Kimya öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme algıları
Creative thinking perceptions of chemistry teacher candidates
- Tez No: 937827
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKKI KADAYIFÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Kimya, Education and Training, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu çalışmanın amacı kimya öğretmen adaylarında var olması beklenen 21. yüzyıl becerilerinden yaratıcı düşünme becerisinin, bilimsel yaratıcılık olarak sınırlandırılıp öğretmen adaylarında var olan algıların ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada, betimleme amacı taşınması yönüyle nitel araştırma yöntemi benimsenmiştir. 2024 yılında Ankara ilinde bir devlet üniversitesinde gerçekleştirilen araştırmanın katılımcılarını amaçsal örnekleme yöntemi ile seçilen son sınıf kimya öğretmen adayları oluşturmuştur. Araştırmacı tarafından geliştirilen Kimya Öğretmen Adaylarının Bilimsel Yaratıcılık Algıları Formu katılımcılara uygulanmış ve ardından yine araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu yüz yüze uygulanarak veriler toplanmıştır. Veri analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre adayların %50'sinin yaratıcılığın doğuştan gelen bir özellik olduğuna inandığı, %55'inin yaratıcılığın herkese öğretilemeyeceğine inandığı, %55'inin yaratıcılığın sanatta bilimden daha çok gerekli olduğuna inanmadığı ve %60'ının yaratıcılığın yeni ve farklı olan ürünlerin yaratıcı olduğuna inandığı bulgulanmıştır. Adaylar kendilerine sunulan toplam altı örnek olaydaki ürün, kişi, süreç ve ortamı bilimsel yaratıcılık açısından değerlendirmiştir. Öğretmen adayları altı örnek olaydaki beş ürünü yaratıcı olarak algılarken ikinci örnek olaya ilişkin ürün olan bir olgunun bilimsel açıklamasını yenilik/farklılık açısından yaratıcı olarak algılamamıştır. Ürün bileşenine ait algı gerekçeleri incelendiğinde adayların bilimsel anlamda bir ürünün yaratıcılığına karar verirken en çok yenilik/farklılık açısından değerlendirdiği tespit edilmiştir. Kimya öğretmen adayları altı örnek olaydan beşindeki kişileri yaratıcı olarak algılarken ikinci örnek olaya ilişkin kişi olan öğrenciyi yaratıcı olarak algılamamıştır. Algı gerekçeleri incelendiğinde adayların bilimsel anlamda bir kişinin yaratıcılığına karar verirken ürün, süreç, ortam gibi diğer bileşenleri dikkate aldığı tespit edilmiştir. Öğretmen adayları altı örnek olaya ilişkin yaratıcı süreçten altısını da yaratıcı olarak algılamıştır. Algı gerekçeleri değerlendirildiğinde adayların, sürecin yaratıcılığına karar verirken en çok sürecin türü açısından değerlendirme yaptığı bulgulanmıştır. Aynı zamanda yaratıcı problem çözümü ve rutin/algoritmik problem çözümünü ayırt edemedikleri tespit edilmiştir. Öğretmen adayları altı örnek olaya ilişkin yaratıcı ortamdan beşini yaratıcı olarak algılarken birini yaratıcı olarak algılamamıştır. Yaratıcı olarak algılamadıkları ortama ilişkin algı gerekçeleri incelendiğinde adayların çoğunlukla ortamın yaratıcılığına karar verirken ortamdaki diğer kişileri dikkate alarak değerlendirme yaptığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the perceptions of chemistry pre-service teachers regarding creative thinking skills, one of the 21st-century skills expected to be present, by limiting it to scientific creativity. This study set out a qualitative research method with descriptive purposes. The participants of the study, conducted in 2024 at a public university in Ankara, were senior chemistry preservice teachers selected through purposive sampling. The 'Science Creativity Perception Form for Chemistry Preservice Teachers,' developed by the researcher, was administered to the participants, followed by data collection through face-to-face interviews using a semi-structured interview form developed by the researcher. The results of the data analysis revealed that %50 of the participants believed that creativity is an innate trait, %55 believed creativity cannot be taught to everyone, %55 did not believe that creativity is more essential in the arts than in science, and %60 believed that creativity involves producing something new and different. Regarding scientific creativity, participants evaluated the product, person, process, and environment components in six sample cases in terms of creativity. The pre-service teachers perceived five of the products as creative, while they did not consider the product (a scientific explanation of a phenomenon) in the second case to be creative in terms of novelty/difference. Analysing the reasons behind the perception of product components, it was found that the participants mainly evaluated the creativity of a product from the perspective of novelty/difference. The pre-service teachers perceived the individuals in five of the six examples as creative, whereas they did not perceive the person (student) in the second case as creative. When examining the reasoning behind their perceptions, it was found that the participants considered other components such as the product, process, and environment when assessing a person's creativity from a scientific standpoint. Pre-service teachers perceived all six processes in the sample cases as creative. When analysing the reasons behind their perceptions, it was found that they mainly evaluated the creativity of the process in terms of its type. Additionally, it was determined that they could not differentiate between creative problem solving and routine/algorithmic problem solving. The pre-service teachers perceived five of the six environments as creative, whereas they did not perceive the environment in one case as creative. Regarding the reasons for not perceiving the environment as creative, it was found that the majority of participants based their evaluation of the environment's creativity on that of other people.
Benzer Tezler
- Öğretmen adaylarının yaratıcılığı geliştiren öğrenme ortamlarını planlama becerilerinin gelişiminin incelenmesi
Investigating the development of pre-service teachers' skills of planning learning environments that enhance creativity
AYŞE NUR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN CENGİZ
- Kimya konuları odaklı stem uygulamalarının 10. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve girişimcilik becerilerine etkisi
The effect of stem implementations focused on chemistry topics on scientific process skills and entrepreneurship skills of 10th grade students
ÇİĞDEM KARAKAYA
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUSRET KAVAK
- Tga tekniğine dayalı laboratuvar etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının argüman oluşturma becerilerine etkisinin incelenmesi
Investigating the effects of poe technique-based laboratory activities on preservice science teachers' argumentation skills
OKAN ALTINOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİS TÜRKER BALAYDIN
- Geleneksel Türk sanatlarından ebru'nun fen eğitiminde kullanılması (Muğla Üniversitesi örneği)
Using traditional Turkish arts marbling in science education (The case of Muğla University)
EBRU GÜÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE AYCAN
- Artırılmış gerçeklik uygulamaları ile fen öğretiminin teknolojiye yönelik tutum, günlük yaşamla ilişkilendirme, akademik başarı ve kalıcılığa etkisi
The effect of science teaching with augmented reality applications on attitude towards technology, association with daily life, academic achievement and permanence
CÜNEYD ÇELİK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİlköğretim Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENDİL CAN