Öğretmenlerin bilişsel esneklikleri ile özyeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between teachers' cognitive flexibility and self-efficacy
- Tez No: 918653
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESEF HAKAN TOYTOK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel esneklik, özyeterlilik, öğretmen, öğretim stratejileri, sınıf yönetimi, Cognitive flexibility, self-efficacy, teacher, ınstructional strategies, classroom management
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin bilişsel esneklikleri ile özyeterlilikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çalışmada, öğretmenlerin bilişsel esneklikleri ile özyeterlilikleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Adıyaman ilinin merkez ilçesinde gerçekleştirilen araştırmada, evreni ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 3.882 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem büyüklüğü yaklaşık 350 olarak belirlenmiştir. Araştırmanın katılımcı sayısı ise 409 dur. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğretmen özyeterlilik ölçeği ve bilişsel esneklik ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan veriler, istatistiksel analizler için SPSS 27 programı kullanılarak işlenmiştir. Bulgulara göre öğretmenlerin bilişsel esneklik algıları kontrol ve alternatif alt boyutlarına göre, özyeterlilik algıları ise sınıf yönetimi, öğrenci katılımı, öğretim stratejileri alt boyutları üzerinden incelemiştir. Genel olarak bu algıların orta düzeyde olduğu görülmüştür. Bilişsel esneklik bağlamında, katılımcıların alternatif üretme becerilerinde daha üst düzeyde, kontrol algılarının ise daha alt düzeyde olduğu görülmüş; özyeterlilik açısından ise sınıf yönetimi, öğrenci katılımı ve öğretim stratejileri alt boyutlarında orta düzeyde algılar tespit edilmiştir. Cinsiyet ve branş değişkenlerinde bilişsel esnekliğin alt boyutlarında anlamlı bir fark bulunmazken, yaş, kıdem ve okunan kitap sayısı değişkenlerinde bilişsel esnekliğin kontrol alt boyutunda anlamlı fark bulunmuştur. Cinsiyet, yaş ve branş değişkenlerinin özyeterlilik alt boyutlarında anlamlı bir fark bulunmazken, kıdem değişkeninin özyeterlilik sınıf yönetimi alt boyutunda ve okunan kitap sayısı değişkeninin özyeterlilik öğretim stratejileri alt boyutunda anlamlı fark bulunmuştur. Araştırma sonucunda bilişsel esneklik ile özyeterlilik arasında pozitif yönde ilişki olduğu görülmüştür. Araştırma sonucuna göre öğretmenlerin bilişsel esneklik ve özyeterliliklerini artırmaları için mesleki destek ve gelişim programları uygulanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this research is to examine the relationship between teachers' cognitive flexibility and self-efficacy. In this study, the relational survey model, one of the quantitative research methods, was used to investigate the relationship between teachers' cognitive flexibility and self-efficacy. The research was conducted in the central district of Adıyaman, with a population consisting of 3,882 teachers working in primary, secondary, and high schools. The sample size of the study was determined to be approximately 350, while the number of participants was 409. The Teacher Self-Efficacy Scale and the Cognitive Flexibility Scale were used as data collection tools. The data collected during the study were analyzed using the SPSS 27 software for statistical analyses. According to the findings, teachers' perceptions of cognitive flexibility were examined through the sub-dimensions of control and alternatives, while their perceptions of self-efficacy were analyzed through the sub-dimensions of classroom management, student engagement, and instructional strategies. Overall, these perceptions were found to be at a moderate level. In terms of cognitive flexibility, participants demonstrated higher levels of ability to generate alternatives but lower levels of control perceptions. Regarding self-efficacy, participants showed moderate perceptions in the sub-dimensions of classroom management, student engagement, and instructional strategies. No significant differences were found in the sub-dimensions of cognitive flexibility with respect to gender and teaching branch variables. However, significant differences were identified in the control sub-dimension of cognitive flexibility concerning age, seniority, and the number of books read. Similarly, no significant differences were found in the sub- dimensions of self-efficacy with respect to gender, age, and branch variables. However, a significant difference was found in the classroom management sub-dimension of self- efficacy with regard to the seniority variable, and in the instructional strategies sub- dimension of self-efficacy concerning the number of books read. The results of the study revealed a positive relationship between cognitive flexibility and self-efficacy. Based on the findings, it is recommended to implement Professional support and development programs to enhance teachers cognitive flexibility and self-efficacy.
Benzer Tezler
- COVID 19 pandemi döneminde öğretmenlerin bilişsel esneklikleri ile mesleki canlılıklari arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determining the relationship between cognitive flexibility and professional vitality of teachers during the COVID 19 pandemic period
COŞKUN ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeMunzur Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU KARACA
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE BADAK
- Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri, bilişsel esneklikleri ve motivasyonları arasındaki ilişki
The relationship between teacher's classroom management skills and cognitive flexibility and motivation
PINAR ATMACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN TAŞGIN
- Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklikleri ve dijital yeterlilikleri ile resimli kitaplarla ilgili (dijital-basılı) uygulamaları arasındaki ilişki
The relationship between preschool teachers' cognitive flexibility and digital competence and their practices on picture books (digital-print)
NEŞE SELİN TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİYE ADAK ÖZDEMİR
- Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin öğretme motivasyonu üzerine etkisi
The effect of preschool teachers' cognitive flexibility and psychological resilience levels on teaching motivation
BURCU ERTEK EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEVAT EKER
- Öğretmenlerin bilişsel esneklik ve dijital okuryazarlıklarının incelenmesi
Investigation of teachers' cognitive flexibility and digital literacy
YASEMİN MAZLUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL FER