Okul müdürlerinin yeterliklerine ilişkin eğitim paydaşlarının görüşleri
Opinions of education stakeholder's about the competences of school principals
- Tez No: 601497
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN URAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 322
Özet
Okul başarısında en etkin faktörlerden biri olan okul müdürünün yeterliği uzun süredir araştırmalara konu olmuş bir problemdir. Etkili okullarda okul müdürünün liderliği en önemli etmenlerdendir ve kilit faktördür. Okulun en önemli bileşenlerinden olarak görülen okul müdürünün atanması da araştırmalara konu olmuş ve sıklıkla değişen yönetmeliklerde hangi ölçütlere göre değerlendirildiği sorusu, sorunu sürekli hale getirmiştir. Bu çalışmanın amacı okul müdürünün sahip olması gereken yeterlikleri belirlemektir. Bu araştırmada Ankara ilinde izin verilen dokuz merkez ilçede (Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı, Keçiören, Mamak, Pursaklar, Sincan ve Yenimahalle) okul müdürü yeterlikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini eğitim paydaşları oluşturmaktadır. Bu paydaşlar: öğretmen (44.219), müdür yardımcısı (1.651), okul müdürü (905), maarif müfettişi (196), taşra yöneticisi (101) ve sendika temsilcisi (89), akademisyen (76) olmak üzere toplam 47.237 kişiden oluşturmaktadır. Araştırmanın örnekleminde kolay ulaşılabilir örneklem yolu ile belirlenen 1.444 kişi yer almıştır. Örneklemde öğretmen (666), okul müdürü (288), müdür yardımcısı (241), , maarif müfettişi (81), taşra yöneticisi (69) ve sendika temsilcisi (53), akademisyen (46) kişiye ulaşılmıştır. Betimsel tarama modeli uygulanmıştır. Örneklem grubuna araştırmacı tarafından geliştirilen Okul Müdürü Yeterlikleri Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında çözümlenmiştir. Katılımcıların kişisel özelliklerine ait verilerin betimlenmesi için frekans ve yüzde kullanılmıştır. Okul müdürlerinin sahip olması gereken yeterliklere ilişkin görüşler görev, cinsiyet, yaş, branş ve kıdeme göre farklılaşıp farklılaşmadığı tek yönlü varyans analizi (Scheffe, Dunnett's-C ve Kruskal-Wallis-H), bağımsız örneklem analizleri (t-testi ve Mann-Whitney U) uygulanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen bulgulara göre eğitim paydaşları okul müdürlerinin mesleki, beşerî ve düşünsel yeterlik boyutlarında sunulan yeterliklere yüksek düzeyde (X̅=4,60) sahip olmaları beklenmektedir. Yeterlik ortalamalarına bakıldığında“Etkili iletişim kurabilmelidir.”,“Ekip çalışması yapabilmelidir.”,“Kaynaklarını etkin kullanabilmelidir.”,“Yönetimde problem çözme stratejilerini kullanarak sorunları çözebilmelidir.”,“Sorumluluk sahibi olmalıdır”en yüksek değeri alan yeterliklerdir. Maarif müfettişleri; mesleki yeterlikler boyutunda sendika temsilcisi, müdür yardımcısı ve okul müdürlerine göre; beşerî yeterlikler boyutunda, öğretmen, sendika temsilcisi, müdür yardımcısı ve okul müdürüne göre; düşünsel yeterlikler boyutunda, sendika temsilcisi, müdür yardımcısı ve okul müdürüne göre yüksek düzeyde katılım göstermişlerdir. Maarif müfettişlerinin katılma derecesi yeterlik boyutları ortalamasında da sendika temsilcisi, öğretmen, okul müdürü ve müdür yardımcısı değerlerine göre anlamlı oranda yüksektir. Maarif müfettişleri akademisyenlere göre de yüksek düzeyde katılım göstermişlerdir ancak aradaki fark anlamlı değildir. Taşra yöneticilerinin yeterliklere ilişkin görüşleri, öğretmen, sendika temsilcisi, müdür yardımcısı ve okul müdürüne göre anlamlı oranda yüksektir. Öğretmen ve okul müdürü görüşlerine göre okul türünde anlamlı fark tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda eğitim paydaşlarının okul müdürü yeterlikleri için farklı beklentileri olsa da sonuç olarak yüksek beklenti yönünde görüş belirtmişlerdir. Okul müdürlerinin sahip olması gereken yeterliklere, meslekte asıl olan öğretmenliktir görüşünden vazgeçilmediği sürece sağlamak mümkün olmayabilir. Zira beklentiler yüksektir ve beklentiler okul müdürlerine verilen görev ve soruluklar ile de paraleldir. Farklı düzeydeki okullar için farklı yeterlik standartları getirilebilir. Bu çalışmanın daha geniş bir örneklem ile yapılması ve MEB Merkez Teşkilatı, veli, öğrenci gibi diğer eğitim paydaşlarının görüşlerine dayalı araştırmalar yapılması alan yazına katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
One of the most effective factors in school success, the school principal's competence has long been a subject of research. In effective schools, the leadership of the school principal is one of the most important factors and is the key factor. The appointment of the school principal, who is seen as one of the most important components of the school, has also been the subject of research and the question of which criteria are frequently evaluated in changing regulations has made the problem permanent. The purpose of this study is to determine the qualifications that the school principal should have. In this study, the school principals' competencies were determined in nine central districts (Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı, Keçiören, Mamak, Pursaklar, Sincan and Yenimahalle) which were allowed in Ankara. The universe of the study consists of education stakeholders. These stakeholders were: 44.219, deputy director (1.651), school director (905), education inspector (196), provincial director (101) and trade union representative (89), academician (76), totalling 47.237 people. The sample of the study included 1,444 people who were determined by easily accessible sampling. Teacher (666), school principal (288), deputy director (241), education inspector (81), provincial manager (69) and trade union representative (53), academician (46) were reached. Descriptive scanning model was applied. School Principal Proficiency Scale developed by the researcher was applied to the sample group. The data were analysed in SPSS program. Frequency and percentage were used to describe the data of the participants' personal characteristics. One-way analysis of variance was applied, (Scheffe, Dunnett's-C and Kruskal-Wallis-H), whether independent school principals differ according to their duties, gender, age, branch and seniority, independent sample analysis (t-test and Mann-Whitney U). According to the findings obtained from this research, it is expected that school principals should have a high level of qualifications (X̅=4,60) in terms of of competencies presented in technical, human and conceptual competency dimensions. When we look at the averages of the qualification dimensions, the most imported qualifications are“Effective communication should be possible.”,“Must be able to work in a team.”,“should use resources efficiently.”,“solve problems using management problem solving strategies.”and“Have responsibility.”. Training inspectors; according to trade union representatives, deputy director and school principals; in the dimension of human competencies, according to the teacher, union representative, deputy director and school principal; In the dimension of intellectual competences, they participated in high level according to union representative, assistant director and school principal. The degree of participation of the education inspectors is also significantly higher than the union representative, teacher, school principal and deputy director. The education inspectors also showed a high level of participation compared to academics, but the difference was not significant. The opinions of the provincial managers regarding competencies are significantly higher than the teachers, union representatives, deputy director and the school principal. According to the views of teachers and school principals, a significant difference was found in school type. As a result of the study, although the education stakeholders have different expectations for school principals' competencies, they have expressed high expectations as a result. It may not be possible to provide the qualifications that school principals should have, unless the opinion of the principal teacher in the profession is abandoned. Because the expectations are high and expectations are parallel to the duties and questions given to the school principals. Different qualification standards can be set for different levels of schools. Conducting this study with a larger sample and conducting research based on the opinions of other educational stakeholders such as MEB Central Organization, parents and students will contribute to the literature.
Benzer Tezler
- Covıd-19 pandemisi sürecinde okul müdürlerinin yeterliklerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of teacher opinions regarding the competencies of school principals during the Covid-19 pandemic
ÖZGE METİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF HELVACI
- Eğitim yöneticisinin yeterlikleri: Özel eğitim okulu müdürlerinin yeterliklerine ilişkin bir araştırma
The competencies of educational administrators: A study concerning the administrators of special education schools
MEHMET AKSÜT
Doktora
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN KORKUT
- Uzaktan öğretim uygulamalarının okul yöneticilerinde gerekli kıldığı yeterlikler
Qualifications required by distance education applications in school managers
MUHAMMET BEHÇET BAHADIR YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜSTÜNER
- İlköğretim okulu müdürleri yöneticilik yeterliklerine ne derece sahiptirler
The Degree of managerial competencies of primary school principals
ALİ DEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHARREM KÖKLÜ
- Liselerde görevli okul müdürlerinin yeterlik düzeyleri ile öğretmenlerin iş doyumları arasındaki ilişkiler
Relationship between proficiency levels of school principals in high schools and the job satisfaction of teachers
HALİME KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL KAYIKÇI