Geri Dön

Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyumu üzerinde problem davranışlar ve ebeveynlik stillerinin etkisinin incelenmesi

Examining the effects of problem behaviors and parenting styles on preschool children's school adjustment

PDF İndir

  1. Tez No: 934154
  2. Yazar: DİDEM YILMAZ AYDIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KUTLU, DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ ERDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 200

Özet

İki aşamadan oluşan bu araştırmanın temel amacı, okul öncesi dönem çocuklarının okula uyumu, problem davranışları ile anne-babalarının ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılında Elazığ ili merkez ilçesinde bulunan devlet anaokullarında eğitim almakta olan 36-72 aylık okul öncesi çocukları, bu çocukların anne-babaları ve okul öncesi öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın I. aşamasında 36-72 aylık çocukların problem davranışlarını saptamak üzere geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.“Çocuklarda Problem Davranışları Tarama Ölçeği (ÇPDÖ) – Okul Öncesi Formu”adı verilen ölçek ilk olarak 374 (182 kız, 192 erkek) çocuktan oluşan I. örneklem grubuna uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonrası 21 maddeden oluşan üç faktörlü bir ölçek yapısı elde edilmiş, daha sonra 364 (180 kız, 184 erkek) çocuk üzerinde doğrulayıcı faktör analizi yapılarak dört maddenin çıkarılmasıyla ölçek 17 maddeye indirilmiştir. Ölçeğin uyum iyiliği indeksleri (χ²/df = 3,579; CFI = .93; IFI = .93; TLI = .92; SRMR = .07; RMSEA = .08) kabul edilebilir olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin benzeşim geçerliği ve güvenirlik katsayılarının da uygun sınırlar içerisinde yer aldığı görülmüştür. Araştırmanın II. aşamasında ise okul öncesi çocukların okula uyumu, problem davranışları ve ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkiler incelenmiş; örneklem grubuna 1025 çocuk, 65 öğretmen, 1005 anne ve 854 baba dâhil edilmiştir. Veri analizleri SPSS ve AMOS programları kullanılarak yapılmış, anne ve babalara ait veri setleri üzerinde aracılık analizleri (SPSS PROCESS Macro, Model 4) ayrı ayrı modeller üzerinden yürütülmüştür. Sonuçlar, olumlu ebeveynlik stili ile problem davranışlar arasında negatif, olumsuz ebeveynlik stili ile problem davranışlar arasında pozitif; olumlu ebeveynlik stili ile okula uyum arasında pozitif, olumsuz ebeveynlik stili ile okula uyum arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca problem davranışların hem anne hem de baba modelinde olumlu ebeveynlik stili ile okula uyum ve olumsuz ebeveynlik stili ile okula uyum arasındaki ilişkilerde tam aracı değişken olarak yer aldığı görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında anne-babalara, okul psikolojik danışmanlarına ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this two-stage study is to examine the relationships between preschool children's school adaptation, problem behaviors and their parents' parenting styles. The population of the study consisted of 36-72-month-old preschool children, their parents and preschool teachers attending public kindergartens in the central district of Elazığ province in the 2023-2024 academic year. In the first stage of the study, a valid and reliable measurement tool was developed to determine the problem behaviors of 36-72-month-old children. The scale called“Screening Scale for Problem Behaviors in Children (PSBS) - Preschool Form”was first applied to the first sample group consisting of 374 children (182 girls, 192 boys). After exploratory factor analysis, a three-factor scale structure consisting of 21 items was obtained, and then a confirmatory factor analysis was conducted on 364 (180 girls, 184 boys) children and the scale was reduced to 17 items by removing four items. The goodness-of-fit indices of the scale (χ²/df = 3.579; CFI = .93; IFI = .93; TLI = .92; SRMR = .07; RMSEA = .08) were calculated as acceptable. The convergent validity and reliability coefficients of the scale were also found to be within the appropriate limits. In the second stage of the study, the relationships between preschool children's school adjustment, problem behaviors and parenting styles were examined; 1025 children, 65 teachers, 1005 mothers and 854 fathers were included in the sample group. Data analyses were conducted using SPSS and AMOS programs, and mediation analyses (SPSS PROCESS Macro, Model 4) were conducted on the data sets of mothers and fathers through separate models. The results revealed that there were negative relationships between positive parenting style and problem behaviors, positive relationships between negative parenting style and problem behaviors, positive relationships between positive parenting style and school adjustment, and negative relationships between negative parenting style and school adjustment. In addition, problem behaviors were found to be a full mediating variable in the relationships between positive parenting style and school adjustment and between negative parenting style and school adjustment in both mother and father models. In the light of the findings, suggestions were made for parents, school counselors and researchers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    924919

    Risk altında bulunan okul öncesi dönem çocuklarının psikolojik yılmazlıklarına ''Daha Güçlü Olabilirim!' programının etkisinin incelenmesi

    Examining the effect of the 'I Can Be More Powerful!' program on the psychological resilience of preschool children at risk

    MELTEM EMEN PARLATAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURMUŞ ASLAN

  2. Tez No

    819751

    Geliştirilen sosyal beceri eğitim programının okul öncesi dönem çocuklarının sosyal becerilerine, problem davranışlarına ve okula uyumlarına etkisinin incelenmesi

    The effect of developed social skills training program on preschool children's social skills, problem behaviors and school adaptation

    KÜBRA KÖLEOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MİRAY DAĞYAR

  3. Tez No

    17259

    Yurt dışından dönen işçi çocuklarının uyum problemlerinin okul başarılarına etkisi ve Türkiye'de yetişen öğrencilerle karşılaştırılması

    The effect of adaptation problems on the academic archievement of the children of the Turkish workers returning from abroad compared with the ones brought up in Turkey

    ŞÜHEDA ÖZBEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. İHSAN TURGUT

  4. Tez No

    263443

    5-6 yaş grubu çocuklarda karşılaşılan davranış problemlerinin ve annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının incelenmesi ( Sakarya ili örneği)

    Analysis of the 5-6 age group children problems behavioral and attitudes of mothers' child rearing ( Sakarya city sample)

    SUNA TAŞIN YETER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FÜSUN YILDIZBAŞ

  5. Tez No

    854730

    Ebeveyn tutumlarının okul öncesi 3-6 yaş grubu uyum ve davranış problemi yaşayan çocuklar üzerinde etkisi

    The effect of the attitude of parents on kids of 3-6 yearsold with adjustment and behavioral problems

    EMİNE ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimÜsküdar Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİHA FÜSUN AKDAĞ AYCİBİN

Geri Dön