Kültürel ögelerin Arapçadan Türkçeye çevirisi: Tantûralı Kadın romanı örneği
Translation of cultural elements from Arabic into Turkish: An example of Woman from Tantura novel
- Tez No: 771516
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMED ALDYAB
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Arap edebiyatında tarihi romanın ünlü temsilcilerinden olan Radvȃ Ȃşûr'un Tantûralı Kadın romanı Türkçede yayımlanan ilk eseridir. Filistinde 1948 yılı öncesinden başlayıp 2000'li yıllara kadar devam eden sürgün ve daha pek çok hadise bir kadının gözünden anlatılmaktadır. Yaşama dair her duyguyu, gerçekliği barındıran eṭ-Ṭanṭûriyye romanı kültürel ögeler açısından oldukça zengindir. eṭ-Ṭanṭûriyye yapıtındaki Arap kültürüne özgü unsurlar, İngiliz çeviribilimci Peter Newmark'ın A Textbook of Translation adlı eserindeki kültürel ögeler sınıflandırması doğrultusunda sınıflandırılarak erek dile aktarılmasında benimsenen yöntemlerin Newmark'ın çeviri yöntemleri başlığı altında sözcüğü sözcüğüne çeviri, aktarım, açıklama, uyarlama, işlevsel çeviri ve çıkarma olarak sınıflandırdığı yöntemler ve çeviri bilim araştırmacısı Venuti'nin yerlileştirme (domestication) ve yabancılaştırma (foreignization) yöntemleri kapsamında, kaynak kültüre özgü belirlenen 80 ögenin analiz edilmesi araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Kültürel ögelerin çevirisi, erek dile taşınma biçimleri, kaynak dil kültürünün korunumu çeviribilim araştırmalarında önemli bir yere sahiptir. Bu bağlamda çalışmanın amacı bu süreçleri göz önünde bulundurarak benimsenen yaklaşımlar doğrultusunda kaynak kültüre özgü ifadelerin erek dile taşınırken uğradığı değişim ve dönüşümler üzerine yoğunlaşarak inceleme yapmaktır. Erek dile aktarılan kültürel unsurların çevirisinde çevirmen tercihlerine bağlı olarak hangi yöntemlerle aktarıldığı hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca bu yöntemlerin özellikleri ve önemi ile yapılan çevirilerde kaynak dil kültür normlarının ne ölçüde yansıtıldığı örneklerle birlikte incelenmiştir. Bu çalışma 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kuramsal çerçeve çizilmiş, ikinci bölümde kaynak metin yazarı ve kaynak metin hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise belirlenen kültürel ögelerin çeviri sürecinde kullanılan yöntemler doğrultusunda nasıl bir değişikliğe uğradığı analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
One of the famous representatives of historical novel in Arabic literature, Radvȃ Ȃşûr's novel Tanturâlı Kadın is her first work published in Turkish. The exile and many other events in Palestine, which started before 1948 and continued until the 2000s, are told through the eyes of a woman. Eṭ-Ṭanṭûriyye novel, which contains every emotion and reality about life, is very rich in terms of cultural elements. The elements specific to the Arabic culture in eṭ-Ṭanṭûriyye are classified in line with the cultural elements classification in the British translation scientist Peter Newmark's A Textbook of Translation, and the methods adopted in transferring them to the target language are translated into the target language under the title of Newmark's translation methods, word for word translation, transfer, explanation, adaptation, functional translation. The subject of the research is the analysis of 80 elements specific to the source culture, within the scope of the methods classified as subtraction and domestication, and the translation studies researcher Venuti's domestication and foreignization methods. The translation of cultural elements, the way they are conveyed to the target language, the preservation of the source language culture have an important place in translation studies. In this context, the aim of the study is to examine the changes and transformations that the expressions specific to the source culture undergo while being transferred to the target language in line with the approaches adopted by considering these processes. In the translation of the cultural elements transferred to the target language, information is given about the methods in which they are transferred depending on the translator's preferences. In addition, the characteristics and importance of these methods and the extent to which the source language cultural norms are reflected in the translations are examined together with examples. This study consists of 3 parts. In the first part, the theoretical framework is drawn, in the second part, information about the source text author and the source text is given. In the third part, it has been analyzed how the determined cultural elements have changed in line with the methods used in the translation process.
Benzer Tezler
- Sözlük verilerine dayalı görünümleriyle Arapçada kavram oluşturma yolları
Ways of creating concepts in Arabic on the concept of dictionary datas
DERYA ADALAR SUBAŞI
Doktora
Türkçe
2010
DilbilimAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEYLA UZUN
PROF. DR. RAHMİ ER
- Kültür aktarımı bağlamında yabancı dil olarak Arapça ve Türkçe öğretimi ders kitaplarının karşılaştırılması
Comparison of teahing arabic and Turkish course books as a foreign language in the context of culture transfer
TAWFİK ABDO TAHER ANAAM AL-SHARABI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPASLAN OKUR
- A comparative analysis of the translation of the cultural elements in Wuthering Heights by Emily Bronte
Emily Bronte adlı yazarın Uğultulu Tepeler adlı kitabındaki kültürel öğelerin karşılaştırmalı incelenmesi
SOLEEN MOHAMMED TAHER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAtılım Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN AKSOY
- (In) visibility in translation of culture specific items in Sinan Antoon's The Corpse Washer, and I'jaam novels into English
Sinan Antoun'un Wahdahaa Sajarat al-Rummaan ve I'jaam adlı romanlarının İngilizce çevirilerinde kültüre özgü öğelerin çeviride görünürlüğü ya da görünmezliği,
SARA ABDUL ALBAYATI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HAKKI SUÇİN
- 'Aşk-ı Memnu' dizisinin Arapça dublajında kültürel ögelerin çevirisi
Translation of culture-specific items in Arabic dubbing of 'Aşk-ı Memnu'
ABDULLAH YEŞİLYURT
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HAKKI SUÇİN