Kişiliğin bireysel yenilikçilik üzerine etkisinde inovatif düşünme becerisinin aracılık rolü: Selçuk ilçesi örneği
The mediating role of innovative thinking skills in the effect of personality on individual innovation: The example of Selçuk district
- Tez No: 962211
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAFAK KURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, İşletme, Education and Training, Sociology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu araştırma, öğretmenlerin kişilik özelliklerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri üzerindeki etkisini ve bu ilişkide inovatif düşünce becerilerinin aracılık rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, nicel yönteme dayalı ilişkisel tarama modeli çerçevesinde yürütülmüş ve aracılık analizi kullanılarak kişilik özelliklerinden kaynaklanan bireysel farklılıkların inovatif düşünce becerileri aracılığıyla bireysel yenilikçiliğe etkisi test edilmiştir. Araştırmanın örneklemini, İzmir ili Selçuk ilçesinde görev yapan ve istatistiksel olarak belirlenmiş 285 öğretmen oluşturmaktadır. Veriler, On Maddelik Kişilik Ölçeği, Bireysel Yenilikçilik Ölçeği ve İnovatif Düşünce Becerileri Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin en baskın kişilik özelliğinin sorumluluk olduğu, bunu dışadönüklük ve açıklığın izlediği belirlenmiştir. Bireysel yenilikçilik düzeyleri genel olarak orta-yüksek düzeyde bulunmuş; öğretmenlerin risk alma ve fikir önderliği yönlerinden güçlü profillere sahip oldukları, değişime direnç düzeylerinin ise düşük olduğu görülmüştür. İnovatif düşünce becerileri açısından öğretmenlerin fırsat odaklılık ve girişimcilik ruhu boyutlarında yüksek puanlar aldığı saptanmıştır. Pearson korelasyon analizi sonucunda, tüm kişilik boyutları ile bireysel yenilikçilik ve inovatif düşünce becerileri arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca, Hayes'in Process Model 4 aracılığıyla yapılan analizlerde dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk, duygusal denge ve deneyime açıklık kişilik boyutlarının bireysel yenilikçilik üzerindeki etkilerinde inovatif düşünce becerilerinin anlamlı bir kısmi aracılık rolü üstlendiği bulunmuştur. Bu sonuçlar, bireysel yenilikçiliğin yalnızca kişilik temelli değil, aynı zamanda bilişsel-yaratıcı süreçlerle desteklenen çok katmanlı bir yapı olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırma bulguları, öğretmenlerin yenilikçilik kapasitelerinin artırılmasında inovatif düşünme becerilerine yönelik gelişim programlarının önemini vurgulamakta ve eğitim sistemine yönelik politika geliştirme süreçlerine katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the effect of teachers' personality traits on individual innovativeness and the mediating role of innovative thinking skills in this relationship. The research was conducted using a quantitative approach within the relational survey model and tested the indirect effects of personality traits on individual innovativeness through innovative cognitive structures by applying mediation analysis. The sample of the study consists of 285 teachers working in Selçuk district of İzmir, selected through a statistically determined sampling method. Data were collected using the Ten-Item Personality Inventory, the Individual Innovativeness Scale, and the Innovative Thinking Skills Scale. Findings indicated that responsibility emerged as the most dominant personality trait among participants, followed by extraversion and openness to experience. Teachers' levels of individual innovativeness were found to be at a moderately high level, with strong scores in the dimensions of risk-taking and opinion leadership, and low scores in resistance to change. Correlation analysis showed statistically significant and positive relationships between all personality dimensions and both individual innovativeness and innovative thinking skills. Further, mediation analyses using Hayes' PROCESS Model 4 revealed that innovative thinking skills significantly mediated the relationships between extraversion, agreeableness, conscientiousness, emotional stability, and openness to experience and individual innovativeness. These results indicate that individual innovativeness is not solely based on personality traits but is also strongly shaped by cognitive-creative processes such as innovative thinking. Overall, the findings underscore the importance of developing innovative thinking skills to enhance teachers' individual innovativeness. The study provides valuable insights into the design of teacher training programs and education policies that support innovation in school environments.
Benzer Tezler
- Örgüt iklimi ile bireysel yenilikçilik arasındaki ilişki: Bankacılık sektörü üzerine bir araştırma
The relation between organizational climate and individual innovation: Study on banking industry
ERKAN CEVAHİRLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bankacılıkİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SERDAR ÇÖP
- Sosyal medya kullanım niyetini etkileyen faktörlerin incelenmesi üzerine bir alan araştırması
A field research on factors affecting social media usage intentions
FATİH SİNAN ESEN
Doktora
Türkçe
2017
İletişim BilimleriGazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN PARILTI
- Endüstriyel pazarlarda algılanan risk ve yenilikçiliğin (Bireysel/örgütsel) satın alma karar süreci üzerindeki etkileri (Kocaeli örneği)
The effects of perceived risk and innovation in the industrial market (Individual/organizational) on the purchasing decision process (The case of Kocaeli)
MUZAFFER DİNÇ
- Yeniliğin yayılımı teorisi çerçevesinde dijital markaların marka sadakatine ilişkin araştırma
Research on brand loyalty of digital brands in diffusiuon of innovation theory
ASLIHAN AKRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme Yönetimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAFAK ŞAHİN
- Çevrim içi platformlarda sunulan ikinci el lüksün tüketici perspektifinden değerlendirilmesi
Evaluating second-hand luxury on online platforms from a consumer perspective
FATMA NUR SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLŞAH CAVDAR AKSOY