George Orwell'in Anımal Farm isimli eserinin Türkçeye çevirilerinin yeniden çeviri bağlamında incelenmesi
The examination of the Turkish translations of George Orwell's work Animal Farm in the context of retranslation
- Tez No: 932184
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE FİTNAT ECE ÜSTÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu tez çalışmasında, 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının çok okunan yazarlarından George Orwell'in ünlü eseri Animal Farm'ın ilk Türkçe çevirisiyle birlikte beş farklı yeniden çevirisi, Çeviribilimde son yıllarda çokça araştırılan bir olgu olan yeniden çeviri olgusu bağlamında incelenmiştir. Eserin Halide Edib Adıvar tarafından gerçekleştirilmiş ilk Türkçe çevirisiyle birlikte daha sonra Celâl Üster, Sevin Okyay, Begüm Kovulmaz, Ayberk Erkay ve Ülker İnce tarafından gerçekleştirilen yeniden çeviriler doküman inceleme yöntemiyle ele alınmıştır. Çalışmada, Antoine Berman ve Paul Bensimon tarafından ortaya atılan ve ilk çevirilerin yerlileştirici, daha sonraki çevirilerin ise yabancılaştırıcı olduğu hipotezinin Hayvan Çiftliği çevirileri özelinde geçerli olup olmadığı sorusuna cevap aranmıştır. Bu soruya cevap aranmasının dışında, çalışmadaki inceleme nesneleri, Kaisa Koskinen tarafından belirlenen üç tür çevirmen görünürlüğü çerçevesinde ele alınmış; metinsel, yan metinsel ve metin dışı ögeler üzerinden çevirmen görünürlüğünün izi sürülmüştür. Çalışmanın sonunda, Berman ve Bensimon tarafından öne sürülen yeniden çeviri hipotezinin Hayvan Çiftliği çevirileri özelinde doğrulanmadığı görülmüştür. Bunun yanı sıra, Koskinen'in öne sürdüğü üç tür görünürlük incelemesinin sonunda, metinsel düzlemde Koskinen'in de altını çizmiş olduğu üzere her çevirmenin belli bir seviyede görünür olduğu; yan metinsel düzlemde her çevirmenin farklı noktalarda görünür olduğu; metin dışı düzlemde ise eserin ilk çevirmeni olan Adıvar ile özellikle 2001 yılından beri çevirisi yayımlanmaya devam eden Üster'in çevirilerinin görünürlüğünün fazla olduğu, bunun yanında Okyay, Kovulmaz, Erkay ve İnce'nin gerçekleştirmiş oldukları çevirilerin ise çok kısa süredir yayımlanmakta oldukları, dolayısıyla henüz yeterince metin dışı görünürlük kazanmadıkları anlaşılmıştır. Nihayetinde, çevirmen görünürlüğünün yalnızca metinsel düzeyde ele alınmasının araştırmacılara çok kısıtlı bir veri sunacağı görülmüş, yan metinsel ve metin dışı ögelerin incelenmesinin çevirmen görünürlüğü açısından büyük bir önem arz ettiği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the first Turkish translation and five different retranslations of Animal Farm, the famous work of George Orwell, one of the most read authors of 20th century English literature, have been examined in the context of the phenomenon of retranslation, which has been widely researched in Translation Studies in recent years.The first Turkish translation by Halide Edib Adıvar, along with the later retranslations by Celâl Üster, Sevin Okyay, Begüm Kovulmaz, Ayberk Erkay, and Ülker İnce, have been analyzed using the document review method. The study has sought to answer the question of whether the hypothesis proposed by Antoine Berman and Paul Bensimon, suggesting that initial translations are domesticating and subsequent ones are foreignizing, holds true for the Turkish translations of Animal Farm. In addition to answering this question, the objects of the study have been examined within the framework of three types of translator visibility identified by Kaisa Koskinen; translator visibility has been traced through textual, paratextual, and extratextual elements. At the end of the study, it has been observed that the retranslation hypothesis put forward by Berman and Bensimon does not hold true in the case of the Animal Farm translations. Additionally, the examination of the three types of visibility proposed by Koskinen has revealed that at the textual level, as Koskinen also underlines, each translator exhibits a certain degree of visibility; at the paratextual level, each translator is visible at different points; and at the extratextual level, the initial translator of the work, Adıvar, and especially Üster, whose translation has been continuously published since 2001, have higher visibility, while the translations by Okyay, Kovulmaz, Erkay, and İnce, which have been published for a relatively short time, have not yet gained sufficient extratextual visibility. Ultimately, it has been observed that examining translator visibility solely at the textual level provides researchers with very limited data, and it has been understood that the examination of paratextual and extratextual elements is of great significance in terms of translator visibility.
Benzer Tezler
- George Orwell'in 'Animal Farm' ve '1984' adlı eserlerinin William Golding'in 'Lord of the Flies' ve Joseph Conrad'ın 'Heart of Darkness' isimli eserleri ile toplumsal yergi açısından karşılaştırılması
Comparison of George Orwell's ?Animal Farm? and ?1984?, William Golding?s ?Lord of the Flies? and Joseph Conrad?s ?Heart of Darkness? in terms of social satire
VOLKAN DARMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER
- Political allegory in animal dystopias of George Orwell's Animal Farm and Laline Paull's The Bees
George Orwell'ın Animal Farm ve Laline Paull'un The Bees adlı hayvan distopyalarında politik alegori
MEHMET UTKU ÇAKIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI DEĞİRMENCİ ALTIN
- Hayvan Çiftliği ve Martı kitaplarının değerler açısından incelenmesi
Analysis of Animal Farm and Seagull books in terms of values
AZRA ZEYNEP SERBEST
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN UZUN
- The Un-heroic heroes of George Orwell's novels Burmese Days, Coming Up For Air, Nineteen Eighty Four
Başlık çevirisi yok
REZZAN GÖNCÜ
- Symbolism and allegory in George Orwell's Animal Farm and 1984
George Orwell'in Hayvan Çiftliği ve 1984 romanlarında sembolizm ve alegori
MUSTAFA KOÇAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
İngiliz Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDAT BAY