Blokzincir teknolojisinin finansal bilgi manipülasyonunu (Muhasebe hilelerini) azaltmada kullanılması: İstanbul'daki mali müşavirler üzerine ampirik araştırma
Use of blokchain technology to reduce financial information manipulation (Accounting fraud): An empirical researh on accountant in Istanbul
- Tez No: 931449
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİM KILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, İşletme, Science and Technology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Altınbaş Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 392
Özet
Muhasebe verilerinin kişisel çıkarlar doğrultusunda hileli kullanımı, işletmeye ve kaynakların verimsiz sarfedilmesi sebebiyle ülke ekonomisine büyük zararlar vermektedir. Finansal bilgi manipülasyonları ile mücadele etmeye yönelik ise çeşitli denetim mekanizmaları ile birlikte hile ihbar hatları, fısıltı yöntemi gibi geleneksel araçlar kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemler, manipülasyonlar gerçekleştikten yani zarar meydana geldikten sonra tespit edilmesini sağladıklarından etkin bir mücadele yöntemi sunmamaktadırlar. Bu nedenle manipülasyonları önlemek ve yarattığı maliyetleri azaltabilmek amacıyla proaktif yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda çalışmada, hile yapılmasını önlemeye yönelik alternatif bir proaktif yöntem olarak Endüstri 4.0 bileşenlerinden biri olan blokzincir teknolojisi önerilmekte ve ilgili teknolojinin, finansal bilgi manipülasyonlarının azaltılmasına yönelik uygulanabilirliğine ilişkin teorik bir çerçeve sunulmaktadır. Ayrıca çalışma ile İstanbul'da faaliyette bulunan mali müşavirlerin blokzincir teknolojisini benimseme düzeyleri, Teknoloji Kabul Modeli (TKM) ile ölçülmekte ve hile araştırmaları kapsamında, katılımcıların finansal bilgi manipülasyonuyla karşılaşma sıklıkları ve blokzincir teknolojisinin finansal bilgi manipülasyonlarını önlemedeki rolüne ilişkin görüşleri ortaya konulmaktadır. Araştırma verileri, İstanbul SMMM ve YMM Odalarına kayıtlı toplam 408 mali müşavir meslek mensubundan elde edilmiştir. Teknoloji Kabul Modeli ölçek verileri, doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir. Katılımcıların demografik ve mesleki özelliklerine göre farklılıkları; TKM boyutları açısından t testi ile, hile araştırmaları ölçek verileri açısından ise Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan TKM analizi sonucunda; Teknoloji Kabul Modeli altı boyutlu olarak doğrulanmış ancak model değişkenlerinin, blokzincir teknolojisi kabul davranışı üzerindeki etkileri açığa çıkmamıştır. Ayrıca demografik ve mesleki özelliklere göre TKM boyutları arasında da farklılık tespit edilmemiştir. Hile araştırmaları analizi sonucunda, katılımcıların hile belirtileri ile karşılaşma sıklıklarının cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine ve mesleki ünvanlarına göre; blokzincir teknolojisinin muhasebe hilelerini önlemedeki rolünün ise katılımcıların eğitim düzeyine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre; İstanbul'daki mali müşavirlerin blokzincir teknolojisini benimseme düzeylerinde, teknolojiye dair bilgi seviyeleri belirleyici bir faktör olarak öne çıkmaktadır. Ancak bu profesyonellerin çoğu, blokzincir teknolojisi hakkında oldukça düşük bir bilgi seviyesine sahip bulunmaktadır. Blokzincir teknolojisinin finansal bilgi manipülasyonlarını önlemedeki rolüne ilişkin mali müşavirlerin olumlu görüşleri ise teknoloji hakkındaki bilgi düzeyi arttıkça etkili olmaktadır.
Özet (Çeviri)
Fraudulent use of accounting data for personal gain causes great damage to the business and the national economy due to inefficient use of resources. In order to combat financial information manipulation, various audit mechanisms and traditional tools such as fraud hotline and whistleblowing are used. However, these methods do not provide an effective method of combating manipulations since they are detected after the manipulations have occurred, i.e. after the loss has occurred. Therefore, proactive methods are needed to prevent manipulations and reduce their costs. In this context, this study proposes blockchain technology, one of the components of Industry 4.0, as an alternative proactive method to prevent fraud and presents a theoretical framework for the applicability of this technology to reduce financial information manipulations. In addition, the study measures the level of adoption of blockchain technology by Certified Public Accountants (CPA) operating in Istanbul with the Technology Acceptance Model (TAM) and reveals the frequency of financial information manipulation and the views of the participants on the role of blockchain technology in preventing financial information manipulation within the scope of fraud research. The research data were obtained from a total of 408 CPA professionals registered in Istanbul CPA Chambers. Technology Acceptance Model scale data were tested with confirmatory factor analysis, correlation analysis and multiple regression analysis. Differences in TAM dimensions according to the demographic characteristics of the participants were analyzed using the t-test, and fraud research scale data were analyzed using Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis tests. As a result of the TAM analysis, the Technology Acceptance Model was confirmed as six dimensions, but the effects of the model variables on blockchain technology acceptance behavior were not revealed. In addition, there was no difference between TAM dimensions according to demographic and occupational characteristics. As a result of the fraud research analysis, it was found that the frequency of the participants' encountering fraud symptoms differed according to their gender, educational level and occupational title, while the role of blockchain technology in preventing accounting fraud differed according to the educational level of the participants. According to these results, the level of knowledge about the technology stands out as a determining factor in the level of adoption of blockchain technology by CPAs in Istanbul. However, most of these professionals have a very low level of knowledge about blockchain technology. The positive views of financial advisors on the role of blockchain technology in preventing financial information manipulations become more effective as the level of knowledge about the technology increases.
Benzer Tezler
- A blockchain-based efficient audit trail framework
Blokzincir tabanlı etkili bir denetim izi çerçevesi
BILAL S. T. ALAGHA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgi ve Belge YönetimiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER ÖZÇELİK
- Kriptopara kullanımlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi ve Türk vergi mevzuatı açısından bir değerlendirme
The taxation of income from the use of cryptocurrency and an evaluation in terms of the Turkish tax legislation
BİLAL ÇAKAN
- Sektörel ve operasyonel blokzincir uygunluk analizlerinde kullanılacak kriterlerin belirlenmesi
Determination of criteria to be used in sectoral and operational block chain conformity analysis
HİLAL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL EROL
- Web 3.0'da dijital emeğin dönüşümü: Sosyal finans örneği
Başlık çevirisi yok
ROBİN KANAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA ÇEVİKEL
- Blockchain usecases in real estate ecosystema smart contract example
Gayrimenkul sektöründe blok zincirin kullanım alanlarıakıllı anlaşma örneği
HAKKI YAVUZ AKAGÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM YAVUZ ARSLANLI