Ayşe Kulin'in Nefes Nefese adlı romanının ve İngilizce çevirilerinin kent göstergebilimi ve çeviri göstergebilimi bağlamında çözümlenmesi
The semiotic analysis of Ayşe Kulin's novel titled 'Nefes Nefese' and its translations within the context of urban semiotics
- Tez No: 743392
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, Türk Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, Translation and Interpretation, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 456
Özet
Bu çalışmanın amacı, göstergebilimsel çözümlemesi yapıldıktan sonra Ayşe Kulin'in Nefes Nefese adlı romanındaki kentsel uzamın İngilizce erek metinlere aktarımını kent göstergebilimi ve çeviri göstergebilimi bağlamında incelemektir. Bu doktora tezinin temel inceleme nesnesini, kaynak metin olarak Kulin'in 2002 yılında yayımladığı romanı, erek metinler olarak da bu romanın 2006 yılında (Everest Yayınları) John W. Baker tarafından yapılan Last Train to İstanbul başlıklı İngilizce çevirisi ve yine aynı çevirinin 2013 yılındaki (Amazon Crossing) gözden geçirilmiş baskısı oluşturmaktadır. Parçası oldukları dünyanın göstergelerini anlamlandırma üzerine yaşamlarını temellendiren insanlar, hem yabancısı hem de aşina oldukları göstergeleri çözümlemeye çabalar. Dolayısıyla, göstergelerle kuşatılmış toplumsal yaşamımızda bilinen ve bilinmeyen göstergelerin çözümlenmesi ve anlamlandırılması önem taşır. Yaşamın aynası niteliğindeki yazın da tıpkı onun gibi göstergelerle doludur. Bu nedenle, yazınsal metinler çeviri açısından en zorlayıcı metinler arasındadır. Bu zorlu metin türünün anlamlandırılması ve yorumlanması için göstergebilimsel çözümleme tekniği çevirmenlere yol gösterebilir. Çeviri göstergebilimi yöntemiyle çevirmen, yazar tarafından kaynak metinde oluşturulan örtük göstergeleri ve/veya karmaşık yazınsal anlam evrenini yöntemli bir okumayla ele alır ve böylelikle erek dile de istenmeyen en az anlam evrilmesiyle aktarır. Kalabalık insan topluluklarının yaşadığı uzamlar olan kentler, çağdaş insanın temel yaşam alanlarından biridir. Dolayısıyla göstergelerle kuşatılmış kent uzamı, göstergebilimsel çözümleme için oldukça verimli bir araştırma nesnesidir. Göstergebilim bünyesindeki bir araştırma alanı olarak kent göstergebilimi, çok katmanlı anlam örgüsüne sahip olduğundan, farklı biçimlerde yorumlanabilen kentsel göstergeleri taşıdıkları anlamsal çoğulluk ve yorum zenginliği içinde ele alıp çözümler. Bu tezde, Ayşe Kulin'in Nefes Nefese adlı romanı ile İngilizce çevirilerinde kentleri temsil eden göstergeler, kent göstergebilimi ve çeviri göstergebiliminin bütünleşik bağlamında çözümlenmektedir. Çözümlemenin çerçevesini, Sündüz Öztürk Kasar'ın ortaya koyduğu kent göstergebilimsel inceleme sınıflandırmasında yer alan ölçütler ile çeviri göstergebilimi bağlamında ortaya koyduğu“Çeviride Anlam Evrilmesi Dizgeselliği”oluşturmaktadır. Bu çalışmanın sonucunda, çok katmanlı göstergeler dizgesi olan kente ilişkin göstergelerin yazınsal çeviride erek metne en az anlam evrilmesiyle aktarılması için, kent göstergebilimi ile çeviri göstergebiliminin katkısı gösterilmeye çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
The aim of this doctoral dissertation is to examine the transfer of urban space in Ayşe Kulin's novel titled Nefes Nefese into English within the syncretic scope of urban semiotics and semiotics of translation after having conducted its semiotic analysis. Kulin's novel, published in 2002, as the source text, and the English translation of this novel, titled Last Train to Istanbul, by John W. Baker in 2006 (Everest Yayınları) and the revised edition of this translation in 2013 (Amazon Crossing) as the target texts comprise the main analysis object of this doctoral thesis. People, who base their lives on making sense of the signs of the world they are a part of, endeavour to analyze the signs they are both familiar or unfamiliar with. Therefore, it is important to analyze and interpret known or obscure signs in our social life, which is filled with signs. Literature, as the mirror of life, is also full of signs just like it. That is why, literary texts are among the most challenging text types in terms of translation. The technique of semiotic analysis can guide translators in explaining and interpreting this challenging text type. The implicit signs and/or the complex literary meaning universe created by the author in the source text are handled by the translator by a methodical reading with the aid of the method offered by semiotics of translation. Thus, the translator translates them into the target language with as little designification as possible. Cities, which are spaces inhabited by crowded human communities, have become one of the basic living spaces of contemporary people. Therefore, urban space laden with signs is a highly prolific study object for semiotic analysis. Urban semiotics as an integrated research field which falls within the scope of semiotics, handles and scrutinizes city signs, which have a multilayered meaning pattern, and can therefore be interpreted in different ways, within their semantic plurality and richness of interpretation. In this analysis, the signs which represent cities in Ayse Kulin's novel Nefes Nefese and its English translations are investigated within the integrated context of urban semiotics and semiotics of translation. The framework of the analysis consists of the criteria in the Classification of Urban Signs as well as the Systematics of Designification in Translation both suggested by Sündüz Öztürk Kasar within the contexts of urban semiotics and semiotics of translation, respectively. In this study, we attempted to reveal the contribution of urban semiotics and semiotics of translation to the transfer of city signs, which indeed constitute a system of multilayered signs, into the target text with the least designification in literary translation.
Benzer Tezler
- A descriptive study on the translation of material culture elements in Ayşe Kulin and Buket Uzuner's novels
Ayşe Kulin ve Buket Uzuner'in romanlarındaki maddi kültür öğelerinin çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
BETÜL ÖZCAN DOST
Doktora
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Ayşe Kulin'in biyografik romanlarında kadın ve temsili
Women and their representation in Ayşe Kuli̇n's biographical novels
HATİCE KOCADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
AntropolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE NALAN GENÇ
- Ayşe Kulin'in romanlarında Balkanlar ve tarih
The Balkans and the history in Ayşe Kulin's novels
ÖZLEM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR ŞENLER
- Ayşe Kulin'in hayatı, sanatı, eserleri
Başlık çevirisi yok
VEDAT YEŞİLÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2010
BiyografiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MESUT TEKŞAN
- Ayşe Kulin'in yapıtlarında toplumsal sorunlar ve eğitim
Social problems and education in the compositionsworks of Ayşe Kuli̇n
DİLEK YUMRU
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT KAVCAR