Mizah çevirisi bağlamında chick-lit türünde yazılmış romanlardaki mizah unsurlarının Türkçeye aktarımının incelenmesi
An investigation of the transfer of humor elements in chick-lit novels to Turkish in the context of humor translation
- Tez No: 620174
- Danışmanlar: PROF. DR. NEZİR TEMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Çeviri, mizah, mizah çevirisi, roman, chick-lit, Translation, humor, humor translation, novel, chick-lit
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Mizah olgusunun karmaşıklığı herkes tarafından kabul edilen yadsınamaz bir gerçektir. Bununla birlikte, yaşamın ve günlük iletişimin de vazgeçilmez bir parçası olan mizah; gerek edebî eserlerde, gerekse bazı sanat dallarında var olan disiplinler arası bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Mizahın karmaşık ve kapsamlı bir çalışma alanı olarak kabul edilmesine ek olarak, mizahi unsurların çevirisi de bir o kadar zor bir süreçtir. Özellikle mizahın kültürle iç içe geçmiş bir kavram olmasından dolayı mizah çevirisi daha da zor bir hâl almaktadır. Fakat bu konuda, araştırmacıların üzerinde mutabık kaldığı bir kurallar dizisi henüz mevcut değildir. Çünkü çeviri çalışmalarında oldukça yeni bir alan olan mizah çevirisi, başlı başına çalışılması gereken ayrı bir araştırma alanı olarak kabul edilmelidir. Ancak Türkiye'de bu alanda yapılmış yeterli ve kapsamlı bir akademik çalışma henüz bulunmamaktadır. Bu sebeple bu tezin amacı, dünyada ve çevrildiği birçok dilde çok satanlar arasında başı çeken, Türkiye'de“çik-lit”olarak da bilinen“chick-lit (chicken literature)”türünde yazılmış romanlardaki mizahi unsurların İngilizceden Türkçeye nasıl aktarıldığı hususuna ışık tutmak ve mizah çevirisi yapacak çevirmenlere ve bu alanda araştırma yapacak akademisyenlere bir bakış açısı sunarak son derece zor bir etkinlik olan mizah çevirisine bir yaklaşım getirmektir. Tezde elde edilen bulgular doğrultusunda, genel olarak çalışmanın sonucunda, çevirmenlerin evrensel mizah türünü hedef dile aktarırken çok fazla sorun yaşamayıp, evrensel mizahı hedef dile daha kolay ve başarılı bir şekilde aktardığı görülürken, kültürel mizah unsurlarını aktarırken zaman zaman sorunlar yaşadığı ve bunun da kültürel mizah kayıplarına yol açtığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The complexity of the concept of humor is a fact that is accepted by everyone. Nevertheless humor, which is an indispensable part of daily life and communication, appears as an interdisciplinary field in literary works as well as in some branches of art. In addition to the acceptance of humor as a complex and comprehensive field of study, the translation of humorous elements is also a difficult process. As humor is a concept that is intertwined with culture, humor translation becomes even more difficult. However, a set of rules on which researchers agree on this issue is not yet available. Because the translation of humor, which is a very new area in translation studies, should be considered as a separate research area to be studied. However, adequate and comprehensive academic study in this field in Turkey has not existed yet. For this reason, the aim of this thesis is to shed light on how humorous elements were translated from English into Turkish in chick-lit novels which are among the best sellers in the world and in many languages that they were translated into and also known as“çik-lit”in Turkey and to bring an approach to humor translation by providing a perspective to translators that will translate humor and academicians that will do research in this field. In accordance with the findings obtained in the thesis, according to the results of the study in general, while translating the universal humor into the target language, it was seen that the translators did not have too many problems and they transferred the universal humor to the target language in an easier and successful way, it was found out that they experienced problems from time to time in conveying the cultural humor and this caused the loss of cultural humor.
Benzer Tezler
- Çocuk edebiyatında mizah unsurlarının çevirisi bağlamında 'Bizim Matrak Sınıf' serisinin Arapça çevirilerinin incelenmesi
Analysing the Arabic translations of the series 'Bizim Matrak Sınıf' in the context of translation of humorous elements in children's literature
HİLAL ARSLAN BİLİR
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZCAN
- Creativity in humor translation: A comparative case study of the two turkish subtitle translations of It's always sunny in Philadelphia
Mizah çevirisinde yaratıcılık: It's always sunny in Philadelphia dizisinin iki Türkçe altyazı çevirisi üzerine karşılaştırmalı bir vaka incelemesi
CEREN ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Görsel-işitsel çeviride mizah: Ice Age animasyon film serisinin Türkçe ve Arapça altyazı çevirileri
Humor in audiovisual translation: Turkish and Arabic subtitles of the Ice Age animated film series
ARİFE ERAY
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER SARIKAYA
- An analysis of Turkish audiovisual translation (Subtitling) in a pun-friendly context: A relevance theoretical approach towards the American TV show modern family
Sözcük oyunları bağlamında Türkçe görsel-işitsel çeviri (Altyazı çevirisi) incelemesi: Bağıntı kuramı çerçevesinde Amerikan dizisi modern family örneği
GÜLŞEN KOCAEVLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜVEN MENGÜ
- The feasibility and strategies of humour effect through translation in subtitling: A case study of the American sitcom 'Friends' in terms of humour elements from English to Turkish
Altyazıda çeviri yoluyla mizah etkisinin uygulanabilirliği ve stratejileri: Amerikan durum komedisi 'Friends'in İngilizce'den Türkçe'ye mizah unsurları açısından bir örnek çalışması
AYDIN FIRAT
Doktora
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ÖZLEM TARAKÇIOĞLU