Kelime öğretimine yönelik lisansüstü tezlerin incelenmesi: Bir meta-analiz ve meta-sentez çalışması
Examination of postgraduate theses on vocabulary teaching: A meta-analysis and meta-synthesis study
- Tez No: 764344
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZMİYE NAZAN BEKİROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Bu araştırmanın amacı, dâhil etme ve hariç tutma kriterlerini karşılayarak kelime öğretimine yönelik ilkokul ve ortaokul düzeyinde hazırlanan 107 lisansüstü tezi meta-analiz ve meta-sentez yöntemiyle incelemektir. Bu amaçla meta-analiz kapsamında; özel bir strateji, model, yöntem ya da tekniğin öğrencilerin söz varlığını geliştirilmesindeki etkililiğine ilişkin 47 deneysel ve yarı deneysel çalışmanın etki büyüklükleri hesaplanmıştır. Bunun yanında alt grup analizleri ve meta-regresyon işlemi gerçekleştirilerek etki büyüklüklerinin moderatör değişkenlere göre farklılaşma durumu incelenmiştir. Türkçe ders kitaplarının söz varlığını ve öğrencilerin kelime hazinelerini tespit etmeyi amaçlayan 60 tez ve meta-analize dâhil edilen tezlerin nitel bulguları ise meta-sentez yöntemiyle incelenmiştir. Bu doğrultuda söz konusu çalışmaların lisansüstü düzeye, yıllara, sınıf düzeyine, üniversitelere, örneklem büyüklüğüne, illere, araştırma desenine, bağımlı değişkene, kalıcılık testi ve pilot uygulama yapılıp yapılmama durumuna, kelimelerin belirlenme şekline, öğretilen söz varlığı sayısına, uygulayıcı rolüne, yayınevi/matbaaya, çeşit ve toplam söz varlığı sayısına, söz varlığı ögeleri sayısına göre dağılımları incelenmiştir. Bunun yanında araştırmacılara, ders kitabı yazarlarına, eğitim yöneticilerine/uzmanlara, öğretmenlere yönelik önerilerin bulgularından tema, kategori ve alt kategorilerden oluşan hiyerarşik ağ modelleri elde edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda etki büyüklüklerine yönelik tüm hesaplamalar ve analizler için Comprehensive Meta-Analysis V3 (CMA) yazılımı kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda tema, kategori ve alt kategorilerden oluşan bir ağ yapısının oluşturulması için ise nitel veri analiz programı olan MAXQDA 20.4.1. yazılımı kullanılmıştır. Rastgele etkiler modeline dayalı olarak gerçekleştirilen meta-analizden elde edilen bulgulara göre söz varlığını geliştirmeye yönelik müdahalelerin söz varlığı çıktıları üzerindeki ortalama etkisi g = 1,369 (%95 GA [1,153, 1,584], p < ,05) olarak hesaplanmıştır. Bu değer, söz varlığını geliştirmeye yönelik müdahalelerin geleneksel sözcük öğretimini içeren yöntemlere kıyasla öğrencilerin söz varlıklarını geliştirmede geniş düzeyde etkili olduğunu göstermektedir. Bunun yanında yapılan alt grup ve meta-regresyon analizleri sonucunda, önceden belirlenen sekiz moderatörün (araştırma deseni, pilot çalışma, kalıcılık testi yapma, kelimelerin belirlenme şekli, tezin türü, uygulayıcı, söz varlığı çıktısı [bağımlı değişken], öğretimi yapılan söz varlığı sayısı) hiçbirinin etki büyüklüklerindeki heterojenliği açıklayabilmede anlamlı bir etkiye sahip olmadığı belirlenmiştir. Rastgele etkiler modeline dayalı olarak gerçekleştirilen meta-regresyondan elde edilen bulgulara göre ise, etki büyüklükleri arasındaki varyansın öğretimi yapılan örneklem büyüklüğü ve öğretimi yapılan söz varlığı sayısı ile açıklanmaya çalışıldığı 3. model (QM(sd=8)=25,7; p < ,05) anlamlı çıkmıştır. Buna göre çalışmalar arasındaki varyansın %44,7'si örneklem büyüklüğü ve öğretimi yapılan söz varlığı sayısı tarafından açıklanmaktadır. Meta-sentezden elde edilen bulgular; kelime öğretimine yönelik hazırlanan 107 tezin yalnızca 10'nun doktora düzeyinde, ağırlıklı olarak Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi bünyesinde, 100 sayısını aşmayan küçük örneklem grupları ve 1 Türkçe ders kitabı üzerinde yürütüldüğünü ortaya koymuştur. Ayrıca bu alanda 2017 yılı hariç her yıl yaklaşık 3 tez çalışmasının rapor edildiği, her sınıf düzeyinde (1-8. sınıflar) kelime öğretimi tezinin var olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca uygulamalı kelime öğretimi tezlerinin 45 farklı ilde yapıldığı ve bu illerden biri olan İstanbul'un en fazla uygulama yapılan il olduğu ortaya koyulmuştur. Meta-analiz kapsamında incelenen tezlerde en fazla ön test son test kontrol gruplu deneysel desenin, söz varlığı (karma) bağımlı değişkeninin, 10-29 söz varlığı ögesi öğretiminin tercih edildiği, tezlerin yalnızca 10'unda kalıcılık testinin; 6'sında ise pilot uygulamanın yapıldığı belirlenmiştir. Meta-analiz kapsamında incelenen tezlerin tamamına yakınında araştırmacıların öğrencilere sundukları kelimeleri belirlerken tek kaynağa yöneldikleri ve bu kelimeleri ders kitaplarından seçtikleri ortaya koyulmuştur. Bunun yanı sıra uygulamayı yapan kişilerin en fazla frekansa sahip olan rollerinin şu şekilde olduğu sonucuna varılmıştır: Uygulamayı yapan kişi araştırmacı ve aynı zamanda öğretmendir, uygulamayı gerçekleştiren araştırmacı ve öğretmen farklı kişilerdir, uygulama yalnızca araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiştir. Meta-sentez kapsamında incelenen tezlerin büyük bir çoğunluğunun MEB Yayınlarına ait olan Türkçe ders kitabını inceledikleri, öğrencilerin kelime hazinelerini anı-otobiyografi-serbest türdeki yazılı üretimler aracılığıyla tespit ettikleri, yazılı uygulama sürelerini ise 40 dakika ile sınırlı tuttukları belirlenmiştir. Türkçe ders kitaplarının ve öğrencilerin kelime hazinelerinin atasözü varlığı bakımından oldukça yetersiz olduğu hem ders kitaplarında hem de öğrencilerin dağarcıklarında bulunan çeşit ve toplam söz varlığı arasında tutarsızlıkların olduğu saptanmıştır. Üstelik kelime öğretiminin bu iki alanında çalışma yapan araştırmacıların belirli bir standardı takip etmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Lisansüstü kelime öğretimi çalışmalarının yönelimlerinin ortaya konulması ve bu çalışmalarda üzerinde durulan belli temaların sistematik şekilde incelenmesinin, bulguların bir araya getirilip istatistiki işlemlerle tekrar analiz edilmesinin araştırmacılara, eğitim yöneticilerine/uzmanlara, ders kitabı yazarlarına ve öğretmenlere önemli bir veri kaynağı sunacağı düşünülmektedir. Ayrıca literatürde bu alandaki birikmiş çalışmaların ve eğitim alanında meta-analiz ve meta-sentez yöntemlerine ilişkin artan bir ilginin varlığı bu çalışmayı yapmada itici bir güç oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
The present study aims to examine 107 postgraduate theses on vocabulary teaching at primary and middle-school level using the meta-analysis and meta-synthesis methods by meeting inclusion and exclusion criteria. For this purpose, within the scope of the meta-analysis, the effect sizes of 47 experimental and quasi-experimental studies on the efficiency of a specific strategy, model, method or technique on improving students' vocabulary were calculated. Additionally, the variance of effect sizes based on moderator variables was examined by performing sub-group analyses and meta-regression. 60 theses aiming to identify the word content of Turkish textbooks and the vocabulary of students as well as the qualitative findings of the theses included in the meta-analysis were examined using the meta-synthesis method. In this direction, the distribution of the said studies by postgraduate level, years, grade level, universities, sample size, provinces, study design, dependent variable, status of prior permanence test and pilot application, form of word identification, number of words taught, practitioner role, publishing house/printing house, variety and number of words, and the number of vocabulary items was examined. In addition, hierarchical network models consisting of themes, categories and sub-categories were obtained from the findings of the suggestions aimed at researchers, textbook authors, educational administrators/experts and teachers. In the quantitative dimension of the study, the Comprehensive Meta-Analysis V3 (CMA) software was used for all calculations and analyses regarding effect sizes. In the qualitative dimension of the study, the qualitative data analysis software MAXQDA 20.4.1. was used to create a network structure consisting of themes, categories and sub-categories. According to the findings obtained from the meta-analysis performed based on the random effects model, the mean effect of the interventions aimed at developing vocabulary on vocabulary outputs was calculated as g = 1,369 (%95 GA [1,153, 1,584], p < ,05). This value shows that interventions towards developing vocabulary are widely effective in developing students' vocabulary compared to methods involving traditional vocabulary teaching. On the other hand, as a result of the sub-group and meta-regression analyses performed, it was found that none of the eight predetermined moderators (study design, pilot study, prior permanence test, form of word identification, type of thesis, practitioner, vocabulary output [dependent variable], number of words taught) had a significant effect in terms of explaining the heterogeneity in effect sizes. The findings obtained from the meta-synthesis revealed that only 10 out of the 107 theses prepared towards vocabulary teaching were at a doctoral level, predominantly conducted in Afyon Kocatepe University and Gazi University with small sample groups of less than 100 in size and on 1 Turkish textbook. It was also concluded that approximately 3 thesis studies have been reported each year except for 2017, and that theses on vocabulary teaching were present at every grade level (1st-8th grades). Additionally, it was also revealed that applied vocabulary teaching theses were conducted in 45 different provinces, and that Istanbul was the province in which the highest number of applications were performed. In the theses examined within the scope of the meta-analysis, it was determined that the most common design was the pretest-posttest control group experimental design while the most common dependent variable was vocabulary (mixed) and the most common form of vocabulary teaching was that of 10-29 vocabulary items. It was found that permanence test was performed in only 10 of the theses while pilot application was performed in 6. Other findings are that in nearly all of the theses examined as part of the meta-analysis, the researchers referred to a single source when determining the words to be presented to students and chose these words from textbooks. Additionally, it was concluded that the roles of the individuals performing the application with the highest frequency were as follows: The practitioner is the researcher and the teacher at the same time, the researcher performing the application and the teacher are separate individuals, the application was performed only by the researcher. It was found that the large majority of the theses examined within the scope of the meta-synthesis examined the Turkish textbook published by MEB Publishing, identified students' vocabulary through written works in the form of memoirs, autobiographies and free-form texts, and kept written application periods limited to 40 minutes. It was determined that the vocabulary of students and Turkish textbooks was very inadequate in terms of the presence of proverbs while there were inconsistencies between the variety and total number of words in the vocabulary of students and textbooks. Furthermore, it was concluded that the researchers studying in these two fields of vocabulary teaching did not follow a certain standard. It is thought that revealing the tendencies of postgraduate studies on vocabulary teaching, systematically examining certain themes emphasized in these studies, gathering findings and re-analyzing them with statistical processes will provide an important data source for researchers, educational administrators/experts, textbook authors and teachers. Additionally, the presence of accumulated studies in the related literature and an increasing interest towards meta-analysis and meta-synthesis methods in the field of education served as driving forces in conducting the present study.
Benzer Tezler
- Yabancılara Türkçe öğretimi alanında 2010-2024 yılları arasında yapılan yüksek lisans tezlerinin incelenmesi
Investigation of master's theses on teaching Turkish to foreigners between 2010 and 2024
ALİCAN ALTUNDAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA ÜRÜN KARAHAN
- Türkiye'de ilkokul ve ortaokul kademelerinde matematik derslerinde web tabanlı eğitim yöntemi ile yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi
Examination of postgraduate theses made using web-based education method in mathematics courses in primary and secondary schools in Turkey
MERVE MELDA KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHAT ABDİOĞLU
- Ondalık gösterim konusunda gerçekleştirilen lisansüstü tezlerin incelenmesi
Review of postgraduate theses on decimal notation
İREM KAHRAMAN ERİBUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEVLÜDE DOĞAN
- Söz varlığı ve sözcük öğretimi öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi (Ortaokul düzeyi)
Evaluation of postgraduate thesis on vocabulary and vocabulary teaching (Secondary school level)
EKREM SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİGAR İPEK EĞİLMEZ
- Exploring the relationship between the perceptions of English lecturers towards vocabulary teaching and their strategies in vocabulary instruction
İngilizce öğretim üyelerinin kelime öğretimine ilişkin algıları ile kelime öğretimi stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
ZEKİYE SEİS
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN DİLMAN