A portrait of the artist in the Turkish context: A Bourdieusian analysis on the introduction of James Joyce as a modernist writer through De Yayınevi and Yeni dergi
Sanatçının Türkiye bağlamında bir portresi: James Joyce'un De Yayınevi ve Yeni dergi aracılığıyla modernist bir yazar olarak sunuluşu üzerine Bourdieucü bir analiz
- Tez No: 639640
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ATALAY GÜNDÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
James Joyce radikal biçimde deneysel olan üslubuyla tanınmaktadır. Eserlerinin son derece zor ve karmaşık olmasından dolayı modernist edebiyatın en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir. Hem biçim hem içerik bakımından geleneksel yazım normlarına meydan okuduğu ilk romanı Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi (1916), gerçekçi edebiyattan modernist edebiyata geçişini temsil eder. Dahası, Joyce'un eserleri arasında Türkçeye yapılan ilk kısatılmamış çeviri ve ilk roman çevirisi olma özelliğini de taşır. Dolayısıyla Joyce'un modernist bir yazar olarak Türk kültür repertuvarına girişini irdeleyen tez, bu eser etrafında şekillenmiştir. Bu disiplinlerarası araştırmada, Pierre Bourdieu'nün alan kuramı ile Itamar Even-Zohar'ın çoğuldizge kuramı birleştirilerek tarihsel bağlam içinde çeviriye yönelik sosyokültürel bir yaklaşım izlenmiştir. Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi'nin ilk Türkçe çevirisini De Yayınevi ve Yeni Dergi'nin kurucusu Memet Fuat'ın görevlendirmesiyle Murat Belge yaptığı için ilk olarak insan unsurlarının habituslarının oluşumu değerlendirilmiştir. Ardından, edebiyat alanının iktidar alanı içerisindeki konumu incelenmiştir. Buna göre 1960'lar Türkiye'sinde yeni anayasanın sağladığı hak ve özgürlükler sayesinde oluşan nispeten özgür ortam üzerinde durulmuştur. Solun bu dönemde gerçekleşen yükselişinin De Yayınevi ve Yeni Dergi'nin kurulmasına, radikalleşmesininse kapanmasına yol açtığı tespit edilmiştir. Son olarak dönemin genel dinamiklerini ve eğilimlerini ortaya koymak ve De Yayınevi ve Yeni Dergi'yi daha geniş bir çerçevede bağlamsallaştırmak için edebiyat alanının kendi yapısı ele alınmıştır. Metin dışı ve metin üstü materyaller ışığında yayıncılık faaliyetleri ve politikaları incelendiğinde Memet Fuat'ın gerek yerli gerek çeviri modernist eserlere öncelik verdiği ortaya çıkmıştır. Böylece Joyce'un eserinin de aralarında olduğu ekseriyeti çeviriden oluşan modernist içeriklerle hem yayınevi hem de derginin özel bir kitleye hitap ettiği, ticari kaygılar yerine entelektüel bir misyonla hareket ettiği görülmüştür. Bu bağlamda Memet Fuat'ın, Türk okurun modern çağdaş dünyaya ayak uydurmasını amaçlayan bir gündemle kasıtlı bir kültür planlaması faaliyetinde bulunduğu belirlenmiştir. Son olarak, maruz kaldığı eleştirilere ve yaftalara rağmen toplumsal gerçekçi edebiyatın edebiyat alanına hakim olduğu bir dönemde modernist edebiyatı bilfiil teşvik eden ve 1960'larda ağırlıklı olarak çeviri eserler yayımlama yoluyla Türk kültür repertuvarına yeni seçenekler sunan Memet Fuat, tartışmalı bir değişim öznesi olarak nitelendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
James Joyce is widely known for his radically experimental sense of style. What makes his works so difficult and complicated is rooted in the fact that he is one of the most prominent figures of literary modernism. Marking his transition from realist to modernist literature, it was his first novel A Portrait of the Artist as a Young Man (1916) where he started to challenge traditional norms of writing in both form and content. Moreover, among Joyce's works, it was the first unabridged translation and the first novel translation into Turkish. Therefore, the discussion around Joyce's introduction to the Turkish culture repertoire as a modernist writer was held around this particular work. This interdisciplinary research pursued a sociocultural approach to translation within the historical context by combining Pierre Bourdieu's field theory and Itamar Even-Zohar's polysystem theory. Firstly, genesis of the habituses of human agents were reviewed as the first Turkish translation of A Portrait of the Artist as a Young Man was initiated by the owner of De Yayınevi and Yeni Dergi, Memet Fuat, and done by Murat Belge in 1966, exactly fifty years after its publication. Secondly, the position of the literary field within the field of power was scrutinized. Accordingly, in the 1960s, there was a relatively free atmosphere in Turkey due to the new constitution and the rights and freedoms it provided. It was found out that the rise of the left during that period paved the way for the establishment of De Yayınevi and Yeni Dergi and then the radicalization of the left led to the closure of them. Thirdly, the structure of literary field itself was examined to demonstrate the general dynamics and tendencies and to contextualise De Yayınevi and Yeni Dergi in a wider frame. When the publishing activities and policies of them were scrutinized in the light of paratextual and extratextual materials, it was revealed that Memet Fuat put a specific emphasis on modernist works, whether indigenous or translated. Thus, they both addressed a special kind of audience with their mostly translated modernist content of which Joyce's work was a part and operated with an intellectual mission rather than commercial motives. In this respect, Memet Fuat engaged in deliberate culture planning activities with a specific agenda that aspired to keep up the Turkish reader with the modern contemporary world. Finally, despite criticism and ostracism he received, by actively promoting modernist literature in a time when social realist literature dominated the literary field and offering new options to the Turkish culture repertoire by mainly publishing translated works in the 1960s, Memet Fuat emerged as a controversial agent of change.
Benzer Tezler
- A comparative study on the portrayals of modern intellectuals in major works of James Joyce and Oğuz Atay
James Joyce ve Oğuz Atay'ın başlıca eserlerindeki modern aydın portrelerinin karşılaştırmalı incelemesi
YİĞİT SÜMBÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Karşılaştırmalı EdebiyatErciyes Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HASAN BAKTIR
- Teaching a Portrait of the Artist as a Young Man: An interpretive synthesis to inform critical literacy instruction in International Baccalaureate Diploma Programme context
Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi romanının öğretimi: Uluslararası Bakalorya Diploma Programı bağlamında eleştirel öğretim üzerine yorumlayıcı bir sentez
İREM HAMAMCILAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve Öğretimİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİS NECMİ AKŞİT
- A comparative approach to the künstlerroman: Joyce's A Portrait of the Artist as A Young Man and Fitzgerald's This Side of Paradise
Künstlerroman üzerine karşılaştırmalı bir bakış açısı: Joyce'un A Portrait of the Artist as A Young Man ve Fitzgerald'ın This Side of Paradise
ORHUN BAHAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıÇankaya Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERKEM GÜRENCİ SAĞLAM
- The byronic hero archetype in Women In Love By D.H.Lawrence And A Portrait Of The Artist As A Young Man
D.H.Lawrence'ın Aşık Kadınlar ve James Joyce'un sanatçının bir Genç Adam Olarak Portresi eserlerinde byronik kahraman arketipi
PINAR SORKUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İngiliz Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR YILMAZ MADRAN