Çeviri göstergebilimi ve kent göstergebilimi bakış açısıyla Bulgar Gözüyle İstanbul adlı eserin özde çeviri bağlamında incelenmesi
Analysis of Istanbul Through Bulgarian Eyes and its translation in the context of watermark translation within the perspective of semiotics of translation and urban semiotics
- Tez No: 948536
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜNDÜZ KASAR, DOÇ. DR. SADRİYE GÜNEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, Western Linguistics and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
Çeviri göstergebilimi ve kent göstergebilimi bakış açısıyla gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı, üç Bulgar yazar tarafından kaleme alınan ve 19. yy. İstanbul'unu farklı yönleriyle ele alan üç eserdeki İstanbul'a ait göstergelerin izini sürmek ve söz konusu eserlerde yer alan göstergelerin Türkçeye aktarım sürecinde nasıl bir dönüşüme uğradıklarının Jean-René Ladmiral'in öne sürdüğü“sourciers/ciblistes”(1986) [kaynak odakçılar/ erek odakçılar] kavramları üzerinden bir çözümlemesini yapmaktır. Farklı amaçlarla (eğitim, miras, hac ziyareti) İstanbul'a gelen ve belli bir süre İstanbul'da yaşayan Efrem Karanov, Mihail Madzharov ve Nikola Nachov'un (Nanco Donkin mahlasıyla) kaleme aldığı eserler her ne kadar Bulgar dilinde telif eser olarak sunulsa da oluşturuldukları dil bağlamı (Bulgarca) yansıttıkları dil ve kültür bağlamından (Türkçe) farklıdır. Osmanlıya ait gözlem ve izlenimlerini Bulgarca kaleme alındığı bu dönüş(tür)üm sürecinde söz konusu eserlerin“zihinsel bir çeviri”sürecine maruz kaldığı saptanmış ve bu eserler birer“çeviri ürün”olarak değerlendirilerek Sündüz Öztürk Kasar'ın öne sürdüğü (2012)“özde çeviri”kavramı doğrultusunda incelenmiştir. Çalışmada, Öztürk Kasar'ın“kent göstergeleri sınıflandırması”çerçevesinde bulgulanan ve sonrasında incelemeleri gerçekleştirilen kentsel göstergelerin uğradıkları dönüşümler belirli örnekler üzerinden betimleyici bir yaklaşımla ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, çalışmaya konu olan ve İstanbul'u anlatan üç eserin de özel ve farklı türde çeviri örneklemi oluşturduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to trace the signs of Istanbul in three works written by three Bulgarian authors dealing with different aspects of 19th century Istanbul and to analyse how the signs in these works are transformed by the translators in the process of translation into Turkish through the concepts of 'sourciers/ciblistes' (1986) [source-oriented translators / target-oriented translators] proposed by Jean-René Ladmiral. The signs pertaining to İstanbul in the corpus are analyzed on the basis of semiotics of translation and urban semiotics. The works written by Efrem Karanov, Mihail Madzharov, and Nikola Nachov (under the pseudonym Nanco Donkin), who came to Istanbul for various purposes (education, heritage, pilgrimage) and spent a certain period of time there, are presented as original works in the Bulgarian language; however, the linguistic context in which they were produced (Bulgarian) differs from the linguistic and cultural context they reflect (Turkish). It has been determined that the realities of the Ottoman Empire were written in Bulgarian language and these works were exposed to a“mental translation”process during this transformation process, and that these works are considered as“translation products”and analysed within the concept of“watermark translation”as proposed by Sündüz Öztürk Kasar (2012). Öztürk Kasar's“classification of urban signs”is adopted in the study to determine the transformations of those signs and analyze the potential transformations on specific examples with a descriptive approach. As a result of the study, it is concluded that these three works about Istanbul constitute a special and different type of translation.
Benzer Tezler
- Çeviri göstergebilimi ve kent göstergebilimi bağlamında Lady Hornby'nin Constantinople During The Crimean War adlı eserinin ve Türkçe çevirisinin özde çeviri ve aslına çeviri kavramlarıyla incelenmesi
Reading Lady Horby's Constantinople During Crimean War through the concepts of watermark translation and retro translation in the context of semiotics of translation and urban semiotics
ZEYNEP DUYMAZ
Doktora
Türkçe
2025
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Les traces de la traduction et de la ville dans Aziyadé de Pierre Loti: Un exemple de 'traduction en filigrane' dans le cadre de la sémiotique de la traduction et de la sémiotique de la ville
Pierre Loti'nin Aziyade'sinde çevirinin ve kentin izleri: Çeviri göstergebilimi ve kent göstergebilimi çerçevesinde bir özde çeviri örneği
HESNA BEGÜM GÖBEL
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Ayşe Kulin'in Nefes Nefese adlı romanının ve İngilizce çevirilerinin kent göstergebilimi ve çeviri göstergebilimi bağlamında çözümlenmesi
The semiotic analysis of Ayşe Kulin's novel titled 'Nefes Nefese' and its translations within the context of urban semiotics
OZAN ERDEM GÜZEL
Doktora
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- 19. yüzyıl İstanbul'unun Julia Pardoe'nun gözünden özde çeviri kavramıyla okunması ve aslına çevirilerinin değerlendirilmesi
Reading the 19th century's Istanbul through the eyes of Julia Pardoe via the concept of watermark translation and evaluation of its retro translations
KÜBRA ÇELİK
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Göstergebilimsel Bir Serüven: Üç öyküsüyle Türkçe'de Oscar Wilde
A semiotic adventure: Oscar wilde in the Turkish language through his three stories
ELİF BATU
Doktora
Türkçe
2018
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ KASAR