Aç Pars Hikâyesi'nin bağlamlı dizini ve ekler dizini
Concordance index and appencides index of the Hungry Pars Story
- Tez No: 756713
- Danışmanlar: PROF. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Eski Uygur Türkçesi, Aç Pars Hikâyesi, Bağlamlı Dizin, Ekler Dizini, Çatik, Old Uyghur Turkish, The Story of the Hungry Pars, Concordance Index, appendices Index, Çatik
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 513
Özet
Bağlamlı dizin çalışmaları, edebî metinlerde geçen dil unsurlarının temel anlam, mecaz anlam ve bağlam ekseninde incelenmesi esasına dayanmaktadır. Sözlükbiliminde (Lexicography), bir dilin temel sözvarlığını içeren kelimeler, dizinsel, düzensel ve bağlamsal olmak üzere üç farklı şekilde incelenmektedir. Bunlardan ilki olan“dizinsel sözlükler”diğerlerine göre en bilineni olup içindeki sözcüklerin alfabetik olarak dizilmesi ve anlamlandırılmasıyla oluşturulmaktadır. İkinci tür olan“düzensel sözlükler”, birbiri ile kavramsal bağları olan sözcüklerin bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Eş ve Karşıt Anlamlılar Sözlükleri, Terim Sözlükleri bunların en önemlilerindendir. Üçüncü tür olan“bağlamsal sözlükler”ise maddelerin anlamları verilmeyip, bunların kullanıldıkları cümleler/dizeler ya bütünüyle ya da gereği kadar uzunlukta verilir. Bu çalışmada İsmail Hakkı AKSOYAK yönetiminde yürütülen TEBDİZ dizin programı kullanılarak dizinleme işlemi yapılmıştır. Çalışmada, Zemire GULCALI tarafından yazı çevirimi ve harf çevirimi yapılan Altun Yaruk Sudur içerisinde yer alan Aç Pars Hikâyesi'nin tarafımızca kelime kadrosu incelenmiş, edatlar, bağlaçlar, ünlemler, kalıp ifadeler, atasözleri, deyimler tespit edilerek her birinin anlamı, metin içerisinde kazandığı manayla birlikte belirtilmiştir. Çeviri bir eser olduğu için yabancı kelimeler verilmiş, yardımcı fillerle kurulmuş söz grupları bütün olarak alınmış, bu yöntemle metinde işaret edilen hususların daha somut, anlaşılır olması sağlanmıştır. Daha sonra ekler dizini hazırlanmıştır ve metnin Türkiye Türkçesine satır altı olacak şekilde çevirisi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Concordance index studies are based on the analysis of language elements in literary texts in terms of basic meaning, figurative meaning and context. In Lexicography, words containing the basic vocabulary of a language are examined in three different ways: indexical, regular and contextual. The first of these,“indexical dictionaries”, is the most well-known among the others and is formed by arranging the words in it alphabetically and giving meaning. The second type,“regular dictionaries”, is formed by bringing together words that have conceptual ties to each other. Synonyms and Antonyms Dictionaries, Term Dictionaries are among the most important of them. In the third type,“ concordance dictionaries”, the meanings of the items are not given, and the sentences/strings in which they are used are given either in their entirety or as long as necessary. In this study, the indexing process was carried out using the TEBDİZ index program carried out under the management of İsmail Hakkı AKSOYAK. In the study, the vocabulary of the Aç Pars Story in Altun Yaruk Sudur, which was transliterated and transliterated by Zemire GULCALI, was examined by us, prepositions, conjunctions, exclamations, stereotypes, proverbs, idioms were determined, and the meaning of each was explained together with the meaning it gained in the text. specified. Since the translation is a work, foreign words are given, groups of words formed with auxiliary verbs are taken as a whole, and with this method, the points pointed out in the text are made more concrete and understandable. Then, the appendices index was prepared and the text was translated into Turkey Turkish as underline.
Benzer Tezler
- Köktürk ve Uygur Dönemi eserlerindeki değerler ve bu değerlere ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri
Values in the works of Kokturk and Uighur Periods and opinions of the prospective teachers about these values
FATMA ALBAYRAK
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN MERT
- Eski Uygur Türkçesinde epistemik kiplik: Aç Pars hikayesi örneği
Epistemic modality in old uighur Turkish: The case of Aç Pars story
BÜŞRA GÖKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YILMAZ
- Uygurca öyküleyici metinlerde (Çatik) yer alan değerlerin Türkçe öğretim programına göre incelenmesi
A Study of the values in Uyghur narrative texts (Çatik) in terms of Turkish teaching program
GÖRKEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN SİS
- Eski Uygur çatiklerinde çok anlamlılık
Polysemy in Old Uyghur jatakas
GAMZE ARPACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERYAL KORKMAZ