Beliren yetişkinlerin romantik ilişkilerinde olumsuz ilişki sürdürme stratejileriyle eşitlik, doyum ve bağlanma arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the relationships between negative relationship maintenance strategies, equity, satisfaction and attachment in emerging adults' romantic relationships
- Tez No: 950513
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ESRA İŞMEN GAZİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Karma yöntemde yürütülen bu araştırmanın amacı beliren yetişkinlerin romantik ilişkilerini sürdürürken kullandıkları olumsuz ilişki sürdürme stratejilerinin keşfedilmesi ve buradan hareketle Olumsuz İlişki Sürdürme Stratejileri Ölçeğinin geliştirilmesi, İlişkisel Eşitlik Ölçeğinin uyarlanması, ilişki sürdürme stratejileri ile demografik değişkenler, eşitlik, doyum ve bağlanma arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. İlişkisel Eşitlik Ölçeğinin uyarlama çalışmaları kapsamında yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda tek boyutlu yapının iyi uyum gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin ölçüt-bağımlı geçerliği için İlişki Değerlendirme Ölçeği ile arasındaki korelasyonlar incelenmiş, güvenirliği Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanarak incelenmiştir. Araştırmada beliren yetişkinlerin ilişki sürdürme stratejilerinin keşfedilmesi ve ölçek madde havuzunun oluşturulması için yarı yapılandırılmış görüşmeler ve açık uçlu anket formları ile veri toplanmış ve elde edilen veriler içerik analiziyle analiz edilmiştir. Verilerin analiziyle beliren yetişkinlerin ilişkilerini sürdürürken kullandığı stratejilerin 6 kategoride toplandığı keşfedilmiştir. Bu kategoriler, gizlilik ihlali ve hakimiyet kurma, duvar örme/kendini geri çekme, kaçınma davranışları, kontrole boyun eğme ve kendinden ödün verme, yıkıcı davranışlar ve manipülatif davranışlar şeklinde sıralanmaktadır. Olumsuz İlişki Sürdürme Stratejileri Ölçeği yapı geçerliği temel bileşenler analizi ve doğrulayıcı faktör analiziyle test edilmiştir. Son aşamada yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 6 boyutlu yapının kabul edilebilir uyum gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin boyutları, yıkıcı davranışlar, sadakatsizlik, kontrol davranışları, kendinden ödün verme, kaçınma ve manipülasyon olarak adlandırılmıştır. Ölçeğin ölçüt-bağımlı geçerliği için Negatif İlişki Sürdürme Ölçeği boyutlarıyla arasındaki korelasyonlar incelenmiş, güvenirliği Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı ve test-tekrar test yöntemi ile incelenmiştir. Olumsuz İlişki Sürdürme Stratejileri Ölçeği alt boyutlarından alınan puanların demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı t testi, Mann Whitney-U, tek yönlü ANOVA ve Kruskal Wallis-H testleriyle incelenmiştir. Ölçek boyutlarıyla eşitlik, doyum ve bağlanma arasındaki ilişkiler Pearson ve Spearman Brown Sıra Farkları korelasyon katsayılarıyla incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this mixed method study is exploring emerging adults' negative relationship maintenance strategies, developing the Negative Relationship Maintenance Strategies Scale, adapting the Relational Equity Scale, and examining relationships between relationship maintenance strategies, demographic variables, equity, satisfaction, and attachment. Confirmatory factor analysis of the Relational Equity Scale, showed that the one-dimensional structure has a good fit. For the criterion validity, correlations between the Relational Equity Scale and the Relationship Assessment Scale were examined. Its reliability was examined by calculating the Cronbach's Alpha internal consistency coefficient. In order to discover the relationship maintenance strategies of emerging adults' data were collected with semi-structured interviews and open-ended questionnaire forms. The data analyzed with content analysis. It was discovered that emerging adults' negative relationship maintenance strategies were gathered in 6 categories. These categories are; privacy violation and domination, stonewalling/withdrawal, avoidance behaviors, submission to control and self-compromise, destructive behaviors and manipulative behaviors. The construct validity of the Negative Relationship Maintenance Strategies Scale was tested with principal component analysis and confirmatory factor analysis. Confirmatory factor analysis showed that the 6-dimensional structure has acceptable fit. The dimensions of the scale were named as destructive behaviors, infidelity, control behaviors, self-compromise, avoidance and manipulation. For the criterion validity, correlations between the dimensions of the Negative Relationship Maintenance Scale were examined and its reliability was examined with Cronbach's Alpha internal consistency coefficient and test-retest method. In order to determine whether the scores obtained from the sub-dimensions of the Negative Relationship Maintenance Strategies Scale differed according to demographic variables was examined using t-test, Mann Whitney-U, one-way ANOVA and Kruskal Wallis-H tests. The relationships between the scale dimensions and equity, satisfaction and attachment were examined using Pearson and Spearman Brown Rank Difference correlation coefficients. The findings obtained from the study were discussed in the light of the literature.
Benzer Tezler
- Olumsuz çocukluk çağı deneyimleri olan beliren yetişkinlerin romantik ilişkilere bakışı
The perspective of emerging adults with adverse childhood experiences on romantic relationships
FATMA FEYZA BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN SÖNER
- Predictors of infidelity intentions in romantic relationships: Parental infidelity, adult attachment insecurity, and intimacy
Romantik ilişkilerde aldatma niyetinin yordayıcıları: Ebeveyn aldatması, yetişkin bağlanma güvensizliği ve yakınlık
ESRA SELALMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
PsikolojiKoç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GİZEM ERDEM GÜREL
- Beliren yetişkinlerde bağlanma ve romantik yalnızlık arasındaki ilişkide flört kaygısının aracı rolü
The mediating role of dating anxiety in the relationship between attachment and romantic loneliness among emerging adults
SEDA YONAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKAY DEMİR
- A qualitative study on the impact of sisterhood on romantic relationships in emerging adulthood
Genç yetişkin kız kardeşlerin paylaşımlarının romantik ilişkilerine etkisi üzerine niteliksel bir araştırma
SELİN TAHMAZOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL ÖZGE ÜSTÜNEL BALCI
- Beliren yetişkinlerin romantik ilişkilerde problem çözme becerilerinin toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi
Examination of problem solving skills of emerging adults in romantic relationships in the context of gender
ESİN NESRİN CEBECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAkdeniz ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE KABUKCUOĞLU