgü olan tarz ve uygulamaları çeşitli araştırmacılar tarafından belirli başlıklar altında toplanmaya çalışılmış ve bu çaba sonucunda liderlik tarzları konusunda bazı ayrımlara gidilerek araştırmalar bu kapsamda yürütülmüştür. İlk olarak Ohio Üniversitesi araştırmalarında ortaya konan ve sonrasında Charleston, Yukl ve Becker'in araştırmalarıyla da desteklenen çalışma sonuçlarına göre çalışanlar açısından en olumlu liderlik tarzı olarak görülen liderlik tarzı katılımcı liderliktir. Bazı araştırmacılar tarafından demokratik liderlik başlığı altında tanımlanan katılımcı liderlik kavramı, ancak katılmalı yönetim uygulamalarının var olduğu organizasyonlarda uygulanabilmektedir. Katılımcı yönetim sistemi ve tekniklerinin herhangi bir işyerinde uygulanabilmesi ise söz konusu organizasyon ya da işletmede takım çalışması prensibinin benimsenmiş olmasına bağlıdır. Bu yönetim şekli aşağıdan yukarıya işleyen bir bilgi ve iletişim yapısını gerektirmektedir. Oysa geleneksel işletme yapıları yukarıdan aşağıya işleyen bir hiyerarşi izleyerek fonksiyonlarını yerine getirmektedir. Bu açıklamalardan hareketle katılmalı yönetim ve katılımcı liderlik kavramları iç içe değerlendirilmesi gereken kavramlar olarak görülebilir. Bu çalışmanın teorik kısmını oluşturan bölümünde öncelikle genel olarak liderlik teorileri incelenmiş ve müteakiben sırasıyla katılmalı yönetim, katılımcı liderlik, iş tatmini ve örgütsel bağlılık konuları ile çalışmanın evrenini oluşturan savunma sanayisine ilişkin konular ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Çalışmanın ampirik verilerle oluşturulan uygulama bölümünde ise öncelikle Türk savunma sanayisinin en önemli 9 (Dokuz) işletmesinde konu anket uygulama yöntemiyle test edilmiş ve katılımcı liderlik ve iş tatmini ve örgütsel bağlılığa ilişkin veriler toplanarak bu kavramlar arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Anket çalışması sonucunda elde edilen verilerin istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi sonucunda Savunma Sanayisi İşletmelerinde katılımcı liderlik uygulamalarının iş tatminini artırdığı ve örgütsel bağlılığı olumlu anlamda etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu bulgular kullanılarak yapılan Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Aracılık Testi sonucunda da, katılımcı liderliğin örgütsel bağlılığa olumlu yönde katkı sağlamasında iş tatmininin aracılık rolü üstlendiği gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Leadership styles remains to be a subject that still cannot be explained fully despite of its popularity not only because of the complex nature of human behaviours but also because it changes easily and quickly due to various reasons. There have been many substantial changes in the perception of leadership at workplaces within the framework of new working conditions and opportunities resulting from the globalisation of the business world. Information exchange speed and the changes brought by it lead some researchers to bring the styles and practices of leaders specific to them under certain categories, and consequently some differentiations have been made between leadership styles and studies have been carried out accordingly. The term“Participative Leadership”is one of the leadership styles in management and is the best leadership style accepted firstly in Ohio State University Studies and then also confirmed by Charleston, Yukl and Becker. As such, participative leadership can only be exercised where the participative management is accepted. To exercise the participative leadership and its techniques at a workplace, the teamwork principle has to be put forth. This management style requires on information and communication system that systematically works. However, the traditional workplaces complete their functions by following a hierarchic system which works systematically. With this perspective Participative Management and Participative Leadership terms are the terms which need to be examined without a separation. The theoretical proportion of this study was built by firstly examining the theories on leadership generally, and then respectively participative management, participative leadership, job satisfaction, and organizational commitment, and other aspects related to the defence industry that constitute the target population of this study were addressed. In the implementation part of the study constituted using empiric data, firstly the most important 9 (nine) companies in the Turkish defence industry were asked to do a questionnaire, and then data were collected on participative leadership, job satisfaction, and organizational commitment from the questionnaires, and finally the links between these terms were analysed. According to the results of the evaluation of the data from the questionnaire by statistical methods, it was found that the participative leadership practices at defence industry companies increased the job satisfaction, and contributed to the organizational commitment. Moreover, as a result of the Structural Equation Modelling (SEM) conducted using the above findings, it was observed that the job satisfaction had a mediating role in participative leadership contributing to the organizational commitment.
Benzer Tezler
- Liderlik tarzlarının bağlılık, tatmin ve işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel güvenin aracılık rolü: Yiyecek ve içecek departmanları çalışanları üzerinde bir araştırma
The mediator role of organizational trust in the effect of leadership styles to commitment, satisfaction and intention to leave: A research in employees of food and beverage departmants
ALEV SÖKMEN
Doktora
Türkçe
2021
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN YAZICIOĞLU
- Okul yöneticilerinin çevik liderlik özelliklerinin örgütsel bağlılığa etkisi: İngiltere ve Türkiye okullarında karşılaştırmalı bir analiz
The effect of agile leadership characteristics of school administrators on organizational commitment: A comparative analysis at educational settings in the UK and Turkey
AZİME NEHİR ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Liderlik davranışının örgütsel performansa etkisinde örgüt kültürünün aracılık rolü
The intermediate role of organizational culture in the effect of leadership behavior on organizational performance
ERDAL TAHA AYDOĞDU
Doktora
Türkçe
2022
HastanelerTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜCEL EROL
- Dönüştürücü liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde duygusal bağlılığın aracılık rolü: Yiyecek içecek işletmelerinde bir uygulama
The mediating role of emotional commitment in the effect of the transformational leadership on organizational citizenship behaviour: A study in food and beverage enterprises
FATMA ARIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeAfyon Kocatepe ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET BAYTOK
- Örgütsel bağlılığın şirket başarısına etkisinde dönüşümcü liderliğin aracı rolünün incelenmesi; eğitim sektörü örneği
Investigation of the instrument role of transformational leadership in the impact of organizational commitment on company success; education sector example
GÜLCAN YONGA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ YILDIRIM SAATÇİ