Mersin köylerinde Tahtacı mutfak kültürünün araştırılması: Kızılkaya ve Dalakdere köyleri
Research of Tahtaci cuisine culture in mersin villages: Kizilkaya and Dalakdere villages
- Tez No: 892249
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERPİL YALIM KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Toplumların ve kültürlerin devamını sağlayan, ayırt edici olan faktörlerden biri de o toplumun mutfak kültürüdür. Türk kültüründe ise yemek bir beslenme aracından çok daha fazlasıdır. Türk toplumunun zengin geçmişinden dolayı birbirinden oldukça farklı kültürler ve dolayısıyla mutfak kültürleri bulunmaktadır. Tahtacı Türkmenleri de bu toplumlardan biridir. Alevi zümresinin altında kendilerine özgü ve bağımsız bir şekilde yaşayan Tahtacılar, isimlerini kendilerine özgü mesleklerinden, yani ormancılık işinden almıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana Tahtacılar hakkında çok sayıda araştırma yapılmış, önceleri dışa çok kapalı olan bu toplumun kültürünün sonraki nesillere aktarılması ve kaybolmaması için kayıt altına almak istenmiştir. Yapılan çalışmalar arasında özel olarak Tahtacıların mutfak kültürünün araştırılmadığı görülmüş ve alanyazına bu konuda katkı sunulması amaçlanmıştır. Tahtacıların etnik kökeni ve kültürel değerlerinin mutfak kültürüne nasıl yansıdığı ve yaşanılan yerin merkeze uzaklığının yemek kültürüne etkisini gözlemek istenilmiştir. Araştırmanın evreni Mersin iline bağlı Dalakdere ve Kızılkaya köyleri olup; örneklemi bu köylerde yaşayan 20 yaş üzeri gönüllü katılımcılardan oluşmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden etnografik çalışma tekniği kullanılarak yapılan bu çalışmada veriler gözlem ve görüşme tekniğiyle toplanmış; örneklemin seçilmesinde maksatlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş, sofra adabı; günlük öğünlerde, dini ve sosyal törenlerde, mevsimlere göre tüketilen yiyecek ve içecekler; mevsimsel hazırlıklar ve halk hekimliği kapsamında detaylı bilgiler kayıt altına alınmıştır. Sonuç olarak etnik köken ve kültürel değerlerin mutfak kültüründe oldukça etkili olduğu, hem meslek olarak tahtacılığın hem de yemeklerde kullanılan malzemeler ve yapım şekilleri dikkate alındığında geleneklerin halen devam ettiği, merkeze uzaklığın bu geleneklerin sürdürülmesinde etkili olmadığı, katılımcıların ifadesine göre de Tahtacıların bu kültürleri korumak ve devam ettirmek için hassas oldukları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
One of the distinguishing factors that ensure the continuity of societies and cultures is the culinary culture of that society. In Turkish culture, food is much more than a means of nutrition. Due to the rich history of Turkish society, there are very different cultures and therefore culinary cultures. Tahtacı Turkmens are one of these communities. Tahtacıs, who live in their own unique and independent way under the Alevi group, took their name from their unique profession, namely forestry. Since the early years of the Republic, much research has been done on the Tahtacı people, and it was aimed to record the culture of this society, which was previously very closed to the outside world, so that it could be passed on to the next generations and not be lost. Among the studies conducted, it was seen that the culinary culture of Tahtacı people was not specifically investigated and it was aimed to contribute to the literature on this subject. It was aimed to observe how the ethnic origin and cultural values of the Tahtacı people are reflected in the culinary culture and how the distance of the place of residence from the center affects the food culture. The universe of the study is Dalakdere and Kızılkaya villages of Mersin province; the sample consists of volunteer participants over the age of 20 living in these villages. In this study, which was conducted using the ethnographic study technique, one of the qualitative research designs, data were collected through observation and interview techniques; purposeful sampling method was used in selecting the sample. The data obtained were subjected to content analysis, and detailed information was recorded regarding table manners, foods and beverages consumed in daily meals, religious and social ceremonies, and seasonal consumption, as well as seasonal preparations and folk medicine. As a result, it was seen that ethnic origin and cultural values are quite effective in culinary culture, traditions still continue when both the profession of woodworking and the materials and production methods used in dishes are taken into account, distance from the center is not effective in maintaining these traditions, and according to the participants' statements, the Woodworkers are sensitive to preserving and continuing these cultures.
Benzer Tezler
- Mersin'de Erken Cumhuriyet Dönemi (1923-1950) köy okulları mimarisi
Village schools architecture in Mersin in Early Republic Period (1923-1950)
ÖZGEHAN KAVAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRAY ÖZBEK
- Türkiye Cumhuriyeti'nin eğitim politikası ve Mersin ilindeki eğitim faaliyetleri (1923-1950)
The educucation policy of The Turkish Republic and the educational activities in Mersin
ZEYNEL KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH GÜNDOĞDU
- Mersin ilinde dağlık alanlarda yaşayan bireylerin orman ürünlerini kullanımı
Use of forest products of individuals living in mountain areas in Mersin province
SEDEF AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK BOSTAN BUDAK
- Mersin merkez ve köylerinde kirkitli düz dokuma geleneği
And the village center in mersin flat woven traditions kirkit
NALAN ŞULE ÖZBAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FATMA NUR BAŞARAN
- Mersin ili Bozyazı ilçesinin tarihi sosyo-ekonomik ve kültürel yapısı
Socia-cultural structure of Bozyazi district and it's environment province
SEZGİN ATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimNiğde Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. REMZİ KILIÇ