İş kazalarının ekonomik boyutları (Özellikle taş kömürü madenciliği ve T.T.K. açısından)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 52516
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ADNAN TUĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
ÖZET Dünya'da ve ülkemizde iş güvenliğinin korunmasının öneminin artmasına paralel olarak konuyla ilgili bilimsel çalışmalar da ağırlık kazanmıştır. Buna karşılık iş Kazalarının Ekonomik Boyutlarıyla ilgili olarak sınırlı sayıda bilimsel çalışma yapılmıştır, özellikle ülkemizde konuyla ilgili bilimsel çalışmalar yok denecek kadar azdır ve daha çok teorik düzeyde kalmışlardır. Bu nedenle araştırmamızın amacı; özellikle ülkemiz açısından iş güvenliği alanında son derece önemli olan bir konuyu sınırlı da olsa aydınlatarak, iş kazalarının önlenmesine ve alınacak tedbirlere yol gösterici bir işlev yüklenmektir. îş kazalarının ekonomik maliyeti; iş kazasının etkisine, iş kolunun türüne, iş kazasına uğrayan üzerindeki sonuçlarına göre değişiklikler göstermektedir. Öte yandan iş kazalarının ekonomik maliyetinin etkileri uzun bir zaman sürecine yayılmakta, hangi kuşaklara ve hangi sürece kadar etkinin devam edeceği saptanamamaktadır. Bu nedenle, iş kazalarının ekonomik boyutları üzerinde çalışmalar yapan bir araştırmacının konuyu yüzeysel bir bakış açısıyla değil; oldukça geniş bir bakış açısıyla ele alması gerekecektir. îş kazalarının ekonomik maliyeti, dolaysız ve dolaylı maliyetler olarak iki bölümde incelenebilir. Geçmiş yıllarda bazı araştırmacılar dolaysız ve dolaylı maliyetler arasında matematiksel bir ilişkinin kurulabileceğim ve genel olarak dolaylı maliyetlerin dolaysız maliyetlerin dört katı olduğu şeklinde bir varsayımı öne sürmüşlerdir. Gerek alan incelememizi oluşturan Taşkömürü madenciliği açısından ve gerekse tümevarım yöntemi uygulayarak katma değer kayıplarından yola çıkarak incelediğimiz ülke ekonomisi açısından; iş kazalarının ekonomik maliyetinin oldukça geniş boyutlar içerdiği ve dolayısıyla maliyet kalemleri arasında oransal bir ilişkinin kurulamayacağı saptamasına ulaşmış bulunuyoruz. Öte yandan, iş kazalarının dolaylı maliyetlerinin içinde işçi, işletme ve ülke ekonomisi açısından zincirleme bir şekilde devam eden, hangi kuşağa ve hangi zaman boyutuna kadar etkilerinin devam edeceği belli olmayan dışsal maliyet boyutları da bulunmaktadır. Bir başka deyişle, dışsal maliyetler; rakamlarla ifade edilmesi mümkün olmayan ve fiyatlandırılamayan maliyetlerdir. Dışsal maliyet boyutları Ida göz önüne alınacak olursa, iş kazalarını önlemek için yapılacak iş güvenliği masrafları ve yatırım harcamalarının, iş kazaları meydana geldikten sonra ortaya çıkan dolaysız ve dolaylı maliyetlerden çok daha ucuz olduğu ortaya çıkacaktır. Araştırmamızda örnek alan incelemesi ve işletme olarak seçtiğimiz Taşkömürü madenciliği alanında faaliyet gösteren Türkiye Taşkömürü Kurumunda iş kazalarının maliyetleri araştırılırken, muhasebe kayıtlarına yansıyan ekonomik maliyetler doğrudan kayıtlardan tespit edilebilmiştir. Diğer maliyet kalemleri ise gözlem, araştırma ve özel görüşmeler sonucu, belli varsayımlar altında hesaplanabilmiştir. Araştırmamızın sonucunda iş kazalarının gerçek maliyetinin asla hesaplanamayacağı, hesaplanabilen maliyet boyutlarının ise aslında sembolik düzeye olduğu saptamasına ulaşılmıştır. iş kazalarının ülke ekonomisi açısından maliyet boyutlarının gerçek görünümünü ortaya çıkarabilmek için, tüm işkollarında faaliyet gösteren bütün işyerlerinde ayrıntılı iş kazası maliyet analizlerinin yapılması gerekmektedir. Oysa ülkemizde çeşitli işkollarında ayrıntılı iş kazası maliyet analizleri yapılmamaktadır. En azından araştırmamızda kullandığımız hesaplama yönteminden yola çıkılarak, çeşitli işkollarında ayrıntılı iş kazası maliyet analizleri yapılabileceği sonucuna da varmak tayız. Öte yandan araştırmamızda ülkemizdeki iş kazalarının ekonomik boyutları hakkında bir fikir oluşturması açısından katma değer kayıplarından yola çıkılarak hesaplamalar yapılmıştır. iş kazalarından kaynaklanan katma değer kayıpları bile varsayımlarımızı test edebilmemiz açısından yeterli bir işlev görmektedir. iş kazalarının ekonomik boyutlarının önlenebilmesi için alınması gereken tedbirler; işçi, işletme ve ülke düzeyine göre değişiklikler göstermektedir. Ancak, iş kazalarının gerçekten önlenebilmesi için bir toplumda iş güvenliği bilincinin sağlanması gerekmektedir. işçi, işveren ve devlet kesimleri arasında karşılıklı işbirliğine dayanan çift yönlü iletişim ağlarının kurulması gerekmektedir. Unutulmaması gereken en önemli saptamalarımızdan biri de iş güvenliğini sağlamanın iş kazalarının sonuçlarına katlanmaktan çok daha ucuz olduğu gerçeğidir. II
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In parallel to increase in importance of protection of labour security in the World and in our Country, scientific studies on the subject have gained also great significance. However, limited number of scientific researches have been made in connection with economical dimensions of industrial accidents. Specifically in our country researches on the matter in hand are very few, i.e. almost none, and have remained generally in theoretical level. Therefore the objective of our research is to enlighten the extremely important matter in the field of security of labour, albeit limited, from the point of view of our country, and have vested with a function leading to take measures and prevent labour (industrial) accidents. Economical cost of industrial accidents has shown variations in respect to effect of the industrial accident, kind of the industrial branch, results incurred on the person who suffered industrial accident. Impacts of economical costs of industrial accidents, however, have been spread over a long time process, and it could not be determined that such impacts would proceed until which generations and which process. Therefore any researcher who conducts studies on economical dimensions of industrial accidents should handle the matter under a broad perspective rather than a superficial point of view. Economical cost of industrial accidents may be reviewed in two sections; as being directely and indirectly. Some researchers in the past years asserted that mathematical relations could be instituted betwen direct and indirect costs, and put forth such a supposition that usually indirect costs would be four times the direct costs. Both from the point of view of Hard Coal Mining which forms our field study and from the point of view of economy of our country which have been examined by starting from losses of added value and implementing method of induction, we have achieved a conclusion that economical costs of industrial accidents contained rather broad dimensions and eventually a proportional relation among cost items could not be instituted. On the other hand indirect costs of industrial accidents include also external cost factors which consecutively continue it terms of worker, business and economy of country, and which are not clear that their effects would go on until which generation and which time of dimension. In other world external costs are such costs that IIIcould not be expressed by figures and could not be priced. Also taking into consideration external aspects of cost, it would be realized that expenses investment disbursements for industrial safety in order to prevent industrial accidents were to be much more cheaper that the direct and indirect costs and expenses to be incurred after occurance of industrial accidents. When costs of industrial accidents occurred in Coal Corporation of Turkey (Türkiye Taşkömürü Kurumu) which works on Hard Coal Mining field which is selected by ourselves as sample field investigation and operation, economical costs reflected to accounting record have been obtained directly from records, but other cost items have been calculated on the basis of such hypotheses as observation, investigation and private meetings. Consequently it has been concluded that real cost of industrial accidents could not be calculated, and amount of costs determined however were in fact in symbolic level. In order to reveal the real and true results of dimensions of cost of industrial accidents in terms of Turkey's economy industrial accidents cost analyses in detail should be carried out in all business places operating on all business branches. Detailed industiial accident cost analyses have not been made in various business branches in our Country. At least starting from the calculation method method which is used in our research, detailed industrial accident cost analyses may be performed in various business branches. On the other hand in our research certain calculations have been made considering losse of added value to form a thought about economical dimensions of industrial accidents. Even losses of added value arising from industrial accidents fulfill sufficient function to allow us to test our hypotheses. Measures to be taken in order to prevent economical dimensions of industrial accidents very according to level of labour, enterprise and country. However, it is a must that a society should be provided with knowledge of industrial security in order to prevent industrial accidents really. Two way communication networks based on reciprocal cooperation among employee, employer and public sector should be established. One of the most important conclusions that we have reached and which should be always borne in mind is the fact that maintaining of labour safety is much more cheaper than bearing the consequences of industrial accidents. rv
Benzer Tezler
- Larisa (Buruncuk) Athena kutsal alanı
Larisa (Buruncuk) Athena Sanctuary
FİGEN ÖZTÜRK AKAN
Doktora
Türkçe
2024
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT TURGUT SANER
- Türkiye' de Marmara bölgesinde elektronik sektöründe faaliyet gösteren firmaların çalışanlarının dünya klasmanında güvenlik algı düzeylerinin ölçülmesi üzerine bir araştırma
A research on measuring the world-class-safety perception levels of the employees of companies operating in the electronics sector in the Marmara region of Turkey
EZGİ TUNÇER
Doktora
Türkçe
2021
Mühendislik Bilimleriİstanbul Aydın Üniversitesiİşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REŞİT ERÇETİN
- Yapı işlerinde sağlık ve güvenlik planının uygulamasına ilişkin bir irdeleme: Katar örneği
A system investigation related to application of health and safety plan in construction works: Qatar case
ENES AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sağlık EğitimiÜsküdar ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN TÜMER
- İş sağlığı ve güvenliği bağlamında örgütsel güven ve güvensizliğin öncülleri: Örgütsel ve kurumsal etkiler
Organizational trust and distrust in the context of occupational safety: Institutional and organizational influences
CİHANGİR GÜMÜŞTAŞ
Doktora
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA KÜSKÜ AKDOĞAN