Ergenlerde öz şefkat ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlığın aracı rolü
The mediating role of psychological resilience between self-compassion and social appearance anxiety in adolescents
- Tez No: 925220
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu tezin amacı, ergenlerde öz şefkat ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlığın aracılık rolünün incelenmesidir. Araştırmaya, İstanbul İl MEM'e bağlı Başakşehir'deki resmi ortaokul ve liselerde okuyan 12-18 yaş aralığındaki 291'i kız 294'ü erkek 585 öğrenci katılım sağlamıştır. Araştırmanın verileri, 2023-2024 eğitim öğretim yılı içerisinde küme örnekleme yöntemiyle seçilen 4 okuldaki araştırmaya katılmak için gönüllü olan öğrencilerden toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak“Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği”,“Öz Şefkat Ölçeği Kısa Formu”,“Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği”ve“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiş ve ölçeklerden elde edilen bulgular SPSS 26 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca araştırmanın değişkenleri ile demografik özelliklerle birlikte (cinsiyet, yaş, okul türü, sınıf düzeyi, gelir düzeyi, fiziksel görünüşünü nasıl değerlendirdiği, yeterli sosyal destek görme durumu, en çok sosyal desteği kimden aldığı, ders başarısı ve anne-baba ilişkisinden memnuniyeti) ele alınarak incelenmiştir. Araştırmada normallik testi sonucuna göre ikili değişkenlerin arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla t testi, ikiden fazla bağımsız değişkenlerle aralarındaki ilişkiyi incelemek için ANOVA testi, araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson korelasyon analizi, bağımlı ve bağımsız değişken üzerinde psikolojik sağlamlığın aracılık etkisini incelemek amacıyla Hayes tarafından geliştirilen SPSS Macro v4.2 modeli kullanılarak aracılık analizi uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına bakıldığında öz şefkat ile sosyal görünüş kaygısı arasında ve öz şefkat ile psikolojik sağlamlık arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Psikolojik sağlamlık ile sosyal görünüş kaygısı arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak ergenlerin, öz şefkat düzeyleri arttıkça sosyal görünüş kaygılarının azaldığı, psikolojik sağlamlık düzeylerinin arttığı görülmüştür. Ayrıca bireylerin psikolojik sağlamlıkları arttıkça sosyal görünüş kaygısı düzeylerinin azaldığı bulunmuştur. Bununla birlikte degişkenler arasındaki ilişkilerde psikolojik sağlamlığın aracılık etkisinin olduğu da bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to examine the mediating role of psychological resilience in the relationship between self-compassion and social appearance anxiety in adolescents. The study was conducted with 585 students aged 12-18, 291 girls and 294 boys, from public middle and high schools in Başakşehir, Istanbul, under the Istanbul Provincial Directorate of National Education. The data for the study were collected from students who volunteered to participate in the research from four schools selected through cluster sampling during the 2023-2024 academic year. The data collection tools used were the“Child and Adolescent Psychological Resilience Scale,”the“Self-Compassion Scale Short Form,”the“Social Appearance Anxiety Scale,”and the“Personal Information Form.”The study was carried out in a relational survey model, and the findings obtained from the scales were analyzed using the SPSS 26 program. Additionally, the variables of the study were analyzed along with demographic characteristics (gender, age, type of school, grade level, income level, self-assessment of physical appearance, perceived social support, who provides the most social support, academic success, and satisfaction with the parent-child relationship). According to the results of the normality test, t-test was used to examine the relationship between binary variables, ANOVA test was used to examine the relationship between more than two independent variables, Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between the variables of the study, and mediation analysis was applied using the SPSS Macro v4.2 model developed by Hayes to examine the mediating effect of psychological resilience on the dependent and independent variables. The findings of the study revealed significant positive relationships between self-compassion and social appearance anxiety and between self-compassion and psychological resilience. A significant negative relationship was found between psychological resilience and social appearance anxiety. In conclusion, as adolescents' levels of self-compassion increased, their social appearance anxiety decreased, and their levels of psychological resilience increased. Furthermore, as individuals' psychological resilience increased, their social appearance anxiety levels decreased. It was also found that psychological resilience had a mediating effect in the relationships between the variables.
Benzer Tezler
- Ergenlerde beden algısı, sosyal görünüş kaygısı ve öz şefkat arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between body perception, social appearance anxiety and self compassion in adolescents
ÖZNUR ÖZGE ÜLGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONER ÇAKMAK
DOÇ. DR. MUSTAFA KALE
- Investigating the roles of self-compassion, body image flexibility, and societal appearance influences on body appreciation among adolescents
Ergenlerde öz-şefkat, beden imajı esnekliği ve sosyal dış görünüş etkilerinin beden memnuniyeti üzerindeki rolünün incelenmesi
BÜŞRA VURKUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZLI BÜŞRA AKÇABOZAN KAYABOL
- Ergenlerde öz şefkat ile sosyal bağlılık arasındaki ilişkide duygusal başa çıkmanın aracılık rolü
The mediation role of emotional coping in the relationship between self-compassion and social engagement in adolescents
ASLI EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YÜKSEL ERDOĞDU
- Ergenlerde bilinçli farkındalık, öz-duyarlık ve sosyal kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the relationships between mindfulness, self-compassion and social anxiety in adolescents
ASYA ES
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Öz şefkat psikoeğitim programının ergenlerde öz şefkat ve boyun eğici davranışlara etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of self-compassion psychoeducation program on self-compassion and submissive behaviors in adolescents
KADİR MERAL
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ALTUN KOBUL