Ortaokul öğrencilerinde anksiyete duyarlılığı, psikolojik sağlamlık ve sosyal destek algısının dijital bağımlılık ile ilişkisi
The relationship of anxiety sensitivity, resilience and social support perception with digital addiction in secondary school students
- Tez No: 967106
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE KALYON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu çalışma ortaokul öğrencilerinde anksiyete duyarlılığı, sosyal destek algısı ve psikolojik sağlamlık ile dijital bağımlılık arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda araştırmada nicel araştırma yaklaşımlarından biri olan ilişkisel model kullanılmıştır. Araştırma değişkenlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, aile gelir düzeyi, dijital cihaz ile geçirilen günlük ortalama süre, okul başarısı gibi demografik değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmanın örneklem grubu 469 (%50.8) kız, 454 (%49.2) erkek olmak üzere toplam 923 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma örnekleminde 2023-2024 Eğitim-Öğretim yılının ikinci döneminde Samsun ilinin Canik ilçesindeki ortaokul kurumlarında öğrenim gören 5. sınıf, 6. sınıf, 7. sınıf ve 8. sınıf öğrencileri yer almaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Çocuklar İçin Anksiyete Duyarlılığı İndeksi (ÇADİ), Sosyal İlişki Unsurları Ölçeği, Ergenler ve Gençler İçin Dijital Bağımlılık Ölçeği ve Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (ÇGPSÖ-12) kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik teknikleri, Pearson korelasyon katsayısı, çoklu doğrusal regresyon analizi, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) ve bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, anksiyete duyarlığı ile dijital bağımlılık arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişkinin olduğu görülmüştür. Sosyal destek algısı ve psikolojik sağlamlık ile dijital bağımlılık arasında ise negatif yönde anlamlı düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda anksiyete duyarlılığı, sosyal destek algısı alt boyutları (aile sosyal desteği ve arkadaş sosyal desteği), psikolojik sağlamlık, cinsiyet, gece uyanıp dijital cihazlarda vakit geçirme, dijital cihazlarla gece geç vakitlere kadar zaman geçirme ve kendine ait akıllı telefona sahip olma durumunun dijital bağımlılığı %25 düzeyinde yordadığı tespit edilmiştir. Yordayıcı değişkenlerden anksiyete duyarlılığı, sosyal destek algısı alt boyutları (arkadaş sosyal desteği ve aile sosyal desteği), psikolojik sağlamlık, kendine ait akıllı telefonu olma durumu, gece uyanıp dijital cihazla vakit geçirme durumu ve dijital cihazlarla gece geç vakitlere kadar zaman geçirme durumunun regresyon modeline özgün katkısı anlamlı düzeydedir. Ortaokul öğrencilerinde dijital bağımlılık, anksiyete duyarlılığı, sosyal destek algısı ve psikolojik sağlamlık düzeyinin bazı demografik değişkenler açısından anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Ortaokul öğrencisi ergenlerin dijital bağımlılık düzeyleri sınıf düzeyi, anne baba birliktelik durumu, dijital cihazlar ile günlük geçirilen süre, okul başarısı ve anne eğitim düzeyi, dijital cihaz kullanırken olumsuz içeriklere maruz kalma durumu ve sosyal ve sportif faaliyetlere katılma sıklığı, geçe geç vakitlere kadar dijital cihaz kullanımı ve gece uyanıp dijital cihaz ile vakit geçirme durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmakta iken cinsiyet, aylık gelir düzeyi ve baba eğitim durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular literatüre dayalı çalışmalar ışığında tartışılmış ve araştırma sonuçları doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the relationship between anxiety sensitivity, social support perception and psychological resilience and digital addiction in secondary school students. In this direction, the relational model, one of the quantitative research approaches, was used in the study. It was also examined whether the research variables differed in terms of demographic variables such as gender, grade level, family income level, average daily time spent with digital devices, and school achievement.The sample group of the research consists of 923 students in total, 469 (50.8%) girls and 454 (49.2%) boys. The research sample includes 5th grade, 6th grade, 7th grade and 8th grade students studying in secondary school in Canik district of Samsun province in the second semester of the 2024-2025 academic year. Personal Information Form, Anxiety Sensitivity Index for Children (ASCI), Social Relationship Elements Scale, Digital Addiction Scale for Adolescents and Youth, and Child and Youth Resilience Scale were used as data collection tools in the study. Descriptive statistical techniques, Pearson correlation coefficient, multiple linear regression analysis, one-factor analysis of variance (ANOVA) and independent sample t test were used to analyse the data. As a result of the research, it was found that there was a significant positive relationship between anxiety sensitivity and digital addiction. On contrary, negative significant relationships were found between the perception of social support, resilience and digital addiction. As a result of multiple linear regression analysis, it was found that anxiety sensitivity, social support perception sub-dimensions (family support and friend support), resilience, gender, waking up at night to spend time on digital devices, spending time with digital devices until late at night and having one's own smartphone predicted digital addiction at 25% level. Among the predictor variables, the unique contribution of anxiety sensitivity, social support perception sub-dimensions (family social support and friend social support), resilience, having one's own smartphone, waking up at night to spend time with digital devices and spending time with digital devices until late at night to the regression model was significant. It was determined that the levels of digital addiction, anxiety sensitivity, social support perception and resilience level showed significant differences in secondary school students in terms of some demographic variables. While the digital addiction levels of middle school adolescents differed significantly according to grade level, parental relationship status, daily time spent on digital devices, school achievement, mother's education level, exposure to harmful content while using digital devices, and frequency of participation in social and sports activities; digital addiction levels did not differ significantly according to gender, familt income level and father's education level. The findings obtained from the research were discussed in the light of literature-based studies and some suggestions were made in line with the research results.
Benzer Tezler
- Okul bağlılığının yordayıcıları olarak sosyal destek kaygı duyarlılığı ve okul rehberlik hizmetleri
Social support, anxiety sensitivity and school counseling services as predictors of school engagement
SONER SERİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF SARIKAYA
- 0-5 yaş döneminde annesi çalışan ve çalışmayan ortaokul öğrencilerinin bağlanma stillerine göre sosyal katılım ve sosyal anksiyete düzeylerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
ESRA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ŞAHİN
- Ortaokul öğrencilerinde anksiyete ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Exami̇nati̇on of relati̇onshi̇p between anxi̇ety and aggressi̇on level of secondary school
BETÜL KINA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. PINAR ÜNAL AYDIN
- Ortaokul öğrencilerinde sosyal anksiyete ve denetim odağının spor yapma durumlarına göre incelenmesi
Examination of social anxiety and locus of control in middle school students according totheir sports status
MEHMET AKİF POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporManisa Celal Bayar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ÇAMLIYER
- Sosyal-duygusal gelişim ve anksiyete açısından koro eğitiminin ortaokul öğrencileri üzerindeki rolü
The role of choir education in the social-emotional development and anxiety of middle school students
SÜLEYMAN AYTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA HİLMİ BULUT