Güç dengesi yaklaşımı bağlamında Türkiye Cumhuriyeti-Rusya Federasyonu ilişkilerinde Suriye krizi ve İran faktörü
Syrian crises and Iran factor in Republic of Turkey-Russia Federation relations in the context of balance of power
- Tez No: 653513
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEYFETTİN EROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar Osmanlı Devleti, Rus İmparatorluğu ve İran Kafkasya bölgesi üzerinde rekabet etmişlerdir. I. Dünya Savaşı'ndan sonra yeni kurulan ülkeler olarak Türkiye Cumhuriyeti ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği eski mücadeleleri bırakıp münasebetlerde yeni bir döneme başlamışlardır. Bu dönemde Türkiye Cumhuriyeti, Sovyet Rusya ve İran arasında yakınlaşma yaşanmış, lakin II. Dünya Savaşı esnasında Rusya'nın İran'ı işgal etmesi ve iki kutuplu bir dünya düzeninin oluştuğu Soğuk Savaş sırasında Türkiye ile Rusya'nın ayrı bloklarda yer alması ile Türk-Rus ilişkilerinde güvensiz ortam devam etmiştir. 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması ve yerine ardılı olarak Rusya Federasyonu'nun kurulmasının ardından Türk-Rus ilişkilerinde yeni bir canlanma yaşanmış, ikili münasebetlerde rekabet ortamının yerini dostluk ve güven almıştır. Bilhassa 2000'li yılların başında Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Doğu'ya yönelik izlediği yayılmacı dış politikası ve Avrasya bölgesindeki ülkeler ile kurduğu ilişkiler, tezde güç dengesi yaklaşımı çerçevesinde de açıklandığı üzere Türkiye ile Rusya'nın Avrasya'da İşbirliği ve Eylem Planı ile bir araya gelmesini sağlamıştır. ABD'nin Orta Doğu'daki faaliyetlerinden rahatsız olan İran da bölgede Türkiye ve Rusya ile yakınlaşmıştır. 2000'li yıllardan itibaren gelişen Türk-Rus ilişkileri Suriye krizinin ilk yıllarında, özellikle 2015 yılında Rusya Federasyonu'nun bölgede askeri operasyonlar düzenlemesi ile bozulmaya başlamıştır. Bu dönemde Türkiye muhalifleri, Rusya ile İran ise Esad rejimini desteklemiş, üç ülke Suriye üzerinde iki ayrı kutba bölünmüştür. 2015 yılında yaşanan uçak krizi ile Türk-Rus ilişkileri donma noktasına gelmiştir. 2016 yılında her iki ülke de ilişkilerin normale dönmesi, hatta bir üst noktaya çıkarılması konusunda hemfikir olmuşlar, bunun sonucunda Türkiye Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu ve İran Suriye krizi konusunda inisiyatifi ellerine alarak 2017 yılında Astana sürecini başlatmışlardır. Bu süreçte Suriye krizinin çözümü konusunda önemli adımlar atılmış, üç ülke arasında üçlü bir iş birliği platformu oluşturulmuştur. Bununla birlikte Suriye faktörü, Türk-Rus ilişkilerini ve Türkiye-Rusya-İran arasında kurulan iş birliği ortamını hem daha üst noktalara taşıyabilecek hem de tehdit edebilecek potansiyele sahiptir.
Özet (Çeviri)
From the 16th century to the 19th century, Ottoman Empire, Russian Empire and Iran competed on Caucasus region. After I. World War, as new founded countries Republic of Turkey and Union of Soviet Socialist Republics left former oppositions and have begun a new era in relations. In this period, there was rapprochement between Republic of Turkey, Soviet Russia and Iran, but with Russia's invasion of Iran and during the Cold War, when a bipolar world order was formed, Turkey and Russia take part in separate blocks TurkishRussian relations have continued insecurity. After dissolution of the Soviet Socialist Republics in 1991 and establishment of Russian Federation as its successor, a new revival took place in Turkish-Russian relations, and environment of competition was replaced by friendship and trust in bilateral relations. Especially in early 2000s, expansionary foreign policy of United States towards Middle East and its relations with countries in Eurasia region, as explained in framework of power balance approach in thesis, it has provided Turkey and Russia came together with Cooperation and Action Plan in Eurasia. Iran, which is disturbed by US activities in the Middle East, is also came close to Turkey and Russia. Turkish-Russian relations, which have developed since 2000s, started to deteriorate in first years of Syrian crisis, especially in 2015, with Russian Federation organizing military operations in region. During this period, Turkey has supported Syrian dissidents, while Russia and Iran supported Assad regime, three countries are divided into two separate poles on Syria. Turkish-Russian relations have came to a stopping point with plane crisis in 2015. In 2016 both countries have been agree on normalization of relations, moreover they agreed to be taken to a higher level of relations, as a result of this,Turkey, Russia and Iran started Astana process in 2017, taking initiative on Syrian crisis. In this process, important steps have been taken towards solution of Syrian crisis, Syrian-oriented rapprochement occured Turkey-Russia-Iran. However, Syrian factor, have potential both can carry up Turkish-Russian relations, cooperation environment between Turkey-RussiaIran to highest point and threaten them.
Benzer Tezler
- Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti) bağlamında Cumhuriyet dönemi Türk dış politikası (1923-1938)
Turkish foreign policy in the Republican period in the context of the Cemiyet-i Akvam (League of Nations) (1923-1938)
HANDE BİNGÖL
- Алуу жана колдонуучулардынканааттануусун баалоо:бишкек шаарындаэмпирикалык изилдөө
E-devletin benimsenmesi ve kullanıcı memnuniyetinin değerlendirilmesi: Bişkek şehrinde ampirik bir araştırma
ACAR ŞARŞENKADIROVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2024
İşletmeKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZAMAT MAKSÜDÜNOV
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Almanya'nın Türkiye politikalarında Oryantalizmin yeri (19. ve 20. yüzyıl)
The Imparcts of Orentalism in the Turkey policies of Germany (19 th and 20 th kp th centuries
OSMAN CAN ÜNVER
Doktora
Türkçe
2003
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YILMAZ
- Ortak güvenlik ve savunma politikası perspektifinden NATO ve Türkiye
NATO and Türkiye from the perspective of common security and defense policy
KAĞAN ARSLAN KARSLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul Gelişim ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH FUAT TUNCER