Türk müziğinde batılılaşma süreci bağlamında 'Alabanda Revüsü' adlı eserin cemal reşit rey ve sadettin kaynak özelinde incelenmesi
The analysis of the operetta 'Alabanda Revue' within the context of westernization in Turkish music, focusing on cemal reşit rey and sadettin kaynak
- Tez No: 900482
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ZEYNEP EĞİLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Alabanda Revüsü, Cemal Reşit Rey, Modernleşme/Batılılaşma, Sadettin Kaynak, Alabanda Revue, Cemal Reşit Rey, Modernization/Westernization, Sadettin Kaynak
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Musikisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Musikisi Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Bu tez çalışmasında, Cemal Reşit Rey ve Sadettin Kaynak bestelerinin bir arada bulunduğu“Alabanda Revüsü”adlı eser Batılılaşma süreci bağlamında incelenmek istenmiştir. Tanzimatla başlayıp cumhuriyetin ilanıyla ivme kazanan Batılılaşma sürecinde Türk müziği, sosyokültürel, sanatsal ve müzikolojik olarak araştırılması gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda, Cemal Reşit Rey ve Sadettin Kaynak bestelerinin yer aldığı Alabanda Revüsü isimli revü, Batı tarzı ile geleneksel yapıdaki müzik biçimlerinin birlikte icra edildiği bir örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı Devleti'nin son dönemi ile cumhuriyet yıllarında yaşamış olan iki bestecinin yapmış olduğu besteler, bizlere o dönemin müzikal anlayışı, toplumsal, sosyal, ekonomik, kültürel yapısı hakkında bilgiler vermektedir. Alabanda Revüsü'nde iki bestecinin bir arada bulunarak, Batılılaşma süreciyle ortaya çıkan yeni müzik türleri ve yerel zevkleri harmanlamış olmaları, bir dönem büyük başarıya imza atmalarını sağlamıştır. Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Dönemi ile birlikte yoğun bir şekilde başlayan ve cumhuriyetin ilk çeyreğindeki Batılılaşma süreci incelenip bunun müziğe yansımaları ele alınmıştır. Cemal Reşit Rey, Türk Beşleri içerisinde yer alan, eğitimini Klasik Batı müziği alanında yurtdışında tamamlamış, besteci, orkesta şefi, piyanist ve eğitmen kimlikleri olan bir sanatçıdır. Sadettin Kaynak ise daha çok geleneksel Türk müziği formlarını kullanmış, hanendeliği ve bestekârlığı ile ön plana çıkmış bir sanatçıdır. Farklı melodik yapı, form ve makamların bulunduğu Alabanda Revüsü adeta Türkiye'nin kendine özgü çok kültürlü yapısının bir aynası olarak görülebilir. Bu sürecin daha iyi anlaşılması açısından revüdeki bestelerin söz ve müzikleri incelenerek eserin Batılılaşma süreci içerisindeki önemi araştırılmıştır. Eseri tanıyan günümüz sanatçılarıyla yapılan görüşmelerle eser hakkında daha detaylı bilgi elde edilmiştir. Daha önce akademik çalışmalara konu olmamış revünün incelenmesi ile unutulmaya yüz tutmuş olan eser hatırlanarak, literatüre katkı sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The thesis aims to analyse the operetta titled“Alabanda Revue”which includes compositions by Cemal Reşit Rey and Sadettin Kaynak, within the context of the Westernization process. In the process of Westernization that began with the Tanzimat Period of the Ottoman Empire and which gained momentum with the proclamation of the Republic, Turkish music emerges as a subject that needs to be examined socioculturally, artistically, and musicologically. In this context, the musical Alabanda Revue, which features compositions by Cemal Reşit Rey and Sadettin Kaynak, stands as an example where Western-style and traditional musical forms are performed together. The compositions of two composers, who lived during the last period of Ottoman Empire and the Republican era, composed pieces that give us information about the musical, social, economic and cultural make-up of the periods. In Alabanda Revue the collaboration of the two composers, who blended new music genres emerging from the Westernization process with local tastes, led to significant success during this period. In the Thesis, the Westernization process which gained great emphasis during the Tanzimat Period of the Ottoman Empire and continued to the first quarter of the Turkish Republic has been investigated and the reflections of these movements have been discussed. Cemal Reşit Rey, a member of the“Turkish Five”was trained abroad in the field of Classical Western Music. He was a pianist, composer, teacher and an orchestra conductor as well. On the other hand Sadettin Kaynak had used more traditional Turkish music forms and won fame as a singer and composer. The“Alabanda Revue”with its different melodic structures, forms, and modes, can be taken as a reflection of the different multi - cultural structures of Türkiye. The importance of the revue in the Westernization process has been evaluated in order to understand this transition period by examining the compositions' lyrics and the music used in the play. Contemporary artists and musicians who know the revue have been interviewed and in this way more information has been gathered about the operetta. The Alabanda Revue which had not been the subject of an academic research until now and was nearly forgotten, has been examined and revived, thereby contributing to Turkish music literature.
Benzer Tezler
- Gelenek ve modernite dikotomisinde Türk popüler müzik yapıları ve melezlik
Turkish popular music structures and hybridity in dichotomy of tradition and modernity
GÖKSAL ÖZTÜRK
- Ulvi Cemal Erkin'in 'Duyuşlar' ve 'Beş Damla' eserlerine genel bir bakış ve çalış teknikleri açısından incelenmesi
A general study of Ulvi Cemal Erkin's 'Duyuşlar' and 'Beş Damla' and it's technical examination
GİZEM BATUR
- Türk müziğinde batılılaşma sürecinde bir kadın bestekar Neveser Kökdeş
Neveser Kökdeş who is a woman composer during the process of westernization in Turkish music
GÜLŞAH ÇAKARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE PERÇİN AKGÜL
- Türkiye Cumhuriyeti'nde müzik kurumlaşması ve kültürel kimlik değişimi
Musical institutionalization and cultural identity change in Turkish Republic
GÜRSEL YURTSEVEN
Doktora
Türkçe
2018
MüzikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN SAĞER
- Systematization for harmonic practices in selpe technique
Şelpe tekniğinde armonik uygulamalar için sistemleştirme yöntemi
AHMET OZAN BAYSAL
Doktora
İngilizce
2020
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERAY ALTINBÜKEN