Exploring attribution in Turkish discourse: An annotation-based analysis
Türkçe söylemde atıf incelemesi: Anotasyon tabanlı bir analiz
- Tez No: 904481
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ZEYREK BOZŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilişsel Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Atıf, kaynakları tanıma ve onlara kredi verme sürecini içerir; bu süreç hem yazılı hem de sözlü söylemlerde bütünleşik bir rol oynar. Bu çalışma, kaynakların ve ifadelerin İngilizce'de nasıl atfedildiğini açıklayan Penn Discourse TreeBank (PDTB) gibi mevcut çerçeveleri genişleterek, Türkçe metinlere Türkçe Söylem Bankası 1.2 (TDB 1.2) kullanarak uygulamaktadır. Amaç, Türkçe'de atıf mekanizmalarını anlamak ve metin analizi için manuel anotasyon bağımlılığını azaltmaktır. Literatürdeki bulgulardan yararlanılarak, Türkçeye özgü bir anotasyon şeması geliştirilmiştir. Veri anotasyonu, Cohen kappa katsayıları ile verilerdeki atıf bulgularını işaretleyen kişiler arasıda güçlü bir anlaşma sağladı: Arg1 için 0.83, Arg2 için 0.80 ve Tüm Söylem İlişkisi (Entire Drel) için 0.77, neredeyse mükemmel ile önemli bir uzlaşmaya işaret ediyor. İşaretlenmiş verilerin analizi, REL'de Ot (Diğer) kategorisinin 296 örnekle baskın olduğunu, ardından Arg1 (259 örnek) ve Arg2 (221 örnek) geldiğini ortaya koymuştur. Çoğu fiil, de- 211 kez, söyle- 88 kez, belirt- 56 kez olmak üzere iletişimsel fiillerden oluşmuş ve iletişimsel fiiller, ilgili kategorilerdeki olayların %75.9'unu oluşturmuştur. Gazetecilik ve gazetecilik dışı metinler karşılaştırıldığında, gazetecilik türlerinde atıfların daha sık kullanıldığı tespit edilmiştir. Haber metinleri 307 atıfla en yüksek sayıya sahipken, makaleler 89 atıfla, röportajlar ise 27 atıfla onu takip etmektedir. Gazetecilik dışı metinlerde ise romanlar 296 atıfla öne çıkarken, anılar 146 atıfla ikinci, araştırma metinleri ise 82 atıfla üçüncü sırada yer almaktadır. Bu analiz, TDB'yi zenginleştirerek gelecekteki otomatik metin analizlerine bir temel oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Attribution involves recognizing and crediting sources, a process integral to both written and spoken discourse. This study extends existing frameworks, particularly the Penn Discourse TreeBank (PDTB), which elucidates how sources and statements are attributed in English, to Turkish texts using the Turkish Discourse Bank version 1.2 (TDB 1.2). The aim is to understand the mechanisms of attribution in Turkish and reduce dependency on manual annotation for text analysis. Employing insights from the literature, a tailored annotation scheme was developed. Data annotation achieved strong inter-annotator agreement with Cohen's kappa coefficients: 0.83 for Arg1, 0.80 for Arg2, and 0.77 for Entire Discourse Relation (Entire Drel), indicating near-perfect to substantial agreement. Analysis of the annotated data revealed that the Other (Ot) category dominated with 296 instances in REL, followed by Arg1 (259 instances) and Arg2 (221 instances). The majority of verbs were communicative such as de- ('to say') 211 times, söyle- ('to tell') 88 times, belirt- ('to point out') 56 times, with communicative verbs comprising 75.9% of occurrences in relevant categories. In comparing journalistic and non-journalistic texts, the analysis found that journalistic genres had higher frequencies of attribution. News texts showed the highest number of attributions with 307 instances, followed by articles with 89 instances, and interviews with 27 instances. In non-journalistic texts, novels exhibited 296 attributions, followed by memoirs with 146, and research texts with 82 attributions. This analysis enriches the TDB and sets a foundation for future automated text analysis.
Benzer Tezler
- Exploring representation of gender identities in an English textbook used in Türkiye
Türkiye'de kullanılan bir İngilizce ders kitabında cinsiyet kimliklerinin temsilinin araştırılması
BAYEZIT UYANIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ERGÜL
- Discursive construction of an 'anti-immigration Europe' by the right-wing political groups in the European Parliament
Avrupa Parlamentosu'ndaki sağ siyasi grupların söylemsel 'göç karşıtı Avrupa' inşası
KAMBER GÜLER
Doktora
İngilizce
2019
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAvrupa Birliği Siyaseti ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEDİME ASLI ŞİRİN ÖNER
- Culture, politics, and interests: Comparing China and India's soft power strategy in the case of Pakistan and Iran
Kültür, siyaset ve menfaatler: Pakistan ve İran örneğinde Çin ve Hindistan'ın yumuşak güç atratejisinin karşılaştırması
MD NAZMUL ISLAM
Doktora
İngilizce
2021
Kamu YönetimiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUDRET BÜLBÜL
- Effectiveness and professional competencies of English language teachers in first five years in turkey
Türkiye'deki İngilizce öğretmenlerinin ilk beş yıldaki verimlilikleri ve mesleki yeterlikleri
RECEP BİLİCAN
Doktora
İngilizce
2016
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiYabancı Diller Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİNÇAY KÖKSAL
- Exploring locus of control orientations of Turkish EFL learners and the relationship between attributional retraining and academic achievement: An application of an educational training programme
İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerin denetim odaklarının belirlenmesi ve yükleme eğitimi ve akademik başarı arasındaki ilişki: Bir eğitim programı uygulaması
DEVRİM HÖL
Doktora
İngilizce
2016
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN YAVUZ