Öğretmenlerin istenmeyen davranışlara ilişkin görüşleri
Teachers' views on undesirable behaviors
- Tez No: 927876
- Danışmanlar: PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin yaşadıkları istenmeyen davranış sürecini incelemektir. Araştırma fenomenoloji deseninin kullanıldığı nitel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Kastamonu ili merkezi ile Cide, Daday, Devrekâni Küre, Taşköprü ilçe merkezleri; Karabük ili merkezi ile Eflani ve Safranbolu ilçe merkezleri ve Bartın ili merkezinde görev yapan 38 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmaya 9 erkek öğretmen ve 29 kadın öğretmen katılmıştır. Araştırmada amaçlı örneklem türlerinden ölçüt örneklem ve kartopu örneklem yöntemleri kullanılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada kullanılan yarı yapılandırılmış form 2 bölüm ve 20 sorudan oluşturulmuştur. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi ve MAXQDA 24 programı kullanılmıştır. Ayrıca bu araştırmada analiz niteliğini kontrol etmek ve artırmak amacıyla veri toplama aşamasında analiz yapmaya başlanmıştır. Araştırmada geçerlik ve güvenirlik; uzun süre etkileşimde bulunma, katılımcının ön yargılarını minimuma indirme, katılımcı teyidi, amaçlı örneklem oluşturma, denetim, literatür, araştırma yöntemini ayrıntılarıyla açıklama gibi araçlarla sağlanmıştır. İstenmeyen davranış öncesi sürece ilişkin; örgütlerde olumsuz bir örgüt ikliminin hâkim olduğu; çözülemeyen çatışmaların istenmeyen davranışa yol açtığı; yaşanan kritik bir olayın istenmeyen davranışı başlattığı sonuçlarına ulaşılmıştır. İstenmeyen davranış sürecine ilişkin; eğitim kurumlarında üstlerin mevcut makam güçlerini astına karşı kötü niyetle kullandıkları; istenmeyen davranışın en çok okul müdürleri tarafından öğretmenlere uygulandığı; örgütlerin otoriter yönetim biçiminin uygulandığı bir yapıya sahip olduğu; öğretmenlerin sosyal çevrelerinden yardım alarak istenmeyen davranışla başa çıkmaya çalıştıkları; öğretmenlerin maruz kaldıkları istenmeyen davranış sürecini yakın çevreleri ile paylaşmayı tercih ettikleri; öğretmenlerin istenmeyen davranışa ilişkin problemleri aile/arkadaş/çevre desteği ile çözmeye çalıştıkları ya da süreçten çok etkilenmedikleri için psikolojik destek almaya ihtiyaç duymadıkları; mağdurun istenmeyen davranışla başa çıkmasını engelleyenlerin zorbayı korumayı ve mağdurun hakkını aramasını önlemeyi amaçladıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. İstenmeyen davranış süreci sonrasına ilişkin ise; istenmeyen davranış sürecinin yalnızca mağdur için değil bazı durumlarda zorba için de olumsuz sonuçlar doğurduğu; hakkını aramak için hukuki süreç başlatan öğretmen sayısının engellenmeler sebebiyle az olduğu; istenmeyen davranış süreci sonucunun öğretmenlerin duygu durumunun olumlu ya da olumsuz değişmesinde önemli bir etken olduğu; öğretmenlerin istenmeyen davranış sonucundaki kayıplarının kazanımlarından fazla olduğunu; istenmeyen davranış sürecinin öğretmenlerde telafisi zor kayıplara neden olduğu; bunun yanı sıra kazanım olarak ise deneyim ve bilinçlenme düzeylerini artırdığı; istenmeyen davranış sürecinin mağdurda olduğu gibi ailesinde de olumsuz yaşantılara sebep olan bir etken olduğu; istenmeyen davranış sürecinin örgüte doğrudan olumsuz etkileri olduğu ve bu etkilerin önemli ölçüde örgütün işleyişini bozduğu; istenmeyen davranış sürecinin örgüt ikliminde oluşturduğu olumsuzluklar sebebiyle öğrencileri de dolaylı olarak olumsuz etkilediği; öğretmenlerin istenmeyen davranış mağdurlarına istenmeyen davranış sürecine ilişkin doğru ve gerçekçi önerilerde bulundukları; öğretmenlerin maruz kaldıkları istenmeyen davranış süreci sonrasında daha bilinçli hale geldikleri ve resmi şikâyet süreçlerini kullanmaktan korkmayacakları/çekinmeyecekleri sonuçlarına ulaşılmıştır. . İstenmeyen davranış sürecinin her aşaması doğru analiz edilerek ve bireylerin farklılıkları gözetilerek gerekli önlemler alındığında, istenmeyen davranışın olası zararlarının minimum seviyeye indirilebileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine the process of undesirable behavior experienced by the teachers. The research is a qualitative study in which phenomenological design was used. The study group of the research consisted of 38 teachers working in Kastamonu province center and Cide, Daday, Devrekâni, Küre, Taşköprü district centers; Karabük province center and Eflani and Safranbolu district centers and Bartın province center in the 2023-2024 academic year. 9 male teachers and 29 female teachers participated to the research. In the study, criterion sampling and snowball sampling, which are purposive sampling types, were used. The data was collected using the semi-structured interview form. The semi-structured form used in the research consisted of 2 sections and 20 questions. Content analysis method and MAXQDA 24 program were used in the analysis of the data. Furthermore, in this research, analysis was started at the data collection stage in order to control and increase the quality of analysis. Validity and reliability in the research were ensured through tools such as long-term interaction, minimizing participant prejudices, participant confirmation, creating purposeful samples, auditing, literature, and explaining the research method in detail. Regarding the process before the undesirable behavior, it has been concluded that a negative organizational climate prevails in organizations; unresolved conflicts lead to undesirable behavior; a critical incident initiates the undesirable behavior. Regarding the process of undesirable behavior; it has been concluded that superiors in educational institutions use their existing authority against their subordinates with bad intentions; undesirable behavior is mostly applied to teachers by school principals; organizations have a structure where authoritarian management style is applied; teachers try to cope with undesirable behavior by getting help from their social circle; teachers prefer to share the process of undesirable behavior they are exposed to with their close circles; teachers try to solve the problems related to undesirable behavior with family/friend/circle support or do not need to receive psychological support because they are not affected much by the process; those who prevent the victim from coping with undesirable behavior aim to protect the bully and prevent the victim from seeking his/her rights. Regarding the aftermath of the undesirable behavior process; it has been concluded that the undesirable behavior process has negative consequences not only for the victim but also for the bully in some cases; the number of teachers who initiate legal proceedings to seek their rights is low due to obstacles; the result of the undesirable behavior process is an important factor in the positive or negative change of teachers' emotional state; the losses of teachers as a result of the undesirable behavior are greater than their gains; the undesirable behavior process causes irreparable losses in teachers; in addition, as a gain, it increases their experience and awareness levels; the undesirable behavior process is a factor that causes negative experiences in the victim as well as in their families; the undesirable behavior process has direct negative effects on the organization and these effects significantly disrupt the functioning of the organization; the undesirable behavior process indirectly affects students negatively due to the negativities it creates in the organizational climate; teachers make correct and realistic suggestions to the victims of undesirable behavior regarding the undesirable behavior process; teachers become more conscious after the undesirable behavior process they are exposed to and will not be afraid/hesitant to use official complaint processes. It is predicted that the possible harms of undesirable behavior can be reduced if each stage of the undesirable behavior process is analyzed correctly and the necessary precautions are taken considering the differences of individuals.
Benzer Tezler
- İlköğretim ikinci kademe (6, 7 ve 8. sınıflar) beden eğitimi derslerinde öğrencilerde görülen istenmeyen davranışlar ve öğretmenlerin yaklaşımlarının değerlendirilmesi
The evaluation of students' undesirable behaviors that are seen in physical education courses in primary school secondary stage (6th, 7th and 8th grades) and teachers' approaches to them
ABDÜLVAHİT DOĞAR
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRÜ ADA
- Ortaöğretim kurumlarında disiplin kuruluna yansıyan davranışlar ve öğretmenlerin ceza gerektirici davranışlara ilişkin görüşleri
Distruptive behaviours of high school students causing them to sent to discipline committee and views of the teachers on behaviours requiring punishment
GÜLFEM MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ERGİN EKİNCİ
- İlköğretim okullarında 1. kademe 5. sınıf öğrencilerinin gösterdikleri istenmeyen davranışların görülme derecesi ve bu davranışlara ilişkin öğretmenlerin kullandıkları çözüm stratejileri
Misbehaviors of 5th grade students of primary schools in Bolu and solution strategies that the teachers use to these behaviors
ORHAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUSUF CERİT
- Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi ve istenmeyen öğrenci davranışlarıyla baş etmede kullandıkları yöntemlere ilişkin görüşlerinin belirlenmesi
Statement of the ideas concerning the methods of classroom teachers that are used for classroom management and dealing with unwanted behaviours of students
RESÜL KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. LEVENT DENİZ
- Ortaöğretim kurumlarında görev yapan branş öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bunlarla başa çıkma yöntemleri ile kişilik tiplerinin karşılaştırılması
Comparison of misbehaviors in classroom management faced by branch teachers working in high schools and coping methods with them and teachers' personality traits
ELVİN TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL GÜVEN