Üniversite son sınıf öğrencilerinin bilişsel esneklik ile akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtma düzeylerinin aracılık rolü
The mediating role of cognitive distortion levels in the relationship between cognitive flexibility and academic achievement levels of senior university students
- Tez No: 906014
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHNİ KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu çalışmada üniversite son sınıf öğrencilerinin bilişsel esneklik ile akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtma düzeylerinin aracılık rolü incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmada üniversite son öğrencilerinin akademik başarı düzeylerinin cinsiyetlerine ve devam ettikleri ana bilim dallarına göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığına da bakılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Ankara'da bulunan Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi'nde okuyan 244'ü kadın 81'i erkek olmak üzere toplam 325 üniversite son sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak ''Kişisel Bilgi Formu'', ''Bilişsel Esneklik Envanteri'', ''Üniversite Öğrencileri İçin Akademik Başarı Envanteri'' ve ''Akademik Başarıya İlişkin Bilişsel Çarpıtma Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, bağımsız örneklem t testi, çoklu doğrusal regresyon analizi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Bulgular, üniversite son sınıf öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeylerinin akademik başarı düzeyleri üzerindeki toplam etkisinin anlamlı olduğunu göstermektedir. Diğer önemli bir bulgu da öğrencilerin bilişsel esneklik düzeylerinin bilişsel çarpıtma düzeyleri üzerindeki doğrudan etkisinin anlamlı olduğu yönündeki bulgudur. Öğrencilerin bilişsel çarpıtma düzeylerinin akademik başarı düzeyleri üzerindeki toplam etkisinin ise negatif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin bilişsel esneklik düzeylerinin akademik başarı düzeyleri üzerinde doğrudan etkisi anlamlı bulunurken bilişsel çarpıtma düzeyleri aracılıyla akademik başarı düzeyleri üzerindeki dolaylı etkisi anlamsız bulunmuştur. Bu doğrultuda üniversite son sınıf öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeyleri ile akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişkide akademik başarıya ilişkin bilişsel çarpıtma düzeylerinin aracı rolü üstlenmediği sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra üniversite son sınıf öğrencilerinin akademik başarı düzeyleri toplam puanları ile alt boyut toplam puanları cinsiyetlerine göre farklılaşmazken sosyalleşme alt boyut puanlarının cinsiyetlerine göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak üniversite son sınıf öğrencilerinin akademik başarı düzeyleri toplam puanları ve genel akademik başarı, algılanan öğretmen yeterliliği, içsel motivasyon/inanç, kişisel düzenleme/durum, sosyalleşme, kaygısızlık ve odaklanma alt boyut toplam puanları devam ettikleri ana bilim dallarına göre farklılaşmazken, dış motivasyon/gelecek ve kariyer kararlılığı alt boyut puanlarının ise ana bilim dallarına göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Bulgular, mevcut literatür bağlamında ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgularına dayanarak, gelecekteki araştırma yapacak olan araştırmacılar ve uygulayıcılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study examined the mediating role of cognitive distortion levels in the relationship between cognitive flexibility and senior university students' academic achievement levels. This study also examined whether the academic achievement levels of senior-year university students differed significantly according to their gender and the majors they attended. The study group of the research consisted of a total of 325 university senior students, 244 female, and 81 male, studying at Gazi University, Gazi Faculty of Education in Ankara. ''Personal Information Form'', ''Cognitive Flexibility Inventory'', ''Academic Achievement Inventory for University Students'' and ''Cognitive Distortion Scale for Academic Achievement'' were used as data collection tools. Pearson Product Moment Correlation Coefficient, independent sample t-test, Multiple Linear Regression analysis, and one-way analysis of variance (ANOVA) were used to analyze the data. The findings show that the total effect of cognitive flexibility levels of senior university students on their academic achievement levels is significant. Another important finding is that the direct effect of students' cognitive flexibility levels on their cognitive distortion levels is significant. The total effect of students' cognitive distortion levels on their academic achievement levels was found to be negative. While the direct effect of students' cognitive flexibility levels on their academic achievement levels was found to be significant, the indirect effect on academic achievement levels through cognitive distortion levels was found to be insignificant. Accordingly, it was concluded that cognitive distortion levels related to academic achievement did not mediate the relationship between cognitive flexibility levels and academic achievement levels of senior university students. In addition, it was concluded that while the total scores and subdimension total scores of the academic achievement levels of the senior university students did not differ according to their gender, the socialization subdimension scores differed according to their gender. Finally, it was concluded that the total scores of the academic achievement levels and the total scores of the subdimensions of general academic achievement, perceived teacher efficacy, intrinsic motivation/belief, personal regulation/status, socialization, carefree, and focusing did not differ according to the majors they attended. In contrast, the subdimension scores of extrinsic motivation/future and career determination differed according to the majors. The findings were discussed and evaluated in the context of the existing literature. Finally, based on the study's findings, recommendations were made for future researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Bilişsel esnekliğin iletişim çatışması ve empati ile ilişkisi
The relationship between cognitive flexibility and communication conflict and empathy
ŞEYMA ALTUNOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT AYDIN
- Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin üniversite yaşamına uyumunun stresle başa çıkma tarzları, bilişsel esneklik ve öz yeterlik düzeylerine göre incelenmesi
Predicting freshmen students' university adjustment according to stress coping styles, cognitive flexibility and self efficacy
YASEMİN PEHLİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL MEYDAN
- Üniversite öğrencilerinin yanal düşünme eğilimlerinin yordanması üzerine bir araştırma
A research on the investigation of lateral thinking tendencies of university students
ŞEYDA SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇELEBİ
- Ruh sağlığı eğitimi alan ve almayan üniversite öğrencilerinin duygu düzenleme becerileri ve bilişsel esneklik düzeylerinin karşılaştırılması
A comparison of emotion regulation skills and cognitive flexibility levels of university students with and without mental health education
İREM NUR İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiKonya Gıda ve Tarım ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELMAS MERVE MALAS
- Beliren yetişkinlikte mental iyi oluş düzeylerinin azim ve bilişsel esneklik açısından incelenmesi
Examination of mental well-being levels in emerging adulthood in terms of grit and cognitive flexibility
AYŞE DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEZİR EKİNCİ