A stylistic analysis of turkish translations of Edgar Allan Poe's selected poetry
Edgar Allan Poe şiirlerinin Türkçe çevirileri üzerine biçemsel bir çözümleme
- Tez No: 560720
- Danışmanlar: PROF. DR. NEZİR TEMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, American Culture and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışmada, Edgar Allan Poe'nun, içerdiği biçemsel unsurlar bakımından oldukça zengin olan dört şiirinin anlam-biçemsel çözümlemesi yapılarak şiir çevirisine ilişkin bazı hususları ele alınmıştır. Ayrıcayapılan metin içi ve metin dışı çözümlemelerle, Poe'nun Türk edebiyatı çoğuldizgesindeki yerine de bir ışık tutmak amaçlanmıştır. Çeviri eleştirisinin genel amacı,“iyi/kötü”veya“doğru/yanlış”gibi öznel yargılar yerine olabildiğince tarafsız ölçütlere dayalı çözümlemeler önermektir. Bu çalışmada, deyiş kaydırmalarını çeviri hatalarından ayırmaya olanak tanıyan bir çeviri eleştirisi yaklaşımı hedeflenmiştir. Öte yandan, tek bir çeviri eleştirisi yaklaşımının tüm metin türlerine uygulanması beklenemez. Bu noktada, dilin işlevleri, metin türleri ve eşdeğerlik türleri gibi hususlar devreye girer ve benimsenecek eleştiri yaklaşımının belirlenmesinde etkin rol oynar. Örneğin şiir türünde, dilin anlatım ve estetik işlevleri baskındır ve şiir biçim odaklı bir metin türüdür. Bu nedenle, hedeflenen eşdeğerlik türü de biçemsel eşdeğerliktir. Bu nedenle bu çalışmadaAnton Popovic'in anlam-biçemsel çözümlemeye dayalı edebiyat eleştirisi yaklaşımı benimsenmiştir. Adından da anlaşılacağı üzere, anlam-biçemsel çözümleme bir edebî eserde biçemle anlam arasındaki ilişkiyi inceler. Popovic'in yaklaşımına göre, bir edebî eser çevirisinde çevirmenin sıkça deyiş kaydırmalarına başvurması gerekebilir. Bunun nedeni, çevirmenin özgün metni bozmak, değiştirmek istemesi değil, aksine metnin biçemsel ve anlamsal bütünlüğünü koruma çabasıdır. Bu çalışmada da, seçilen şiirlerin ve mevcut tüm Türkçe çevirilerinin anlam-biçemsel çözümlemesi yapılmıştır. Çevirmenlerin biçemsel özellikleri nasıl ele aldıkları ve çeviri sürecindeki kazançları ve kayıpları incelenmiştir. İnceleme sonucunda,“başarılı”bir çeviri için biçemsel unsurların ayrı ayrı aktarılmasının yeterli olmadığı, bu unsurların bir bütünlük içinde dengeli bir şekilde ele alınması gerektiği kanısına varılmıştır. Biçemsel eşdeğerliği elde edebilmek ve hedef kültürdeki okuyucu üzerinde benzer bir etki yaratabilmek için Popovic'in deyişiyle“biçemin homojenliği”hususuna dikkat edilmesi gerektiği ve çevirmene düşen görevin şiirdeki hassas dengelerle ustaca oynayarak kayıpları ve kazançları dengelemek olduğu düşüncesi ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
The present study aims at dealing with issues related to poetry translation through a semantico-stylistic analysis of the selected poetry of Edgar Allan Poe that are quite rich in terms of their stylistic features. The textual and extratextual analyses also shed light to the place of Poe's works in the Turkish polysystem of literature. Translation criticism, in general, aims at providing analyses based on criteria that are as objective as possible so that the criticism can go beyond judgements such as“good/bad”or“right/wrong”. In this study,a translation criticism that will help the differentiation shifts of expression from translation errors has been targeted. On the other hand, a single translation criticism approach cannot beexpected to be applicable to all text types; issues like language functions, text types, and equivalence types become decisive in determining the criticism approach to be adopted for a certain text. As for poetry, for example, the expressive and aesthetic functions of language prevail and a poem is a form-focused text. Therefore, the aimed equivalence type in the target text is stylistic equivalence. Hence, Popovic's approach to literary criticism where he suggests a semantico-stylistic analysis of both the original and the translated text is adopted here. Semantico-stylisticanalysis provides an insight to how form (style) is related to meaning (semantic content) in a literary work. Popovic's approach also supports the idea that, in a literary work, the translator may often need to turn to shifts of expressions not to change the original, but, on the contrary, to preserve the essence of the style and semantic content of it.Thus, a semantico-stylistic analysis of the original poems and all their available Turkish translationswas provided to see how the Turkish translators dealt with stylistic features in the poems, and what is lost and gained in the process.It is concluded that transferring a stylistic device of a poem to the translated version does not necessarily mean that the translation will be“successful”in achieving stylistic equivalence and standing alone as a poem with a similar effect on the reader to that of the original. Homogeneity of style, a concept suggested by Popovic, is ofprimary importance and a translator is“successful”to the extent that he or she can play with these dynamics, and balance the gains and losses.
Benzer Tezler
- A study on the translation of explicit intertextual elements in three postmodern historical novels
Üç postmodern tarihi romanda açıkça görülür nitelikte metinlerarası unsurların çevirisi üzerine bir çalışma
TUBA KÜMBÜL
Doktora
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE SELMİN SÖYLEMEZ
- A Stylistic analysis of the language of poetry in English and translation into Turkish
Başlık çevirisi yok
İSMET ÖZKILIÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL BOZTAŞ
- A stylistic and contrastive analysis of translated post-modern literary works
Post-modern edebi eser çevirilerinin biçemsel karşılaştırması
ESRA EMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mütercim-TercümanlıkTrakya ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHLİSE COŞKUN ÖGEYİK
- The Chinese translation of Benim Adım Kırmızı by Orhan Pamuk through English ? A comparative stylistic analysis of the two translations and the Turkish source text
Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı'sının İngilizceden Çinceye çevirisi : İki çeviri ile Türkçe kaynak metninin karşılaştırmalı biçem çözümlemesi
YAO-KAİ CHİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZ BAYKARA
- A comparative analysis of the Turkish translations of Roald Dahl's Charlie and the Chocolate Factory
Roald Dahl'ın Charlie and the Chocolate Factory adlı eserinin Türkçe çevirilerinin karşılaştırmalı bir analizi
EBRU KÜRKCÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASALET ERTEN