Beyin göçü ve yumuşak güç bağlamında Türkiye'de yabancı uyruklu akademisyenler: Bir anlatı çalışması
International academics in Türkiye in the eye of brain drain and soft power: A narrative study
- Tez No: 736819
- Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL ÇALIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Beyin göçü, bireylerin ve beraberlerindeki bilgi birikimlerinin uluslararası anlamda hareketliliğini ifade etmektedir. Geçmiş yıllarda dünya ekonomilerinin eşitsizliğine vurgu yapan ekonomik yaklaşımlar beyin göçünün olumsuz sonuçlarına odaklanmaktadırlar. Dolayısıyla beyin göçü az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkeler yönündeki bir göç hareketini ifade etmekte idi. Küresel eşitsizlikleri de beraberinde getiren beyin göçüne ilişkin bu geleneksel yaklaşım olumsuz çağrışımlar ile ilişkilendirilmektedir. Daha güncel ve olumlu bir tablo çizen yeni yaklaşımlar beyin göçü tanımını, beyin hareketliliği olarak güncellenmesine ve dünya üzerindeki her bir ülkenin bir çekim merkezi olabilme potansiyeline katkıda bulunmuştur. Siyasi istikrar, hızlandırılmış yasal düzenlemeler, kapsayıcı toplumsal politikalar ve artan maddi desteklerle gelişmekte olan ülkeler yerel değerlerini birer güç unsuruna dönüştürmeyi başarabilmiş ülke üniversiteleri nitelikli öğrenci ve akademisyenleri ülkelerine çekebilecek yumuşak güç araçları olarak görev yapmaya başlamışlardır. Türkiye de uluslararasılaşma adımları kapsamında yabancı uyruklu öğrenci ve akademisyenleri bünyesine çekmeye çalışan güçlü bir yükseköğretim ağı oluşturarak bölgesel bir güç olma hedefi belirlemiştir. Bu hedef doğrultusunda Türkiye'de bulunan akademisyenlerin Türk yükseköğretim sistemine ilişkin akademik, sosyal, ekonomik ve politik beklenti ve değerlendirmelerinin detaylı bir şekilde ele alınması uluslararasılaşma faaliyetlerine ilişkin bir değerlendirme ortaya sunmakla kalmayacak, Türkiye'de yaşayan yabancı uyruklu öğretim elemanlarının duygu ve düşüncelerine ışık tutabilecektir. Bu amaçla bireylerin yaşamlarında bir dönüm noktası olabilecek göç kararlarına ilişkin süreçlerin kendi ifadeleri ile hikâyeleştirilmesi önem arz etmektedir. Bu nedenle bu araştırma anlatı araştırması deseninde tasarlanmış, kartopu örnekleme tekniğiyle ulaşılan 55 yabancı uyruklu öğretim elemanına ulaşılmıştır. Kronolojik bir düzende gruplara ayrılan dönemlere ilişkin başlıklar akademik, sosyal, ekonomik, politik, çevresel ve bireysel faktörler açılardan analiz edilmiştir. Araştırma bulguları yabancı uyruklu öğretim elemanlarının Türkiye'ye göç etme kararlarının sırasıyla akademik, ekonomik, politik, sosyal ve çevresel etkenlerden etkilendiğini ve çoğu durumda bu etkenlerden birden fazlasının karar almada etkili olduğunu göstermektedir. Türkiye'deki yaşamlarına ilişkin değerlenmelerinde yabancı uyruklu öğretim elemanları akademik yaşama ilişkin olumlu ve olumsuz görüşler bildirmişler, sosyal anlamdaki en büyük güçlüğün Türkçe konuşamamak olduğunu ifade etmişlerdir. Son olarak katılımcıların büyük bir çoğunluğunun yaptığı işe devam ederek emekli olana dek çalışmayı hedefledikleri ortaya çıkmıştır. Yaptıkları değerlendirmelere ilişkin detaylar, Türk yükseköğretim sisteminin uluslararasılaşması yönünde çabaları içermekte ve yabancı öğretim elemanlarının ülkeye çekilmesi ve burada kalabilmesi için toplumsal, yapısal ya da örgütsel düzeyde önerileri kapsamaktadır.
Özet (Çeviri)
Brain drain refers to the international mobility of individuals and their incorporated human capital. Economic approaches that have emphasized the inequality of world economies in the past years have focused on the negative consequences of brain drain. Therefore, brain drain used to mean a migration movement from underdeveloped countries to developed ones. This traditional approach to brain drain is usually associated with global disparities and human capital loss, paving the way to negative connotations. New approaches that paint a more up-to-date and positive picture have contributed to updating the definition of brain drain as brain circulation, giving opportunity for every country in the world to be a center of attraction, a hub. With political stability, accelerated legal regulations, inclusive social policies, and increasing financial support, developing countries have succeeded in transforming their local assets into a power factor, and the universities of the countries have started to serve as soft power tools that can attract qualified students and academics to their countries. Turkey has set the goal of becoming a regional power by creating a strong higher education network that tries to attract foreign students and academics within the scope of internationalization steps. In line with this goal, a detailed discussion of the academic, social, economic, and political expectations and evaluations of the academicians in Türkiye regarding the Turkish higher education system will not only provide an assessment of the internationalization activities but will also shed light on the feelings and thoughts of the foreign academic staff living in Türkiye. For this purpose, it is important to narrate the processes related to migration decisions, which can be a turning point in the lives of individuals, in their own words. Therefore, this research was designed in a narrative research pattern and 55 foreign lecturers were reached by snowball sampling technique. The titles of the periods divided into groups in chronological order were analyzed in terms of academic, social, economic, political, environmental, and individual factors. Research findings reveal that the decision of foreign academic staff to immigrate to Türkiye is affected by academic, economic, political, social, and environmental factors, respectively, and in most cases, more than one of these factors is effective in decision making. In their evaluations of their lives in Türkiye, international academic staff expressed positive and negative opinions about academic life and stated that the biggest social difficulty is not being able to speak Turkish. Finally, it was revealed that the majority of the participants aimed to continue their work and work until their retirement. The details of their assessments include efforts to internationalize the Turkish higher education system and include suggestions at the social, structural, or organizational level for foreign lecturers to attract and stay in the country.
Benzer Tezler
- Beyin göçü ve kalkınma: Türkiye'nin kalkınmasında Türk bilim diaspora ağlarının rolü
Brain drain and development: The role of Turkish scientific diaspora networks in Turkey's development
NESLİHAN ARSLAN
Doktora
Türkçe
2016
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DELİCAN
- Türkiye'de beyin göçü ve tersine beyin göçü olgularının değerlendirilmesi
The assessment of brain drain and brain gain phenomena in Turkey
GÜLDEN KAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiYükseköğretimin Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AYPAY
- Beyin göçü ve sosyolojik sonuçları: Gürcistan örneği
Brain drain and its sociological consequences: The case of Georgia
LANA KVELADZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUAT GÜLLÜPINAR
- Beyin göçü ve beşeri sermaye ilişkisi: Türkiye örneği
The relationship between brain drain and human capital: The case of Türkiye
İBRAHİM ETHEM AKYILDIZ
- Türkiye'ye tersine beyin göçü: Nitel bir araştırma
Reverse brain drain to Turkey: A qualitative research
ÖZGE ALEV SÖNMEZ ÇALIŞ
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiSakarya ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM UĞUR