E-ticarette sipariş toplama robotlarının kullanımının etkileri
Effects of using order collecting robots in e-commerce
- Tez No: 737527
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA KARAKAŞ, DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
20. yüzyılda yaşanan teknolojik ilerlemelerle birlikte robotların insan yaşamında daha fazla yer edinmeye başladığı görülmektedir. Devletlerin ve şirketlerin inovasyon faaliyetlerine yaptığı yatırımlarla teknoloji; eğitim, sağlık, sanayi ve ticaret dâhil olmak üzere insan hayatının her alanındaki etkisini arttırmaktadır. İlerleyen dönemlerde yaşanan teknolojik gelişmeler, yapay zekâ, makine öğrenmesi ve robotik alanlarının gelişmesine ortam hazırlamış ve sektörel bazda üretkenlik, etkinlik ve verimliliğin artmasını sağlayan çok çeşitli özelliklere sahip makine ve robotların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Günümüzde robotlar özellikle hizmet sektöründe, hız ve verimliliği artırmasının yanı sıra 7/24 çalışma imkânı sağlaması nedeniyle önemli ölçüde yer edinmeye başladı. Bu sürece ivme katan bir etkiyle 2020 yılında başlayan Covid-19 pandemisi şartlarında, online işlemlerin hizmet sektöründeki önemi artmış ve artan talebin karşılanabilmesi adına şirketler inovasyon yatırımlarını genişleterek yapay zeka algoritmalarıyla çalışan hizmet robotlarını kullanmaya başlamıştır. Günümüze kadar bu alanda yapılan çalışmalar incelendiğinde, hızla değişen ve tempolu bir ortamda başarılı olmanın kesin yolu mevcut statükoya meydan okumak ve en yeni teknolojileri benimsemek olarak ifade edilmiştir. Bu teknolojiler içerisinde yapay zeka algoritmalarıyla çalışan robotların kullanımı, hizmet kalitesini artırarak maliyetleri azaltması yönüyle ön plana çıkmştır (Donepudi, 2020). Ancak, bu alanda yapılan çalışmalar ağırlıklı olarak robotların tasarım özellikleri ve robot-insan etkileşimi üzerine odaklanırken, uygulama alanında yapılan çalışmalar sınırlıdır. Bu çalışmalarda; algılama ve hareket etme (Ekvall ve diğ, 2007; Luk ve diğ, 2005), kontrol yöntemi, tahminleme ve yörünge planlama (Lopez ve diğ, 2017; Jung ve diğ, 2014) gibi robotların özellikleri ve robot-insan etkileşimi üzerine insanların robotlara yönelik algıları ve tutumları (Lu ve diğ, 2020; Portugal ve diğ, 2019; Bandara ve diğ, 2018; Baraka ve diğ, 2015; Jayawardena ve diğ, 2010) teorik açıdan detaylı olarak incelenmiş olmasına rağmen, uygulamalı çalışmalar (Lin ve diğ 2014; Qing-xiao ve diğ, 2010) dar kapsamda ve kısıtlı sayıda kalmıştır. Bu gelişmelerin ışığında çalışmada, hizmet sektöründe e-ticaret alanında robotların kullanımının etkileri bir hipermarket ziniciri örneğinde incelenmiş olup, ilk kez kullanılan sipariş toplama (hazırlama) robotlarının yapıları, iş akış süreçleri ve performansları detaylı olarak analiz edilmiştir. Belirlenen örnek üzerinde sahadan toplanan tüm veriler; saha analizi, istatistiksel proses kontrol (İPK) ve bulanık analitik hiyerarşi prosesi (BAHP) yöntemleriyle, robotlu mağazalar, robotlu mağazalara benzer mağazalar ve tüm mağazalar olmak üzere üç grupta incelenmiştir. Analizlerde Excel, Sql, Python ve Power BI programları kullanılmıştır. Bahsedilen yöntemler; üretim, yatırım ve proje yönetimi, personel seçimi ve kalite kontrolü gibi alanlarda pek çok farklı sektörde yaygın olarak kullanılmış olmasına (Viharos ve Jakab, 2021; Weiers, 2016; Gökbek, 2014; Kargın, 2010) rağmen, e-ticaret alanında faaliyet gösteren hizmet robotları üzerine daha önce herhangi bir çalışma yapılmamıştır ve bu yönüyle çalışma metodolojik bir özgünlüğe sahiptir. Bu noktada, saha analizi yöntemiyle; literatür incelemesi ve uzman personel görüşleri doğrultusunda belirlenen anahtar performans göstergeleriyle değerlendirmeler yapılmıştır. İlaveten, İPK yöntemiyle, robotların iş süreçlerinin denetim altında olup olmadığının kontrolü yapılmıştır. BAHP yöntemiyle de, mağaza yapısı belirleme aşamasında karar vericilerin belirlenen kriterlere göre standart veya robotlu mağazalar arasında en doğru tercihi yapabilmesi için incelemeler yapılmıştır. Bu analizlerde robotların insanlara göre sipariş toplama süreçlerini eksiksiz olarak çok daha hızlı yerine getirebildiği ve bu durumun siparişlerin hazırlanmasından teslimine kadarki tüm e-ticaret süreçlerini olumlu olarak etkilediği tespit edilmiştir. İlerleyen yıllarda robotların kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte e-ticarette insana olan bağımlılığın azalmasında önemli roller üstleneceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Under the technological advances of the 20th century, it has been seen that the robots have started to take more active role in human life. With the investments done by the governments and companies technology started to play an important role in every aspect of human life such as education, health, industry and commerce. The developments in this field in the following years paved the way for the advancement of artificial intelligence, machine learning and robotics, and led to the creation of machines and robots with a wide variety of features that increase productivity, effectiveness and efficiency on a sectoral basis. In this period, especially in the service sector, robots started to gain a significant place due to its effect on increasing speed and efficiency, as well as providing 24/7 working opportunity. Due to the Covid-19 pandemic that started in 2020, the place and importance of online operations in the service sector has increased. Therefore, companies have expanded their innovation investments and started to use service robots working with artificial intelligence algorithms in order to meet the increasing demand. When the studies carried out in this field until today are examined, it is stated that the surest way to be successful in a rapidly changing and fast-paced environment is to challenge the current status quo and adopt the latest technologies.Among these technologies, the use of robots working with artificial intelligence algorithms has come to the forefront in terms of reducing costs by increasing service quality (Donepudi, 2020). However, while studies in this field mainly focus on the design features of robots and robot-human interaction, studies in the field of application have been limited. In these studies; Features of robots such as sensing and moving (Etvall et al., 2007; Luk et al., 2005), control method, forecasting and trajectory planning (Lopez et al., 2017; Jung et al., 2014) and people's perceptions and attitudes towards robots on robot-human interaction (Lu et al., 2020; Portugal et al., 2019; Bandara et al., 2018; Baraka et al., 2015; Although Jayawardena et al., 2010) have been studied in detail from a theoretical point of view. However, applied studies (Lin et al., 2014; Qing-xiao et al., 2010) have remained limited in scope and number. In the light of these advancements, in the study, the effects of the use of robots in the e-commerce field in the service sector were examined in the case of a hypermarket chain, and the structures, work flow processes and performances of the order picking robots used for the first time were analyzed in detail. All data collected from the field on the determined sample were examined in detail by the methods offield analysis, statistical process control (SPC) and fuzzy analytical hierarchy process (FAHP) for the three groups of stores: robotic stores, stores similar to robotic ones and all stores. Excel, SQL, and Power BI programs were used in the analyses. Although these methods have been widely used in many areas such as production, investment and project management, personnel selection and quality control (Viharos and Jakab, 2021; Weiers, 2016; Gökbek, 2014; Kargın, 2010), there has been no previous study on service robots operating in the field of e-commerce, and in this respect, the study has a methodological originality. At this point, with the field analysis method; evaluations were made with the key performance indicators determined in line with the literature review and expert staff opinions. In addition, with the IPC method, it was checked whether the work processes of the robots are under control. With the BAHP method, examinations were made in order to enable decision makers to make the right choice between standard or robotic stores according to the determined criteria during the store structure determination phase. In these analyzes, it has been determined that robots can complete order picking processes much faster than humans, and this situation positively affects all e-commerce processes from the preparation of the orders to the delivery.
Benzer Tezler
- Mobil robotlarla yapılan sipariş toplama operasyonlarının simülasyon ile modellenmesi ve analizi
Simulation modelling and analysis of order picking operations with mobile robots
TUBA KOÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiManisa Celal Bayar ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA GÜÇDEMİR
- Defining the decisive factors influencing purchase decision by using feature importance methods in e-commerce and comparing the methods' performances
E-ticarette satın alma kararlarını etkileyen faktörlerin özellik önemi metodları ile tespiti ve metodların kıyaslanması
ERMAN DEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGalatasaray ÜniversitesiAkıllı Sistemler Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TEOMAN NASKALİ
- Gıda pazarlamasının dijitalleşmesi ve artan rekabetin tüketici davranışlarına finansal etkisi
The digitalization of food marketing and the financial impact of increasing competition on consumer behavior
EMRE AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası TicaretAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM KESKİN
- E-Ticareti uygulayan firmaların görüşlerine dayalı e-Ticaret dersi program model önerisi
The suggestion of e-commerce cirriculum model based on the opinions of companies implementing e-commerce
SERPİL ARSLANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN ULUSOY
YRD. DOÇ. DR. HALİME ARSLAN YÜCEER
- Son adım teslimat problemi:Bir e-ticaret firmasında uygulama
Last mile delivery problem: Application in an e-commerce company
FATMA DUYGU YILMAZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN REŞİT YAZĞAN