Bir kültür girişimcisi olarak Ebüzziyâ Tevfik (1849-1913)
Ebüzziyâ Tevfik (1849-1913) as a cultural entrepreneur
- Tez No: 888593
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİM KARA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 356
Özet
Bu tez yazarlık, matbaacılık ve yayıncılık faaliyetlerinin yanı sıra toplumsal ilişkileri üzerinden Ebüzziyâ Tevfik'in modern Türk edebiyatının şekillenmesindeki rolünü incelemektedir. Ebüzziyâ Tevfik, Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk kez on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan ve hem kültür hem de ticaret alanında faaliyet gösteren girişimcilerin bir örneğidir. Osmanlı matbu kültüründe edebî metinlerin dolaşıma girmesi söz konusu girişimcilerin aracılığıyla gerçekleşir. Onların modern Türk edebiyatına katkısı Ebüzziyâ Tevfik örneğini araştırmak suretiyle ortaya konabilir. Bu doğrultuda tezde, Ebüzziyâ Tevfik'in işine ilişkin kararları hangi saiklerle verdiği sorgulanmış, yayıncılık stratejileri tespit edilmiş ve toplumsal ilişkiler ağı çözümlenmiştir. Yaşam öyküsü ve kendi beyanları onu idealist ve ticari saiklerin yönlendirdiğini göstermektedir. Tekil vakalarda bir saik diğerinin önüne geçebilir ancak çoğunlukla ikisi birden etkilidir. Ebüzziyâ Tevfik'in külliyatı ise edebî eserlere ek olarak edebiyat dışı birçok metni içerir ve onun ansiklopedist yaklaşımını yansıtır. Başlıca amaç, okurluğu demokratikleştirmektir. Bu bağlamda edebiyat genellikle ikincil bir statüdedir. Ebüzziyâ Tevfik çok sayıda edebî metin yayımlasa da bu metinler genellikle estetik kaygılardan fazlasına hizmet etmektedir. Son olarak, Ebüzziyâ Tevfik başarısını kısmen şahsi emeklerine borçluysa da onun yayıncılık endüstrisine girişi ve bu alandaki hızlı yükselişi büyük ölçüde onun toplumsal ilişkileri sayesindedir. Onun ilişkiler ağından nasıl faydalandığı siyasi angajmanı, iş ilişkileri ve devlet karşısındaki tutumu çözümlenerek gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
This dissertation explores the role played by Ebüzziyâ Tevfik in the formation of modern Turkish literature through his work as an author, printer, and publisher, as well as his social relations. Ebüzziyâ Tevfik is an example of entrepreneurs who first appeared in the Ottoman Empire in the second half of the nineteenth century and operated in both cultural and commercial fields. The diffusion of literary texts in the Ottoman print culture depends on their intermediacy. Their contributions to modern Turkish literature may be demonstrated via a case study of Ebüzziyâ Tevfik. Accordingly, this dissertation questions the motives behind Ebüzziyâ Tevfik's business decisions, identifies his publishing strategies, and analyzes his social network. His biography and own statements indicate that he is driven by idealistic and commercial motivations. While one motivation may overshadow the other in singular cases, they are often both influential. Ebüzziyâ Tevfik's corpus, meanwhile, includes many non-literary texts in addition to literary works and reflects his encyclopedism. The main goal is to democratize readership. In this context, literature usually gets relegated to a secondary position. Even though Ebüzziyâ Tevfik publishes numerous literary texts, these often serve concerns beyond aesthetics. Finally, while he partially owes his success to his personal labors, his entry into the publishing industry and meteoric rise are mostly predicated upon his social connections. The way he utilizes his social network is demonstrated by an analysis of his political engagement, business relations, and attitudes toward the state.
Benzer Tezler
- Erken cumhuriyet dönemi tercüme söylemi ve repertuvarlarının kurulmasında etkin bir eyleyen olarak İsmail Habib Sevük'ün 'Tercüme'ye yaklaşımı
İsmai̇l Habi̇b Sevük's approach to 'Translation' as an active agent in the making of translation discourse and repertoires in the early republican period
MEHTAP GÜVEN ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL DEMİRCİOĞLU
- Haydar Rifat Yorulmaz'ın çevirileri (1908-1940): Bir sol düşünce 'repertuvarı'nın kuruluşu
Haydar Rifat Yorulmaz's translations (1908-1940): The making of a leftist thought 'repertoire'
BİLAL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mütercim-TercümanlıkOkan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL DEMİRCİOĞLU
- Kırgızistan'ın potansiyel girişimci profilindeki kültürel farklılığın girişimcilik eğilimlerine etkisi ve bir ampirik çalışma
Başlık çevirisi yok
YUNUZ TEKAYAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İşletmeKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜMİN ERTÜRK
- The Sociological cultural and economic changes in America between the years of 1870-1914 and their reflections in literature
Başlık çevirisi yok
ZEYNEP FEYZA ÜNGÖR
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA SİLKÜ
- Turizm girişimcilik eğiliminin belirlenmesi ve coğrafi bilgi sistemi ile haritalandırılması
Determining tourism entrepreneurship tendency and mapping it with geographical information system
OSMAN ÜNÜVAR