Geri Dön

Türkiye'de evli ve bir arada yaşayan ailelerde birlikte ebeveynlik deneyimleri: Nitel bir inceleme

Coparenting experiences in intact family in Turkey: A qualitative investigation

  1. Tez No: 814145
  2. Yazar: GAYE ÖZDER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ SERDAR SAĞKAL, PROF. DR. YALÇIN ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Ebeveynlik yapmak, geçmişten günümüze birçok yetişkinin çocuk sahibi olarak sorumluluk üstlendiği temel olgulardan birisidir. Birçok toplumda da özellikle evlilik birliği kurulduktan sonra çiftlerden çocuk sahibi olmaları beklenmektedir. Çiftler çocuk sahibi olmaya karar verdikleri andan itibaren ebeveynlik süreci başlamaktadır. Ebeveynlerin çocuk yetiştirme sürecinde ortaklaşa bir tutum sergiledikleri ebeveynlik sürecine birlikte ebeveynlik denilmektedir. Birlikte ebeveynlik ilişkisi, son yıllarda ulusal ve uluslararası alanyazında önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Başlarda boşanmış ebeveynlerle çalışılan birlikte ebeveynlik ilişkisinin kapsamı son yıllarda çocuğun tüm bakımverenlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Birlikte ebeveynlik kavramı günümüzde hem ulusal hem de uluslararası düzeyde daha fazla yer tutmasına rağmen Türkiye'de kavramla ilgili çalışmaların sayısı henüz yeterli düzeyde değildir. Mevcut araştırmada Türkiye'de evli ve bir arada yaşayan ailelerin birlikte ebeveynlik deneyimleri incelenerek ulusal alanyazında önemli bir boşluğu doldurmak amaçlanmaktadır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yöntem kullanılarak evli ve bir arada yaşayan çiftlerin birlikte ebeveynlik süreçlerine dair deneyim ve algıları incelenmiştir. Araştırmaya katılımcı seçilirken amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılmıştır. Katılımcılar, evli ve bir arada yaşayan ve 0-18 yaş arasında çocuğu bulunan ebeveynler arasından seçilerek araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmaya İzmir, Ankara ve Van illerinde kent merkezinde 10 çift, kırsalda yaşayan 10 çift olmak üzere toplam 60 çift katılmıştır. Veri toplama sürecinde Demografik Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu'ndan yararlanılmıştır. Söz konusu formlar oluşturulurken geçmiş araştırmaların bulguları ve uzman görüşleri değerlendirilmiş ardından gerekli revizeler yapılarak formlara son hali verilmiştir. Katılımcılarla kentte ve kırsalda olmak üzere ayrı ayrı yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin ardından katılımcıların söylemleri sözel içerik analizi yöntemiyle kodlanıp belirli kategorilere ayrılmıştır. Ardından verilerin yorumlanması aşamasına geçilmiştir. Veri analiz aşamasında verilerin geçerliğini arttırmak amacıyla konunun uzmanlarından görüş alınmıştır. Veri analizinde güvenirlik için tek kodlayıcı güvenirliği kapsamında veriler iki hafta arayla aynı araştırmacı tarafından kodlanarak uyuşum yüzdesi hesaplanmıştır. Veri analizlerinde güvenirlik katsayısı %91.72 olarak hesaplanmıştır. Araştırmaya dair bulgular gözden geçirildiğinde Türkiye'de evli ve bir arada yaşayan çiftlerin birlikte ebeveynlik yapmak konusunda genellikle istekli olduğu görülmüştür. Aynı zamanda Türkiye'de birlikte ebeveynlik sürecinin genel olarak anne temelli şekilde ilerlediği; babaların ise sürece daha çok anneye yardım etme şeklinde dahil olduğu anlaşılmıştır. Çocuğun temel bakım ihtiyaçlarının daha çok anne tarafından giderildiği, babanın çocuk yetiştirme sürecine daha çok otorite kurmak ve maddi ihtiyaçları gidermek yoluyla katıldığı söylenebilir. Türkiye'de evli ve bir arada yaşayan ebeveynlerin birlikte ebeveynlik sürecinde en çok, çocuğu disipline etme noktasında ve birbirlerinin ebeveynlik stiline müdahale etmeleri nedeniyle anlaşmazlık yaşadıkları görülmüştür. Çiftlerin birlikte ebeveynlik sürecindeki olumsuz deneyimlerini çoğunlukla çocuklarına yansıtmaktan kaçındıkları gözlenmiştir. Olumlu birlikte ebeveynlik deneyimleri, çocuklar ve çift ilişkileri üzerinde olumlu etkiler bırakırken; olumsuz birlikte ebeveynlik deneyimlerinin aile sisteminde sorunlara, çocuk ebeveyn anlaşmazlığına ve çocuğun uyumunda zorluklara yol açtığı görülmüştür. Son olarak araştırmadan elde edilen bulgular uluslararası alanyazınla karşılaştırmalı olarak tartışılmış ve konuyla ilgili gelecekte yapılacak çalışmalar için araştırmacılara öneriler sunulmuştur. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Birlikte Ebeveynlik, Nitel Araştırma, Fenomenolojik Yaklaşım, Yarı Yapılandırılmış Görüşme.

Özet (Çeviri)

Parenting is one of the basic facts that many adults take responsibility as having children from past the present. In many societies, couples are expected to have children, especially after the marriage. The parenting process begins when couples decide to have a child. Coparenting is the parenting process in which parents take a common attitude in the child-rearing process. The coparenting relationship has started to take an important place in national and international literature in recent years. The scope of the coparenting relationship, which initially worked with divorced parents, has been expanded in recent years to include all caregivers of the child. Although the concept of coparenting takes place in both at the national and international level nowadays, the number of studies on the concept in the national literature in Turkey is not yet at sufficient level. In the current study, it is aimed to fill an important gap in the national literature by examining the coparenting experiences of intact families in Turkey. In this study, the coparenting experiences and perceptions of married couples and of those living together are examined by using the phenomenological method. While selecting participants for the study, criterion sampling technique, which is one of the purposive sampling methods, was used. Participants were selected from among parents who are married and living together and have children between the ages of 0-18. 10 couples living in the city center and 10 couples living in rural areas, a total of 60 couples participated in the research from the provinces of İzmir, Ankara and Van. In data collection process, demographic information form and semi-structured interview form were used, while creating the aforementioned forms, the findings of previous studies and expert opinions were evaluated and then the forms were finalized by making necessary revision. In the city and in the countryside, face to face meetings were interviewed with the participants separately. After the interviews, the discourses of the participants were coded with the content analysis method and divided into specific categories. Then the data in interpretation phase was started. During the data analysis phase, in order to increase the validity of the data, the opinions of the experts on the subject were taken. For reliability in data analysis, within the scope of intra-rater reliability, the data were coded by the same researcher at two week intervals and the percentage of agreement was calculated. In data analysis the reliability coefficient was calculated as 91.72%. When the findings of the study were reviewed, it was seen that married couples living together in Turkey were generally willing to coparent. At the same time, it has been understood that the coparenting process in Turkey is generally mother-based, while fathers are more involved in the process by helping mothers. It can be said that the basic care needs of children are mostly provided by mother and the father participates in the child rearing process by establishing more authority and providing financial needs. It has been observed that married and living together parents in Turkey have disagreements in the coparenting process mostly about disciplining the child and interfering with each other's parenting style. It has been observed that couples mostly avoid reflecting their negative experiences in the coparenting process to their children. While positive coparenting experiences have positive effects on their children and couple relations, it has been observed that negative coparenting experiences cause problems in the family system, lead to child-parent conflict and difficulties in the child's adaptation. Finally the findings obtained from the research were discussed in comparison with the literature and suggestions were provided for the future studies. KEY WORDS: Coparenting, Qualitative Study, Phenomenological Approach, Semi- structured Interview.

Benzer Tezler

  1. Bitlis ilinde yaşıyan sosyal yardıma muhtaç ailelerin içinde bulundukları durum ile ilgili bir araştırma

    A Study relating to the families which are in need of social assistance living in the province Bitlis

    HAKKI BİLGİÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Kamu YönetimiGazi Üniversitesi

    Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT ÖZDAĞ

  2. A qualitative investigation of how fathers become involved in child feeding and develop feeding practices: Personal, familial, and social factors

    Okul öncesi dönemde babaların çocuk besleme pratiklerine ilişkin nitel bir araştırma

    HATİCE ŞULE YASİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Beslenme ve Diyetetikİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL ÖZGE ÜSTÜNEL BALCI

  3. Kayseri'de çekirdek aile ağı ilişkileri

    Nuclear family's network relations in Kayseri̇

    SELAMİ KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    SosyolojiErciyes Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKAY ŞAHİN

  4. Çocuğun değeri: Adana araştırması

    Value of child: Adana research

    MEHMET DUMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikolojiÇağ Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ AYNUR GÜLER