Geri Dön

Zındıklık olgusunun hadis ve hadisçiler üzerine etkileri

The effects of the phenomenon of heresy on hadīth and muhaddith

  1. Tez No: 921857
  2. Yazar: MEVLÜT ÖZER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA TANRIVERDİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

İslam coğrafyasının sınırlarının genişlemesine paralel olarak bazı ortak özelliklerinden dolayı zındık şeklinde tanımlanan çeşitli oluşumlar ortaya çıkmıştır. Emevîlerin sonları Abbâsîlerin başları itibarıyla gündeme gelen ve İslam'ın temel umdeleriyle bağdaşmayan birtakım fikir ve ideolojiler benimseyen bu sapkın oluşumlar, başta Kur'ân ve hadisler olmak üzere Müslüman toplumun birincil öncelikli dini kaynaklarını hedef almışlardır. Bu çalışma söz konusu heretik grupların hadis ve hadisçiler üzerindeki yıkıcı etkilerine odaklanmaktadır. Bu doğrultuda zındıkların özellikle hadis uydurma faaliyetlerine doğrudan müdahil oldukları, ürettikleri rivayet malzemesiyle Hz. Peygamber'in (s.a.v.) dini otoritesini kendi menfaatleri uğrunda istismar ettikleri anlaşılmıştır. İnanç, ibadet ve ahlâka ilişkin çok sayıda hadis uyduran bu kesimlerle gerek fikrî gerek siyasî mücadeleler yapılmıştır. Çalışmada zındıklık olgusu ve ortaya çıkış süreci incelenmiş, bu olguyla mücadelede hadisçilerin rolü değerlendirilmiştir. Süreç içerisinde gelişen ve değişen siyasî ve sosyal konjonktürün hadisçilerden ziyade bu mücadelede kelamcı bakış açısının daha başarılı olduğunu göstermiştir. Bunda her iki grubun rivayet malzemesine yaklaşımı ve zındıkların fikir ve ideolojilerine yönelik geliştirdikleri argümantasyonun etkili olduğu görülmüştür. Çalışmada öne çıkan bu hususun ilmi olmaktan çok mihne ve halku'l-kur'ân hadiseleri ile birbirini besleyen siyasî gelişmeler olduğu anlaşılmıştır. Araştırmada söz konusu olgunun ortaya çıkış sürecinden itibaren muhaddisleri, kelamcıları ve ilgili literatürü etkileyen yönleri ana hatlarıyla ele alınmaktadır.

Özet (Çeviri)

In parallel with the expansion of the borders of the Islamic geography, various groups defined as zindīq (heretic) emerged due to their common features. The members of these heretical formations, which came to the fore in the late Umayyad and early Abbasid periods and adopted a number of ideas and ideologies that were incompatible with the basic pillars of Islam, targeted the primary religious sources of the Muslim community, especially the Qur'an and Ḥadīth. This study focuses on the destructive effects of these heretical groups on ḥadīth and Ḥadīth scholars. In this regard, it is understood that the heretics were directly involved in the fabrication of ḥadīths and exploited the religious authority of the Prophet (pbuh) for their own benefit through the narrative material they produced. The intellectual and political struggles with these groups, who fabricated a large number of ḥadīths on belief, worship and ethics, are also the subject of this study. The study examines the phenomenon of heresy and the process of its emergence, and evaluates the role of muhaddiths in the struggle against this phenomenon. The political and social conjuncture that developed and changed in the process showed that the theologian perspective was more successful in this struggle rather than the Ḥadīth scholars. The approach of both groups to the narration material and the argumentation they developed against the ideas and ideologies of the heretics were effective in this. It has been understood that this situation is not scientific, but political developments that feed each other with the ḥadīths of Mihna and Khalq al-Qur'an (createdness of the Qurʾān). Thus, the aspects of this phenomenon that affected muhaddiths, theologians and related literature from the emergence of the phenomenon in question are outlined.

Benzer Tezler

  1. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde 1987/1988 ders yılında beden eğitimi dersini seçme sebepleri ve dersin uygulanabilirliği

    Başlık çevirisi yok

    İSKENDER GÜRDÖL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DR. AHMET HAMDİ TURGUT

  2. Abbasi dönemi Arap edebiyatında Zındıklık (H.133-442/M.750-1050)

    Zindaqa at Abbaid period in Arabic literature (H.133-442/M.750-1050)

    MUHAMMET HEKİMOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. RAHMİ ER

  3. Abbasilerin ilk döneminde Zındıklık hareketi

    The Zindikness movement during the first period of Abbasid

    İSMAİL NUMANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEYİT BAHCIVAN

  4. Ehl-i sünnet tefsir geleneğinde zındıklık ve zenâdıka algısı

    The perception of zindaqa and zenadiqa in the ahl al-sunnah tafsir tradition

    YUSUF AĞKUŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAMİ KILINÇLI

  5. İslam yönetimlerinde Süryaniler (VII-XII. yüzyıllar)

    Syrians under Islamic rules (VII-XII. centuries)

    ZAFER DUYGU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    TarihCelal Bayar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÇELİK