Özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitesi evlilik yaşamı umutsuzluk ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi
Quality of life of the parents of children with special needs quality of marriage life examining the levels of hope and burnout
- Tez No: 715596
- Danışmanlar: PROF. DR. AİDA ŞAHMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ev Ekonomisi, Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Home Economics, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Özel gereksinimli çocuklar, ebeveynler, COVID-19, umutsuzluk, tükenmişlik, yaşam kalitesi, evlilik yaşamı, Children with special needs, hopelessness, burnout, quality of life, married life
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Amaç: Bu çalışmada özel rehabilitasyon merkezinde eğitim alan özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitesi evlilik yaşamı umutsuzluk ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiler ve bu ilişkilerin COVID-19 salgını sürecindeki demografik özellikler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada demografik form ve ölçekler kullanılmıştır. Bu ölçekler; MEB'den izinler talep edildikten sonra özel eğitim merkezindeki kurumculara araştırmanın önemi ve destekleri açıklandıktan sonra araştırmayı yapanın kendisi özel gereksinimli çocukların ebeveynlerine uygulanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Tez çalışmamızın uygulama aşamasında özel eğitim alan 414 özel gereksinimli çocuğun ebeveynlerine ulaşılmıştır. Çalışmamıza başlamadan önce Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsünden Etik Kurul onayı, MEB İl Milli Eğitim Müdürlüğünden gerekli kurum izni alınmıştır. İlişkisel tarama modeliyle çalışılan bu veriler, Demografik Bilgi Formu, Beck Umutsuzluk Ölçeği, Evlilik Yaşam Ölçeği, Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu, WHOQOL-BREF Yaşam Kalitesi Ölçeği ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışmamızda, Beck umutsuzluk ölçeği, tükenmişlik ölçeği, evlilik yaşamı ölçeği ve yaşam kalitesi ölçeği ve alt boyut puanları arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmektedir. Aracı analize ilişkin bulgular, tükenmişliğin evlilik yaşamı ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisinde umutsuzluğun anlamlı kısmi aracı rolü olduğunu göstermiştir. Demografik özellikler, cinsiyet, yaş, eğitim, çalışma durumu, medeni durum, çocuk sayısı, gelir durumu, COVID-19 korkusu, gebelik süreçleri ve çocukla ilgili durumlar ile incelenmiştir. Evlilik yaşamı ölçeği puanları, erkeklerde kadınlara göre daha yüksek bulunmuştur. Üniversite mezunlarının ilkokul mezunlarına göre yaşam kalitesi ölçeği çevre alt boyut puanlarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Gelir durumu daha yüksek olanların daha düşük olanlara göre tükenmişlik ve umutsuzluk ölçeği puanları daha düşükken, evlilik yaşamı ölçeği, yaşam kalitesi ölçeği çevre ve psikolojik sağlık alt boyut puanları daha yüksek bulunmuştur. Evli olanların bekarlara göre yaşam kalitesi ölçeği ve evlilik yaşamı ölçeği puanları daha yüksek bulunurken, umutsuzluk puanları daha düşük bulunmuştur. COVID-19 sürecinde çocuğun beslenme süreci etkilenen ebeveynlerin evlilik yaşamı ve yaşam kalitesi puanlarının daha düşük olduğu görülürken, umutsuzluk düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Objective: In this study, it was aimed to examine the relationships between quality of life, marital life, hopelessness and burnout levels of parents of children with special needs who received education in a special rehabilitation center, and to examine these relationships in terms of demographic characteristics during the COVID-19 epidemic. Materials and Methods: Demographic forms and scales were used in the study. These scales; After the permissions were requested from the Ministry of National Education, the importance of the research and their support were explained to the institutions in the special education center, and it was applied to the parents of the children with special needs. Relational screening model was used in the research. During the implementation phase of our thesis study, the parents of 414 children with special needs who received special education were reached. Before starting our study, Ethics Committee approval was obtained from Okan University Health Sciences Institute and necessary institutional permission was obtained from the Ministry of National Education Provincial Directorate of National Education. These data, which were studied with the relational screening model, were obtained with the Demographic Information Form, Beck Hopelessness Scale, Marriage Life Scale, Short Version of Burnout Scale, and WHOQOL-BREF Quality of Life Scale. Results: In our study, it is seen that there are significant relationships between Beck hopelessness scale, burnout scale, marital life scale and quality of life scale and sub-dimension scores. Findings related to mediator analysis showed that hopelessness had a significant partial mediator role in the effect of burnout on marital life and quality of life. Demographic characteristics, gender, age, education, employment status, marital status, number of children, income status, fear of COVID-19, pregnancy processes and child-related conditions were examined. Marital life scale scores were higher in males than females. It is seen that university graduates have higher quality of life scale environmental sub-dimension scores than primary school graduates. While the burnout and hopelessness scale scores of those with higher income status were lower than those with lower income, marital life scale, quality of life scale environmental and psychological health sub-dimension scores were found to be higher. While married people had higher quality of life scale and marital life scale scores than singles, hopelessness scores were found to be lower. While it was observed that the marital life and quality of life scores of the parents whose child's nutrition process was affected during the COVID-19 process were lower, their hopelessness levels were higher.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinde bel ağrısına bağlı özürlülük düzeyi, uyku kalitesi, depresyon, yorgunluk ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between levels of disability, sleep quality, depression, fatigue and quality of life related to lower pain in parents of children with special needs
OSMAN AKARCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Okan ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZKESKİN
- Özel eğitim öğrencilerinin ebeveynlerinde psikoterapi desteğinin ebeveyn stres düzeyi, yaşam kalitesi ve başa çıkma becerileri ile ilişkisi
Parents of chi̇ldren with speci̇al needs who recei̇ve psychological support were examined in terms of their emotional well-being and their family's quality of life, stress levels, and coping mechanism.
ZEYNEP BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ÜNÜBOL
- Zihinsel yetersizlik tanısı almış özel gereksinimli bireylerin ailelerinin aile yaşam kalitesi algılarının incelenmesi
Investigation of the perceptions of the family quality of life of the families of individuals with special needs diagnosed with intellectual disability
GÜLİSTAN TURHAL KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiKadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR BARUT
- Dudak damak yarığı olan çocukların anneleri ile tipik gelişim gösteren çocukların annelerinin iletişim becerilerinin karşılaştırılması
Comparison of the communication skills of the mothers of children with cleft lip and palate and the mothers of children with typical developments
SACİDE EBRAR ENGİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Medipol ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÜNAL LOGACEV
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocukların anne babalarının depresyon, kaygı ve yaşam kalitesi düzeylerinin, psikolojik yardım almaya yönelik tutumları ile ilişkisi üzerine bir inceleme
An investigation on the relationship between depression, anxiety, quality of life and attitudes toward seeking psychological professional help levels of the parents of children with autism spectrum disorder
BETÜL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN AĞA ÖNAL