Geri Dön

Pazar yoğunlaşması sektörel bir inceleme

Market concentration a sector analysis

  1. Tez No: 107174
  2. Yazar: TÜLİN DURUKAN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. TAMER ARPACI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 195

Özet

ÖZET Toplumsal refahın artışı ve dağılımı, pazar yapısı ve rekabetle yakından ilişkilidir. Yoğunlaşma4se bir ekonominin hamamında ya^Ja-belli b\r sektöründeki rekabetçi yapıyı gösterir. Yoğunlaşma derecesi arttıkça rekabet zayıfladığından, yoğunlaşma Jsavramı, rekabetçi-davranış ve performansi-da belirleyen önemli bir unsurdur. Dört bölümden oluşan bu çalışma; ekonomik faaliyetlerin az sayıda firmanın elinde olmasını ifade aden ^oğunlaşma-olgusu, üzerinedir. -Pazarın türü ve rekabet koşulları, pazarda yoğunlaşmaya neden olan ya da yoğunlaşma sonucunda ortaya çıkan -duruma -göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle birinci bölümde bir çerçeve oluşturularak rekabetin varlığı ve yokluğu açısından pazar türleri incelenmiştir. İkinci bölümde yoğunlaşraayaratan nedenler, pazar yapısı ve yapısal analizin dayandığı varsayımlar baslığı altında; yoğunlaşma derecesi, pazara girişi engelleyen koşullar ve ürün farklılaşması açısından değerlendirildikten sonra, firmaların pazar performansları, -kaynak tahsisinde ve teknolojide gösterdikleri etkinlik açısından incelenmiş ve bu etkinliğin yoğunlaşma üzerindeki olası etkileri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, yoğunlaşma artışının ve bir toplumda refah kayıplarının en büyük nedenlerinden üri sayılan 4ekelleşmenin ortaya -çıkışı, tekelciliği önlemeye yönelik yasa ve uygulamalar çeşitli batı ülkeleri ve Türkiye açısından incelenmiştir. Dördüncü bölümde kavramsal kurguya dayalı olarak pazar yoğunlaşması; yoğunlaşmanın -çok^yüksek^Jİduğu bira, makarna ve lastiksektörleri ile, yoğunlaşmanın düşük olduğu, ayakkabı, mermer ve hazır hayvan yemleri sektörlerinde karşılaştırmalı bir alan çalışması ile araştırılmış ve aşırı yoğunlaşmış pazarların tüketicilerden çok firmalara refah sağladığı, diğer bir ifadeyle firma sayılarmın azlığı.nedeniyle tüketicinin piyasada dilediği kalite ve fiyattan mal satın alabilme özgürlüğünün olmadığı ve iktisadi faaliyetlerden kaynaklanan jefafa sayanın, büyük bir kısmının üreticilere kaydığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca yoğunlaşmanın çok yüksek olduğu sektörlerde fiyat açısından -örtülü.anlaşmaların olduğu 4zlenimine varılmıştır. Servet ve gelir dağılımındaki adaletsizlik, pazarda firmalar için fırsat eşitliğinin olmaması, tüketicinin dilediği maJj seçebilme -özgürlüğünün bulunmaması gibi toplumlardaki refah kayıplarının önemli nedenlerinden birinin yoğunlaşma olgusu olduğu söylenebilir. Yoğunlaşma artişmm bir toplumda rekabet, rakipler ve tüketici aleyhine kullanılabileceğini ve giderek tehlikeli boyutlara ulaşabileceğini, önlem alınamaması halinde, ciddi sosyal sorunların baş göstereceğini söylemek de mümkündür.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT The improvement and distribution of social wealth is closely related to the market structure and competition. Thus, market concentration is an indicator for the competitiveness of an economy as whole or a certain sector of the economy. As competition decreases when concentration increases, it can be said that market concentration -is an important -determinant -of -competitive behaviour and performance. This thesis consists of four chapters and its subject matter is market concentration, indicating an economic situation -in which economic-activities are in the hands of a few market participants. The conditions that lead to or arise from market concentration differ according to market structure -and competition. For this reason in chapter one; market structures are briefly overviewed within the framework-of the-existence-of competition. In chapter two; the assumptions underlying the structural analysis of markets are overviewed with legardsioibe degree of concentration; barriers to market entry and product differentiation. Within this chapter the topic of market performance of ^suppliers is -aJso -overviewed with regards to allocative efficiency and technical efficiency. In chapter three; the -emergence- of juonopolization trends -and -the increase of concentration, both detrimental to the wealth of consumers, along with laws and regulations Jo prevent -them are overviewed in some western countries and in Turkey.In chapter four; basing onthe conceptual framework in the preceeding chapters, a comperative field research on market concentration is explained. Two sectors, one with high concentration degree-(beer, macaroni, -tires} and the other with low concentration degree (shoes, marble, ready ration) have been assessed with regardsJo-competition.^Along with the theory it has been observed that higher concentration degrees provide wealth more to the suppliers than to theconsumers as the freedom-of xhoice of -the consumers decrease in a concentrated market. It can be concluded that there maybe tacit collusions in highly concentrated sectors. It can also be concluded that high market concentration is a cause of unjust distribution of income-andAwealthLas jt-prevents competition andequal opportunity for market participation and share. Thus it can be said that the increase of the concentration is against the -weJlbeing of consumers and society and can lead to serious social problems.

Benzer Tezler

  1. Türkiye ve BRICS ülkeleri üzerine sektörel bir yoğunlaşma ve ihracat benzerliği analizi

    A sectoral concentration and export similarity analysis on Turkey and BRICS countries

    ZEYNEP ÇİMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LEVENT KÖSEKAHYAOĞLU

  2. Türk ve Avrupa Topluluğu Rekabet Hukukunda pazar paylaşımı ve pazara girişin engellenmesine yönelik anlaşmalar

    Market sharing and the agreements on prevention of entry to the market according to the Turkish and European Community's Competition Law

    ARZU ÖZGEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  3. Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  4. İhracatta ürün yoğunlaşması ve ihracatta ürün çeşitliliği ile ekonomik büyüme ilişkisi

    Relationship between export diversification, export concentration and economic growth

    GÖKHAN AKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiSelçuk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AY

  5. Türkiye ekonomisinin gelişmesinde lojistiğin rolü

    Role of logistics at the development of Turkey's economy

    GÜLBEN CENKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    EkonomiUludağ Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YALÇIN ACAR