Sermaye piyasası düzenlemelerinde fayda-maliyet analizleri: Teoriler, araçlar ve Türkiye üzerine ampirik bir çalışma
Cost-benefit analysis for the capital markets regulations: theories, tools and an empirical study on turkey
- Tez No: 207187
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Kamu Yönetimi, İşletme, Banking, Public Administration, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 421
Özet
Düzenlemeler, devletin sosyal ve ekonomik politika hedeflerini gerçekleştirmek için kullandıkları temel araçlardan biridir. Vatandaşların hayatı ve işletmelerin faaliyetleri üzerindeki önemli etkisi nedeniyle, düzenlemeler konusu, yabancı ülkelerde siyasi tartışmaların ve ekonomik araştırmaların odağı haline gelmiştir. Son yıllardaki yaygın görüş, düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin büyük boyutlara ulaştığı ve bu nedenle fayda-maliyet analizi yapılmasının hayati öneme sahip olduğu yönündedir. Yabancı ülke uygulamaları, ancak düzenleyici sistem doğru bir şekilde tasarlandığında, düzenlemelerden beklenen amaçlara ulaşılabileceğini ve düzenleme maliyetlerinin en aza indirilebileceğini göstermektedir. Bu çalışmada üç konu üzerinde durulmuştur. İlk olarak, Türkiye'deki mevcut düzenleyici sistem analiz edilmiştir. Türkiye'deki düzenleme rejiminin son yıllarda uluslararası kuruluşların baskısı ve mali krizlerin etkisiyle önemli değişme gösterdiği gözlemlense de, hala bazı eksiklikleri bünyesinde taşıdığı anlaşılmıştır. İkinci olarak, Türk sermaye piyasaları ve bu piyasalara ilişkin düzenleyici sistem geçmiş 25 yıllık dönemi kapsayacak şekilde; düzenleme amaçları, düzenleyici kurumların tasarlanması, düzenlemelerin yapılma süreci, düzenlemelerin sistematiği, anlaşılabilirliği ve erişilebilirliği, denetim ve yaptırım gücü, AB müktesebatına uyum ve işlem maliyetleri gibi açılardan değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Değerlendirme sonuçları, ülkemiz sermaye piyasalarının pek çok açıdan sorunlu olduğunu göstermektedir. Üçüncü olarak, standart maliyet modeli kullanılarak Türk sermaye piyasası sektörünün sermaye piyasası mevzuatına uyum maliyetleri ölçülmüştür. Çalışma kapsamına; 335 borsa şirketi, 275 borsada işlem görmeyen halka açık şirket, 104 aracı kurum ve 341 yatırım fonu dahil edilmiştir. Ölçümde kullanılan veri seti, bu alt sektörleri temsil eden 43 örnek kuruluştan anket yoluyla elde edilmiştir. Çalışmada dört önemli sonuca ulaşılmıştır. Birincisi, sektörün 2007 yılı itibariyle katlandığı uyum maliyeti yıllık 236 milyon ABD doları olarak ölçülmüştür. İkincisi, Türkiye'de düzenlemeler en fazla aracı kurumlar üzerinde yük getirmektedir. Üçüncüsü, sermaye piyasası mevzuatına uyum maliyetlerinin şirketlerin halka açılmalarının önünde engel olduğu tezinin geçerli olmadığı ortaya konulmuştur. Son olarak, maliyet ölçümü sonrasında önerilen sadeleştirme ve değişiklik çalışmaları sayesinde uyum maliyetlerinin kısa vadede % 9 oranında düşürülebileceği gösterilmiştir. Bu sonuçlar, SPK ve BDDK gibi düzenleyici otoritelerin fayda-maliyet analizi ve uyum maliyetlerinin ölçülerek azaltılması konularına daha fazla eğilmeleri gerektiğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Regulation is one of the most important tools for government to achieve its social and economic policy objectives. Since it has a great impact on social and economic life of a country, regulation has been an area of political debate and economic research in every country. According to the prevalent view in recent years, costs arising from regulation has reached high levels and, therefore, implementing a cost-benefit analysis has become crucial. Countries? experiences seem to indicate that only when the regulatory system is appropriately designed, the goals expected from regulating can be achieved and costs of regulation can be minimized. Three subjects have been accentuated in this study. Firstly, current regulatory system in Turkey has been analyzed. It is conceived that even though Turkey?s regulatory environment has significantly changed mainly due to the pressures of international organizations and financial crisis, it still has important weaknesses. Secondly, Turkish capital markets and the regulatory system of these markets have been evaluated in terms of regulation purposes, designing of regulatory institutions, process of regulating, intelligibility, accessibility of regulations and regulation systematic, power to enforce and audit, harmonization to the EU acquis and transaction costs, covering the past 25 year period. Evaluation results indicate that our country?s capital markets are problematic in many ways. Thirdly, by using the standard cost method, administrative costs (compliance costs) on Turkish capital markets sector arising from the capital markets legislation have been measured. 335 listed companies, 275 publicly held companies whose shares are not listed, 104 brokerage houses and 341 mutual funds have been taken into the scope of this study. The data set used in measurement has been gathered from 43 sample institutions which are representative of these sectors by using questionnaires. Four important conclusions emerged from this study. First point, the sector?s compliance costs as of 2007 have been estimated to be 236 million US dollars. Second point, regulations have been burdensome on brokerage houses the most. Third point, the thesis which states that costs of compliance to capital market legislation is an obstacle for companies to go public, is not valid. Last point, it has been demonstrated that, by means of simplification and amendment studies proposed during the measurement of costs, it is possible to reduce administrative costs by %9 in the short term. These conclusions suggest that regulatory authorities such as CMB and BRSA should focus more on cost-benefit analysis and reduction of administrative costs.
Benzer Tezler
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Türkiye ekonomisinde kamu iktisadi teşebbüslerinin önemi ve kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
DENİZ ÖZUSLU
- Aracı kurumlarda denetim komitesi ve bir uygulama
The auditing committee in brokerage houses and an application
AYŞE SUNAY GÜRSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BankacılıkMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR ÇATIKKAŞ
- Türk hukukunda ortaklık varantı ihracı ve uzlaşı yöntemleri
The issuance of the corporate warrant and the types of settlement according to the Turkish law
YAĞMUR YÜKSEL TİRELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiHukuk Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT CAN PEHLİVANOĞLU