Geri Dön

Apologizing in Turkish: A corpus-based analysis

Türkçede özür dileme: Derlem temelli bir inceleme

  1. Tez No: 830240
  2. Yazar: YASEMİN YALÇİN ÇAKMAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYGÜL UÇAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

Özür dileme, insan ilişkilerinde gerçekleşen sınır ihlali ya da yapılan bir hatayı telafi etme amacıyla sıklıkla başvurulan bir söz eylemdir. Sosyal olarak iyileştirme ve uyum sağlama işlevlerine sahip olması nedeniyle de edimbilim çalışmalarında önemli bir role sahiptir. Söylemde doğal dil kullanımlarını içeren derlemler sayesinde söz eylemleri ve işlevlerini bağlam içinde incelemek mümkün hale gelmiştir. Bu çalışma, Türkçedeki özür dileme söz eylemini özür dile-, bağışla-, affet-, kusura bakma- pardon, üzgünüm gibi söz eylem eylemleri ya da söz eylemsel ifadeleri Türkçe Ulusal Derlemi ve Sözlü Türkçe Derlemi'nden elde edilen veriyle incelemektir. Aijmer (1996) tarafından derlenmiş özür dileme stratejilerinin Türkçe'deki benzerlik ve farklılıkları test edilmiştir. Derlem verisinden elde edilen prototipik olmayan özür dileme stratejileri Halliday'in (1984) dilin düşünsel, kişilerarası ve metinsel üst-işlevleri kategorisi altında sınıflandırılmıştır. Sonuç olarak, Türkçede özür dileme stratejilerinin incelik kuramına göre derecelendirilmesinde konuşucu ve dinleyici bağlamında kişinin kendilik algısının önemli olduğu gözlemlenmiştir. Prototipik olmayan özür dileme söz eyleminde kişinin diğerleriyle uyumlu ilişki kurma çabası ve gruba ait olma isteği yansımaktadır.

Özet (Çeviri)

Apologising is a frequently used speech act verb in human relations in the context of compensating for a transgression, violation or a mistake. It has an important role in pragmatics studies as it has socially healing and harmonizing functions. Thanks to corpora, analyzing speech acts in context has become available. From this point of view, this study aims to analyze apologizing in Turkish with the speech act verbs of apologizing or verbal expressions such as özür dile-' -to apologize', bağışla- 'to forgive', affet- 'to forgive', pardon 'pardon me', kusura bakma 'excuse me', üzgünüm 'I'm sorry' This study utilizes data from Turkish National Corpus (TNC) and Spoken Turkish Corpus (STC). The similarities and differences of apologizing strategies compiled by Aijmer (1996) are tested. The different examples that are not prototypically reflect apologizing are grouped under Halliday's (1984) metafunctions of ideational, interpersonal and textual. In conclusion, it has been observed that construing the self in context of speaker-hearer is essential for scaling the apologizing strategies in terms of politeness theory. The non-protoypical apologizing exampels reflects one's effort to establish a harmonious relationship with others and to feel connected with the group

Benzer Tezler

  1. Apologizing in Turkish and Korean: A cross-cultural study

    Türkçede ve Korecede özür dileme: Kültürlerarası bir çalışma

    ESİN ÖZGE ESEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP DOYURAN

  2. A comparative study of apology speech act in Turkish and English in Turkey

    Türkiye'de Türkçe ve İngilizce özür dileme söz eyleminin karşılaştırmalı incelenmesi

    NİLGÜN KARSAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Batı Dilleri ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SERDAR ÖZTÜRK

  3. Türkiye Türkçesi ve Arapçadaki kalıp sözler

    Phrases in Turkish and Arabic

    NASIR ALPARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN BÖLÜK

  4. Pragmatic transfer in the realization of apologies: The Case of Turkish EFL learnes

    Başlık çevirisi yok

    NACİYE GÜLCAN ERÇETİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1995

    Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. SERAN DOĞANÇAY

  5. Yöneticiler neden özür diler? Özür dileme motivasyonları üzerine bir araştırma

    Why do managers apologize? A research on apology motives

    KUTAY ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET SAİT ÖZKUL