Geri Dön

Ana dili Rusça olanların ana dilini konuşma sürecinde kod değiştirme, karıştırma ve girişim hataları

Code changing, mixing and interference errors in the process of speaking the native language of Russian speakers

PDF İndir

  1. Tez No: 755131
  2. Yazar: MADİNA KÜÇÜK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BAŞAK UYSAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 172

Özet

21. yüzyılda diller arası etkileşim; yabancı dil öğretiminin teşvik edilmesi, sınırlar arası yakınlaşma, ülke politikalarının yönlendirmesi gibi sebeplerle hiç olmadığı kadar yüksek düzeydedir. Bu etkileşimin sosyal, psikolojik ve dilbilimsel sonuçları ortaya çıkmaktadır. Bu sonuçlardan birisi de birden çok dil bilen bireylerin konuşma esnasında ana dile yahut ikinci dile diğer dil yapısı içinde yer vermesidir. Bu durum, literatürde kod değiştirme yahut kod kayması gibi kavramlarla ifade edilmektedir. Literatür her ne kadar birbirine akraba yahut yakın diller arasında bu tür etkileşimlerin varlığını ön plana çıkarsa da farklı dil ailelerine mensup dillerin konuşucusu ortak olduğunda bu durum ortaya çıkabilmektedir. Türkçe de diller arası etkileşim kapsamında etkileyen yahut etkilenen dillerden biri olarak literatürdeki çalışmalara kaynaklık etmiştir. Bu durumda şüphesiz Türkçe öğrenen kitlelerin ana dillerinin etkisi vardır. Söz konusu kitlelerin kapsamında resmî istatistiklere göre Rusya Federasyonu vatandaşlarının sayısı oldukça yüksektir. Bu bağlamda Rus-Türk ilişkilerinin önemi ve Rus dilini örneklem olarak alan araştırmaların düşük sayısı göz önünde bulundurularak yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kapsamında her iki dilin konuşucularına yönelik uygulamaların artmasının faydalı olduğu düşünülmektedir. Bundan hareketle bu çalışmada Türkçenin Rusçaya olan etkisi kod değiştirme, kod karıştırma ve girişim hataları açısından araştırılmıştır. Bu çalışmanın ana problem cümlesi olan“Türkçe konuşuru olan Rus bireylerin ana dilinde konuşma sürecine Türkçenin etkisi nedir?”sorusu kapsamında çok dilliliğin doğal bir sonucu olan kod değiştirme, kod karıştırma ve girişim kavramları Türkçe – Rusça dil çifti üzerinde ele alınmıştır. Literatürde söz konusu kavramların hâlen tartışıldığı ve netlik kazanamadığı hususu dikkate alınarak ilgili kavramlar arasında farklılıklar ve bazı araştırmacıların bu kavramları nasıl yorumladığına ilişkin bilgi verilmiş; kod değiştirme, kod karıştırma ve girişim türleriyle bu kavramların meydana çıkmasını tetikleyen faktörlere yönelik bilgiler yer almıştır. Çalışmanın uygulama kısmına Ankara'da ikamet eden, ana dili Rusça olan ve Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Türkçe kullanıcıları katkı sağlamıştır. Katılımcılarla 5 boyuta sahip görüşme formu ile görüşme yapılmıştır. Boyutlar; genel bilgiler, kod değiştirme, kod karıştırma, fonetik girişim ve stilistik girişim şeklinde belirlenmiştir. Görüşme formunun son hâle getirilmesini müteakiben araştırmacı tarafından ana dili Rusça olan 20 gönüllü üst düzey Türkçe kullanıcısı bulunmuş olup görüşme takvimi oluşturulmuştur. Görüşme formu uygulaması yapılmadan önce katılımcılar araştırma konusu hakkında ve ses kaydı alınacağı konusunda bilgilendirilmiştir. Katılımcılarının tümü ile görüşmeler yapıldıktan sonra alınan ses kayıtları araştırmacı tarafından dijitalleştirilmiş olup yazılı metin hâline getirilmiş ve MAXQDA programı aracılığıyla nitel analize tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda elde edilen bulguların başlıcaları şöyledir: Katılımcıların %80'i günlük hayatlarında Türkçe konuşmayı tercih etmektedir. Katılımcıların 17'si Çerçeve kapsamında“aracılık”kapsamında değerlendirilen çeviri faaliyetlerini yapmakta olup bunu en çok (%38,7) özel alanda yapmaktadırlar. Katılımcıların %50'sinin kod değiştirmeye sık sık, %35'in nadir başvurduğu görülmüştür. Katılımcıların %15'i ise kod değiştirmeye hiç başvurmadığını belirtmiştir. Kod değiştirme sebepleri kapsamında ise sırasıyla karşılıksızlık, duygu yükü, kolaylık, muhatap, uyum/alışkanlık, mizah ve telafi olduğu görülmüştür. En yüksek oranda gösterilen kod değiştirme gerekçesi, karşılıksızlık olmuştur. Katılımcılardan %75'i kod karıştırmaya sık sık, %20'si nadiren başvurduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %5'i ise kod karıştırmaya hiç başvurmadığını söylemiştir. Katılımcıların muhatap, kolaylık, uyum, telafi, bilinç dışı, karşılıksızlık, düşük dil profili, duygu yükü, , mizah, zihinsel yorgunluk gerekçeleriyle kod karıştırmaya başvurdukları görülmektedir. Kod değiştirme ve kod karıştırmaya başvurma eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Fonetik girişim hatalarının katılımcıların %10 tarafından sık sık, %50 tarafından nadir, %40'ı tarafından ise hiç yapılmadığı tespit edilmiştir. Stilistik girişim hatalarının katılımcıların %30'u tarafından sık sık, %30'utarafından nadir, %40'ı tarafından ise hiç yapılmadığı tespit edilmiştir. Kod değiştirme, kod karıştırma ve girişim katılımcıların %50'si tarafından olumlu olarak değerlendirilmektedir.

Özet (Çeviri)

Inter-language interaction in the 21st century; It is at a higher level than ever before due to reasons such as promoting foreign language teaching, convergence between borders, and orientation of country policies. The social, psychological and linguistic consequences of this interaction emerge. One of these results is that individuals who speak more than one language include the mother tongue or the second language within the other language structure. This situation is expressed in the literature with concepts such as code switching or code mixing. Although the literature highlights the existence of such interactions between related or close languages, this may occur when speakers of languages belonging to different language families are common. As one of the languages that affect or are affected within the scope of interlingual interaction, Turkish has been the source of studies in the literature. In this case, there is no doubt that the mother tongue of the masses learning Turkish has an effect. According to official statistical data, the number of citizens of the Russian Federation is quite high within the scope of the said foreign nationals.In this context, considering the importance of Russian-Turkish relations and the low number of studies that take the Russian language as a sample, it is thought that it would be beneficial to develop this branch of the multifaceted field of teaching Turkish as a foreign language. Based on this, in this study, the effect of Turkish on Russian was investigated in terms of code changing, code mixing and interference. The main problem of this study is“What is the effect of Turkish on the speaking process of Russian individuals who are Turkish speakers?”Within the scope of this study, the concepts of code switching, code mixing and interference, which are a natural result of multilingualism, are discussed on the Turkish-Russian language pair. Considering the fact that the aforementioned concepts are still being discussed in the literature and cannot be clarified, information is given about the differences between the related concepts and how some researchers interpret these concepts; code switching, code mixing and interference types and the factors triggering the emergence of these concepts are included. Senior Turkish users whose mother tongue is Russian and residing in Ankara, the capital of Turkey, contributed to the application part of the study. The participants were interviewed with an interview form with 5 dimensions. Dimensions; general information, code switching, code mixing, phonetic interference and stylistic interference. After the interview form was finalized, 20 volunteer senior Turkish users whose mother tongue was Russian were found by the researcher and the interview schedule was created. Before the application of the interview form, the participants were informed about the research topic and that the audio recording would be taken. After the interviews with all the participants, the audio recordings were digitized by the researcher, turned into written text and subjected to qualitative analysis through the MAXQDA program. It was collected through the MAXQDA program and subjected to qualitative analysis. The main findings of the study are as follows: 80% of the participants prefer to speak Turkish. 17 of the participants act as intermediaries, mostly (38.7%) in the private sphere. It was observed that 50% of the participants used code switching frequently and 35% rarely. 5% of the participants stated that they never applied to switch the code. Within the scope of the reasons for switching the code, it was seen that reciprocity, emotional load, ease, addressee, harmony/habit, humor and compensation were respectively. The reason for changing the code with the highest rate was non-refundable. %75 of the participants stated that they used code mixing frequently, %20 of them rarely. %5 of the participants said that they never used code mixing. It is seen that the participants resort to code mixing due to the reasons of addressee, convenience, harmony, compensation, unconsciousness, reciprocity, low language profile, emotional load, low language profile, humor, mental fatigue. It has been observed that there is a significant relationship between the tendencies to change code and resort to code mixing.It was determined that phonetic interference errors were made frequently by %10 of the participants, rarely by %50, and never made by %40 of them. It was determined that %30 of the participants made stylistic interference mistakes frequently, %30 of them rarely, and %40 of them never. Code switching, code mixing and interference are evaluated positively by %50 of participants.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    667641

    Lexical bundles in learner writing: An analysis of English argumentative essays of Turkish and Kazakhstani ELT students

    Öğrenci yazımında sözcük öbekleri: Türk ve Kazakistanlı İngilizce Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin tartışmacı metinlerinin analizi

    MADINA YORUK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Yabancı Diller Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜL DURMUŞOĞLU KÖSE

  2. Tez No

    781891

    Концепт 'Крымская война' в русском языковом сознании второй половины XIX века

    Rus dil bilincinde 19. yüzyılın ikinci yarısında 'Kırım Savaşı' kavramı

    SHALALA RAMAZANOVA

    Doktora

    Rusça

    Rusça

    2012

    Batı Dilleri ve EdebiyatıPeoples' Friendship University of Russia

    Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ВИКТОР МИХАЙЛОВИЧ ШАКЛЕИН

  3. Tez No

    824078

    Военно-административная лексика турецко-тюркского происхождения в русском языке

    Rus dilindeki Türkiye Türkçesi ve Türki dil asilli askeri – idari leksika

    KERAMİ ÜNAL

    Doktora

    Rusça

    Rusça

    2004

    Batı Dilleri ve EdebiyatıBashkir State University

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RİFKAT AHMETYANOV

  4. Tez No

    805253

    Başkurt yazarı Davut Yultıy'ın 'Kan' romanında yapı-tema-anlatım

    Structure -theme - expression in the novel 'Kan' by Bathkurt author Davut Yultıy

    AYŞE ZUHAL KARTAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHAL YÜKSEL

  5. Tez No

    529671

    A cross-cultural comparative study of rhetorical moves in social sciences conference abstracts

    Sosyal bilim dalında konferans özetlerindeki retorik hareketlerin kültürler-arası karşılaştırılarak incelenmesi

    MADINA ANVAROVA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HACER HANDE UYSAL GÜRDAL

Geri Dön