Geri Dön

Yapay zekâ destekli dijital hikâye oluşturmanın erken çocukluk döneminde yaratıcı düşünme becerisine etkisi

The effect of artificial intelligence-assisted digital story creation on creative thinking skill in early childhood

  1. Tez No: 960744
  2. Yazar: CANSEL TOSUN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHİN GÖKÇEARSLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Teknolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 156

Özet

Bu araştırma, yapay zekâ destekli dijital hikâye oluşturmanın erken çocukluk döneminde yaratıcı düşünme becerisine etkisini incelemeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda araştırma, ön test–son test kontrol gruplu yarı deneysel desenle yürütülmüştür. Çalışma grubu, Ankara ilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir devlet anaokuluna devam eden 5 yaş; 16'sı deney, 15'i kontrol grubu olarak belirlenen toplam 31 çocuktan oluşmaktadır. Araştırma verileri, deney grubuna görsel üreten yapay zekâ destekli dijital hikâye oluşturma etkinliklerinin; kontrol grubuna ise çocukların kendi resimleriyle hikâye oluşturma etkinliklerinin 6 hafta süreyle uygulanmasıyla elde edilmiştir. Araştırmanın veri toplama sürecinde çalışma grubunun demografik bilgilerine yönelik Genel Bilgi Formu; yaratıcı düşünme düzeylerindeki etkiyi ölçmek için ise Torrance Yaratıcı Düşünce Testi (TYDT) Şekilsel Form A (ön test) ve Şekilsel Form B (son test) kullanılmıştır. Elde edilen veriler, Shapiro-Wilk testi, Mann Whitney U-testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ile analiz edilmiş; uygulama yöntemlerinin TYDT alt boyutlarındaki etkililiğini belirlemek amacıyla etki büyüklüğü değerleri hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre her iki grupta da yaratıcı düşünme becerilerine ilişkin çeşitli boyutlarda ön test–son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Deney grubunda Tamamlanmamış Çizgilerin Sentezi, Alışılmadık Görselleştirme, Sınırları Uzatma, Hayal gücü Zenginliği ve Toplam Şekilsel Yaratıcılık puan türleri; kontrol grubunda ise Başlıkların Soyutluğu, Hikâye Anlatma, Tamamlanmamış Çizgilerin Sentezi, Alışılmadık Görselleştirme, Sınırları Uzatma, Hayal gücü Zenginliği, Hayal gücü Renkliliği ve Toplam Şekilsel Yaratıcılık puan türleri için büyük etki düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Bununla birlikte, tüm puan türleri arasında Erken Kapamaya Direnç boyutunda anlamlı düzeyde bir düşüş yalnızca deney grubunda gözlemlenmiş olup; bu boyut anlamlı düzeyde düşüş gösteren tek boyut olmuştur. Elde edilen bulgular, hem dijital hem de geleneksel hikâye oluşturma yöntemlerinin çocukların yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmede anlamlı ve büyük etki düzeyinde sonuçları olduğunu ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

The purpose of this research is to examine the effects of artificial intelligence-supported digital storytelling on creative thinking skills in early childhood. The research was conducted using a quasi-experimental design with a pretest–posttest control group. The study group consisted of 31 five-year-old children enrolled in a public preschool under the Ministry of National Education in Ankara. Of these, 16 children were assigned to the experimental group and 15 to the control group. The research data were collected over a six-week period by conducting visual-generating artificial intelligence-supported digital storytelling activities with the experimental group, and traditional storytelling activities using children's own drawings with the control group. During the data collection process, a General Information Form was used to gather demographic information about the study group, and the Torrance Tests of Creative Thinking (TTCT) Figural Form A (pretest) and Figural Form B (posttest) were used to measure the impact on creative thinking levels. The obtained data were analyzed using the Shapiro-Wilk test, the Mann-Whitney U test, and the Wilcoxon Signed-Ranks test; effect size values were calculated to determine the effectiveness of the implementation methods on the sub-dimensions of the TTCT. According to the research results, statistically significant differences were found between the pretest and posttest scores in various dimensions of creative thinking skills in both groups. In the experimental group, significant differences were observed in Synthesis of Incomplete Figures, Unusual Visualization, Extending or Breaking Boundaries, Richness of Imagery and Composite Assessments of Creativity Scores. In the control group, statistically significant differences were found in the Abstractness of Titles, Storytelling, Synthesis of Incomplete Figures, Unusual Visualization, Extending or Breaking Boundaries, Richness of Imagery, Colorfulness of Imagery, and Total Figural Creativity Score. However, among all score types, a significant decrease in the Resistance to Premature Closure dimension was observed only in the experimental group; this dimension was the only one to show a significant decrease. The findings reveal that both digital and traditional storytelling methods have significant and large effect sizes in developing children's creative thinking skills.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    962681

    Yapay zeka destekli etkileşimli hikaye anlatımı: Bitmeyecek öykü

    Ai-powered interactive storytelling: The neverending story

    MERVE ALKUZU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Güzel SanatlarIşık Üniversitesi

    Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİBEL TUĞAL

  2. Tez No

    877969

    Oyun geliştirmede yapay zekâ destekli etkileşimli hikâye anlatımın rolü ve bir uygulama çalışması

    The role of AI-supported interactive storytelling in game development and an applied study

    EMRE MUTLU

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Medya Tasarımı Ana Sanat Dalı

    PROF. ÇİĞDEM DEMİR

  3. Tez No

    825685

    Sanal müze deneyiminin oyunlaştırma destekli hikaye sanatı üzerinden yeniden tasarlanması ve etkileri

    Redesigning of virtual museum experience through gamification-supported art of storytelling and the results

    İLHAN ÖREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MüzecilikÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSNÜ ÇAĞLAR DOĞRU

  4. Tez No

    958582

    Yapay zekâ destekli dijital oyunların ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of artificial intelligence supported digital games on middle school students' academic achievement and attitudes

    ÜMRAN KÖMÜRCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Bilgi ve Belge YönetimiYıldız Teknik Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASLI GÖRGÜLÜ

  5. Tez No

    962071

    Yapay zekâ destekli dijital pazarlama stratejilerinin sürdürülebilir tüketici davranışına etkisi: Teknoloji kabul modeli (TAM) ve yeşil tüketim yönünden analiz edilmesi

    The effect of artificial intelligence supported digital marketing strategies on sustainable consumer behavior: Analyzing technology acceptance model (TAM) and green consumption

    MOH SHAH JAN HAIDARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İşletmeİstanbul Gelişim Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT BAŞAL

Geri Dön