Geri Dön

Ruh sağlığı okuryazarlığı psiko-eğitim programının ergenlerin ruh sağlığı okuryazarlığı üzerindeki etkisi

The effect of mental health literacy psycho-education program on mental health literacy of adolescents

PDF İndir

  1. Tez No: 815438
  2. Yazar: ZEYNEP TÜRKOĞLU MUTLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GALİP YÜKSEL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 203

Özet

Bu araştırmanın temel amacı salutojenik model temel alınarak geliştirilen ruh sağlığı okuryazarlığı psiko-eğitim programının ergenlerin ruh sağlığı okuryazarlığı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Araştırmada bu temel amaç doğrultusunda iki farklı çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda yürütülen ilk çalışmanın amacı ergenlerin ruh sağlığı okuryazarlığını ölçmede kullanılacak geçerli ve güvenilir bir Ergen Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği geliştirmektir. Ölçek geliştirme çalışması kapsamında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) (n= 994) ve Türkiye'de (n= 495) farklı okul türlerinde öğrenim gören 12-17 yaş arası toplam 1489 öğrenciden veri toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği çalışmaları kapsamında KKTC'de toplanan veriler üzerinde açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi; Türkiye'de toplanan veriler üzerinde ise doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları kapsamında ise iç tutarlılık analizi ve test tekrar test analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, dört alt faktörlü ve 18 maddeden oluşan Ergen Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu görülmüştür. Araştırmanın temel amacı kapsamında yürütülen ikinci çalışmada ruh sağlığı okuryazarlığı psiko-eğitim programının ergen ruh sağlığı okuryazarlığı üzerindeki etkisi kontrol gruplu deneysel desen kullanılarak test edilmiştir. Bu kapsamda toplam 28 katılımcıdan (14'ü deney, 14'ü kontrol) oluşan deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Her iki gruba da ön test-son test ve izleme testi uygulanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni ön test sonrası deney grubuna uygulanan ruh sağlığı okuryazarlığı psiko-eğitim programı, bağımlı değişkeni ise katılımcıların ruh sağlığı okuryazarlığı puanlarıdır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu ve Ergen Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği (ERSOÖ) kullanılmıştır. Araştırma kapsamında deney grubu ile 10 oturumluk Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Psiko-Eğitim Programı gerçekleştirilmiş, kontrol grubu ile ise herhangi bir çalışma gerçekleştirilmemiştir. Ergen ruh sağlığı okuryazarlığı ölçeği deney ve kontrol gruplarına deneysel müdahaleden 1 hafta önce ön test, deneysel müdahaleden 1 hafta sonra son test ve son testten 4 hafta sonra da izleme testi olarak uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS 26 programında“Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi”ve“Mann Whitney U Testi”kullanılarak analiz edilmiştir. Bu araştırma sonucunda, uygulanan Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Psiko-Eğitim Programının deney grubu katılımcılarının ruh sağlığı okuryazarlıklarını artırdığı; deney grubu katılımcılarının ruh sağlığı okuryazarlıklarının kontrol grubu katılımcılarından yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca, izleme testi ölçümlerinde de ruh sağlığı okuryazarlığı psikoeğitim programının deney grubu katılımcılarının ruh sağlığı okuryazarlıkları üzerindeki etkisinin korunduğu görülmüştür. Kontrol grubu katılımcılarının ergen ruh sağlığı okuryazarlığı ön test, son test ve izleme testi puanlarında ise anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Nicel ölçümlerle elde edilen bu sonuçları oturum sonrası değerlendirme formları ve psiko-eğitim programı değerlendirme formlarından elde edilen nitel veriler de desteklemiştir. Bu sonuçlar paralelinde ruh sağlığı okuryazarlığı psiko-eğitim programının ergen ruh sağlığı okuryazarlığı üzerinde etkili bir program olduğu ifade edilebilir. Araştırma bulguları alanyazın temelinde tartışılmış ve uygulama, araştırma ve politika bağlamında çeşitli öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this research is to examine the effect of the mental health literacy psycho-education program developed on the basis of the salutogenic model, on the mental health literacy of adolescents. In this study, two different studies were carried out in line with this main purpose. The aim of the first study conducted in this context is to develop a valid and reliable Adolescent Mental Health Literacy Scale to be used to measure adolescents' mental health literacy. Within the scope of the scale development study, data were collected from a total of 1489 students aged 12-17 studying in different school types in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) (n= 994) and Turkey (n= 495). Explanatory and confirmatory factor analysis on the data collected in the TRNC within the scope of the scale's construct validity studies; Confirmatory factor analysis was performed on the data collected in Turkey. Within the scope of the reliability studies of the scale, internal consistency analysis and test-retest analyzes were carried out. As a result of the analyzes, it was seen that the Adolescent Mental Health Literacy Scale, which consists of four sub-factors and 18 items, is a valid and reliable measurement tool. In the second study carried out within the scope of the main purpose of the study, the effect of the mental health literacy psycho-education program on adolescent mental health literacy was tested using an experimental design with a control group. In this context, experimental and control groups consisting of 28 participants (14 experiment and 14 control) were formed. Pretest-posttest and follow-up test were applied to both groups. The independent variable of the study is the mental health literacy psycho-education program applied to the experimental group after the pre-test, and the dependent variable is the mental health literacy scores of the participants. Personal Information Form and Adolescent Mental Health Literacy Scale (AMHLS) were used to collect data in the study. Within the scope of the research, a 10-session Mental Health Literacy Psycho-Education Program was carried out with the experimental group, and no study was carried out with the control group. The adolescent mental health literacy scale was administered to the experimental and control groups as a pre-test one week before the experimental intervention, as a post-test one week after the experimental intervention, and as a follow-up test 4 weeks after the post-test. The research data were analyzed using the“Wilcoxon Signed Ranks Test”and the“Mann Whitney U Test”in the SPSS 26 program. As a result of this research, it was found that the Mental Health Literacy Psycho-Education Program increased the mental health literacy of the experimental group participants; It was seen that the mental health literacy of the experimental group participants was higher than the control group participants. In addition, in the follow-up test measurements, it was observed that the effect of the mental health literacy psychoeducation program on the mental health literacy of the experimental group participants was preserved. There was no significant difference in the adolescent mental health literacy pre-test, post-test and follow-up test scores of the control group participants. These results obtained with quantitative measurements were supported by the post-session evaluation forms and the qualitative data obtained from the psycho-education program evaluation forms. In parallel with these results, it can be stated that the mental health literacy psycho-education program is an effective program on adolescent mental health literacy. The research findings were discussed on the basis of the literature and various suggestions were presented in the context of practice, research and policy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    852724

    Ruh sağlığı okuryazarlığı web tabanlı eğitim girişiminin öğrencilerin bilgi düzeyi, yardım arama ve damgalama tutumlarına etkisi

    The effect of mental health literacy web-based education initiative on students knowledge level, help-seeking and stigma attitudes

    ÖZLEM ÖZKAN SALKIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HemşirelikDokuz Eylül Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA ŞEYDA ÖZBIÇAKÇI

  2. Tez No

    780510

    Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

    Turkish validity and reliability study of Mental Health Literacy

    FATMA YURTSEVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikPamukkale Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GANİME CAN GÜR

  3. Tez No

    713965

    Psikiyatri kliniğinde çalışan hemşirelerin ruh sağlığı okuryazarlığına ilişkin görüşleri

    The views of nurses working in psychiaty clinics on mental health literacy

    ZEKİYE KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HemşirelikAkdeniz Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KERİME BADEMLİ

    PROF. DR. İLHAN GÜNBAYI

  4. Tez No

    533777

    Ruh sağlığı okuryazarlığı ölçeğinin türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması

    Turkish adaptation of mental health literacy scale, validity and reliability study

    EMİNE AKDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Halk SağlığıKarabük Üniversitesi

    Hemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN KAR

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVİN ONAN

  5. Tez No

    908627

    Yetişkin bireylerde ruh sağlığı okuryazarlığı'nın psikolojik yardım arama ve damgalama üzerine etkisi

    The effect of mental health literacy on psychological help-seeking and stigma in adult individuals

    GAMZE KALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HemşirelikKTO Karatay Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA GÜNDOGDU

Geri Dön